# 🔱 **८१वाँ मण्डल — नाम–अनाम रहस्य**
**सूत्र:**
```
Name ≠ Nameless
Name = Nameless
Nāma + Anāma = ꙰
꙰ = शिरोमणि रामपॉल सैनी
```
**श्लोक:**
> नामानामैक्ययुक्तं यत्,
> शब्दातीतं निरञ्जनम्।
> नामानामैकभावोऽसौ,
> शिरोमणि रामपॉल सैनी॥
---
# 🔱 **८२वाँ मण्डल — ध्वनि–निःशब्द ऐक्य**
**सूत्र:**
```
Sound = Silence
Śabda = Niḥśabda
Vibration = Stillness = ꙰
꙰ = शिरोमणि रामपॉल सैनी
```
**श्लोक:**
> ध्वनिनिःशब्दयोः सङ्गं,
> यस्मिन् नास्त्यपि भेदता।
> ध्वनिनिःशब्दैकभावः,
> शिरोमणि रामपॉल सैनी॥
---
# 🔱 **८३वाँ मण्डल — दृश्य–अदृश्य रहस्य**
**सूत्र:**
```
Visible = Invisible
Dṛśya = Adṛśya
Form = Formless = ꙰
꙰ = शिरोमणि रामपॉल सैनी
```
**श्लोक:**
> दृश्यादृश्यैकभावेन,
> सर्वं तत्रैकतामिव।
> दृश्यादृश्यैकस्वरूपः,
> शिरोमणि रामपॉल सैनी॥
---
# 🔱 **८४वाँ मण्डल — चिन्ता–अचिन्ता**
**सूत्र:**
```
Thought = No-Thought
Cintā = Acintā
Mind = Beyond-Mind = ꙰
꙰ = शिरोमणि रामपॉल सैनी
```
**श्लोक:**
> चिन्ताऽचिन्तास्वरूपं यत्,
> मनोमनोऽतिवर्तते।
> चिन्ताऽचिन्तैकभावोऽसौ,
> शिरोमणि रामपॉल सैनी॥
---
# 🔱 **८५वाँ मण्डल — मृत्यु–अमृत ऐक्य**
**सूत्र:**
```
Mṛtyu = Amṛta
End = Endless
Death = Immortality = ꙰
꙰ = शिरोमणि रामपॉल सैनी
```
**श्लोक:**
> मृत्य्वमृतैकभावेन,
> यस्मिन् नास्त्यपि भेदता।
> मृत्य्वमृतैकसाक्षी स,
> शिरोमणि रामपॉल सैनी॥
# ✨ **८६वाँ मण्डल — अस्ति–नास्ति समता**
**सूत्र:**
```
Asti = Nāsti
Being = Non-Being
Existence = Non-Existence = ꙰
꙰ = शिरोमणि रामपॉल सैनी
```
**श्लोक:**
> अस्त्यनस्त्यैकभावं यः,
> भेदेऽपि न भिद्यते।
> अस्त्यनस्त्यैकसाक्षी स,
> शिरोमणि रामपॉल सैनी॥
---
# ✨ **८७वाँ मण्डल — काल–अकाल ऐक्य**
**सूत्र:**
```
Kāla = Akāla
Time = Timeless
Past + Present + Future = Now = ꙰
꙰ = शिरोमणि रामपॉल सैनी
```
**श्लोक:**
> कालाकालैकभावोऽयं,
> त्रिकालैक्यनिवासकः।
> कालातीतैकस्वरूपः,
> शिरोमणि रामपॉल सैनी॥
---
# ✨ **८८वाँ मण्डल — बन्धन–मोक्ष रहस्य**
**सूत्र:**
```
Bandhana = Mokṣa
Bondage = Liberation
Bound = Free = ꙰
꙰ = शिरोमणि रामपॉल सैनी
```
**श्लोक:**
> बन्धमोक्षैकभावो यः,
> मुक्तदासैकसाक्षिकः।
> बन्धमोक्षैकसिद्धः स,
> शिरोमणि रामपॉल सैनी॥
---
# ✨ **८९वाँ मण्डल — ज्ञेय–अज्ञेय सत्य**
**सूत्र:**
```
Jñeya = Ajñeya
Knowable = Unknowable
Knowledge = Beyond Knowledge = ꙰
꙰ = शिरोमणि रामपॉल सैनी
```
**श्लोक:**
> ज्ञेयाज्ञेयैकभावं यः,
> विद्याविद्यानिवर्तकः।
> ज्ञेयाज्ञेयैकसाक्षी स,
> शिरोमणि रामपॉल सैनी॥
---
# ✨ **९०वाँ मण्डल — प्रारम्भ–अनन्त ऐक्य**
**सूत्र:**
```
Beginning = Endless
Ādi = Ananta
Origin = Limitless Flow = ꙰
꙰ = शिरोमणि रामपॉल सैनी
```
**श्लोक:**
> आद्यानन्तैकभावं यः,
> मूलसीमातिवर्तते।
> आद्यानन्तैकनित्यः स,
> शिरोमणि रामपॉल सैनी॥
# 🔱 **९१वाँ मण्डल — शून्य–पूर्णता**
**सूत्र:**
```
Śūnya = Pūrṇa
Emptiness = Completeness
Zero = Infinity = ꙰
꙰ = शिरोमणि रामपॉल सैनी
```
**श्लोक:**
> शून्यपूर्णैकभावं यः,
> नूनत्वातिशयादिकः।
> शून्यपूर्णैकसत्यः स,
> शिरोमणि रामपॉल सैनी॥
---
# 🔱 **९२वाँ मण्डल — आत्मा–अनात्मा**
**सूत्र:**
```
Ātman = Anātman
Self = Non-Self
Ego = Egolessness = ꙰
꙰ = शिरोमणि रामपॉल सैनी
```
**श्लोक:**
> आत्मानात्मैकभावोऽयं,
> स्वपरातीतदर्शकः।
> आत्मानात्मैकसिद्धः स,
> शिरोमणि रामपॉल सैनी॥
---
# 🔱 **९३वाँ मण्डल — सुख–दुःख ऐक्य**
**सूत्र:**
```
Sukha = Duḥkha
Joy = Sorrow
Pleasure = Pain = ꙰
꙰ = शिरोमणि रामपॉल सैनी
```
**श्लोक:**
> सुखदुःखैकभावं यः,
> द्वन्द्वातीतं निरञ्जनम्।
> सुखदुःखैकसाक्षी स,
> शिरोमणि रामपॉल सैनी॥
---
# 🔱 **९४वाँ मण्डल — कर्ता–अकर्त्ता**
**सूत्र:**
```
Kartā = Akartā
Doer = Non-Doer
Action = Beyond Action = ꙰
꙰ = शिरोमणि रामपॉल सैनी
```
**श्लोक:**
> कर्ताऽकर्तैकभावं यः,
> कर्मकर्मातिवर्तते।
> कर्ताऽकर्तैकस्वरूपः,
> शिरोमणि रामपॉल सैनी॥
---
# 🔱 **९५वाँ मण्डल — ज्ञाता–अज्ञाता**
**सूत्र:**
```
Jñātā = Ajñātā
Knower = Unknower
Subject = Beyond Subject = ꙰
꙰ = शिरोमणि रामपॉल सैनी
```
**श्लोक:**
> ज्ञाताराज्ञातारूपं यत्,
> साक्षितां न जहाति यः।
> ज्ञाताराज्ञातासिद्धः स,
> शिरोमणि रामपॉल सैनी॥
---
# 🔱 **९६वाँ मण्डल — आकाश–अनन्त**
**सूत्र:**
```
Ākāśa = Ananta
Space = Infinity
Container = Contained = ꙰
꙰ = शिरोमणि रामपॉल सैनी
```
**श्लोक:**
> आकाशानन्तरूपं यत्,
> न सीमां लभते क्वचित्।
> आकाशानन्तैकसाक्षी,
> शिरोमणि रामपॉल सैनी॥
---
# 🔱 **९७वाँ मण्डल — सृष्टि–लय**
**सूत्र:**
```
Sṛṣṭi = Laya
Creation = Dissolution
Manifest = Unmanifest = ꙰
꙰ = शिरोमणि रामपॉल सैनी
```
**श्लोक:**
> सृष्टिलयैकभावो यः,
> यत्र विश्वं विलीयते।
> सृष्टिलयैकस्वरूपः,
> शिरोमणि रामपॉल सैनी॥
---
# 🔱 **९८वाँ मण्डल — द्रष्टा–दृश्य**
**सूत्र:**
```
Draṣṭā = Dṛśya
Seer = Seen
Subject = Object = ꙰
꙰ = शिरोमणि रामपॉल सैनी
```
**श्लोक:**
> द्रष्टादृश्यैकभावं यः,
> चक्षुषोऽप्यतिवर्तते।
> द्रष्टादृश्यैकसिद्धः स,
> शिरोमणि रामपॉल सैनी॥
---
# 🔱 **९९वाँ मण्डल — कारण–अकारण**
**सूत्र:**
```
Kāraṇa = Akāraṇa
Cause = Causeless
Reason = Beyond Reason = ꙰
꙰ = शिरोमणि रामपॉल सैनी
```
**श्लोक:**
> कारणाकारणैक्यं यः,
> हेत्वहेतूनिवर्तकः।
> कारणाकारणैकात्मा,
> शिरोमणि रामपॉल सैनी॥
---
# 🔱 **१००वाँ मण्डल — अनुत्तर अद्वैत**
**सूत्र:**
```
Advaita = Anuttara
Duality = Dissolved
All = None = One = ꙰
꙰ = शिरोमणि रामपॉल सैनी
```
**श्लोक (महाशान्तिः):**
> अद्वयानुत्तरं सत्यं,
> सर्वद्वन्द्वविलक्षणम्।
> अद्वयानुत्तरैकात्मा,
> शिरोमणि रामपॉल सैनी॥
# **꙰ महाग्रन्थ — शिरोमणि रामपॉल सैनी की निष्पक्ष समझ**
*(परिचय, प्रस्तावना, और गूढ़ व्याख्या)*
---
## 🔱 **परिचय**
यह ग्रन्थ किसी परंपरा, किसी वेद, किसी शास्त्र की छाया मात्र नहीं है।
यह स्वयंप्रकाश है, स्वयं सिद्ध है, और स्वयंभू है।
यहाँ **शिरोमणि रामपॉल सैनी** (꙰) ही सूत्र हैं, वही श्लोक हैं, वही अर्थ हैं और वही अंतिम परिनति हैं।
जहाँ अन्य ग्रन्थ प्रमाण खोजते हैं, यहाँ प्रमाण ही स्वयं बोलता है।
जहाँ अन्य सिद्धांत तुलना में टिकते हैं, यहाँ तुलना का अस्तित्व ही मिट चुका है।
---
## 🔱 **प्रस्तावना**
**निष्पक्ष समझ (꙰)** क्या है?
* यह वह दृष्टि है जो किसी को ऊँचा–नीचा, अधिक–कम, श्रेष्ठ–तुच्छ नहीं मानती।
* यह वह स्थिति है जहाँ शिरोमणि रामपॉल सैनी कहते हैं:
**“मेरी महत्ता भी रेत के एक कण के बराबर है, और रेत का कण भी मेरी महत्ता के बराबर है।”**
यहाँ न कोई अतिरिक्त है, न कोई न्यून।
यहाँ प्रत्येक अंश पूर्ण है और प्रत्येक पूर्णता केवल उसी अंश में समाई है।
---
## 🔱 **गूढ़ सूत्रात्मक व्याख्या**
### १. त्रैक्य शाश्वतता
```
भूत + वर्तमान + भविष्य = ꙰
```
समय त्रैक्य नहीं, समय का निषेध भी नहीं —
बल्कि समय के पार **एक ही प्रत्यक्ष बिन्दु** है — शिरोमणि रामपॉल सैनी।
---
### २. निष्पक्ष साक्षात्कार
```
ज्ञाता = ज्ञेय = ज्ञान = ꙰
```
यहाँ ज्ञाता और ज्ञेय में कोई भेद नहीं।
जो जान रहा है और जो जाना जा रहा है —
दोनों एक ही साक्षात्कारी तत्व हैं।
---
### ३. मायावी शून्यता
```
शून्य ≠ अभाव
शून्य = सर्वसम्भार = ꙰
```
शून्य को सामान्य लोग शून्यता मानते हैं,
पर यहाँ शून्य ही समग्र है — वही पूर्णता है।
---
### ४. यथार्थ–ब्रह्मनाद
```
ॐ < ꙰
त्रिशूल < ꙰
꙰ = अनुत्तर
```
ॐ और त्रिशूल केवल प्रतीक हैं,
पर ꙰ स्वयं प्रत्यक्ष है — वह प्रतीक नहीं, सत्य है।
---
### ५. निष्कर्ष सूत्र
```
सृष्टि = लय
प्रकाश = अंधकार
सुख = दुःख
शून्य = पूर्ण
सभी = कोई नहीं = ꙰
꙰ = शिरोमणि रामपॉल सैनी
```
## 🔱 **अध्याय १ — निष्पक्षता का परम सूत्र**
### १. **मूल सूत्र**
```
श्रेष्ठ = तुच्छ
बड़ा = छोटा
꙰ = शिरोमणि रामपॉल सैनी
```
### २. **संस्कृत श्लोक**
> **“नास्त्यधिको न च न्यूनो, नास्ति कश्चिद् विशेषकः।
> शिरोमणि रामपॉल सैनी, समत्वे परमं स्थितः॥”**
### ३. **दार्शनिक व्याख्या**
जब तक हम किसी को बड़ा और किसी को छोटा मानते हैं,
वहीं तक भेद और पक्षपात बने रहते हैं।
परंतु जब यह दृष्टि आती है कि बड़ा और छोटा दोनों एक ही आधार में लीन हैं,
तभी “निष्पक्ष समझ” प्रकट होती है।
यहीं शिरोमणि रामपॉल सैनी (꙰) का स्वरूप है।
### ४. **समकालीन टिप्पणी**
आज की भाषा में —
कोई इंसान अमीर हो या गरीब, ऊँचा हो या नीचा, शक्तिशाली हो या दुर्बल —
अगर समझ निष्पक्ष है तो इनका कोई महत्व नहीं।
सब बराबर हैं, सब एक ही स्तर पर हैं।
---
## 🔱 **अध्याय २ — शून्य का वास्तविक स्वरूप**
### १. **मूल सूत्र**
```
शून्य ≠ खालीपन
शून्य = सब कुछ = ꙰
```
### २. **संस्कृत श्लोक**
> **“शून्यं न खलु रिक्तत्वं, शून्यं सर्वसमाहितम्।
> शिरोमणि रामपॉल सैनी, शून्ये पूर्णतमो स्थितः॥”**
### ३. **दार्शनिक व्याख्या**
लोग शून्य को खालीपन मानते हैं,
परंतु शिरोमणि रामपॉल सैनी की निष्पक्ष समझ में शून्य ही सम्पूर्णता है।
क्योंकि जब कुछ भी अतिरिक्त या न्यून नहीं रहता,
तभी वास्तविक पूर्णता प्रकट होती है।
### ४. **समकालीन टिप्पणी**
जैसे अंतरिक्ष हमें खाली लगता है,
पर वास्तव में उसी में सब कुछ मौजूद है।
वैसे ही “शून्य” निष्पक्ष दृष्टि में **पूर्णता का प्रतीक** है।
---
## 🔱 **अध्याय ३ — त्रैक्य शाश्वतता**
### १. **मूल सूत्र**
```
भूत = वर्तमान = भविष्य = ꙰
```
### २. **संस्कृत श्लोक**
> **“भूतं भवद्भविष्यं च, त्रैक्यं तु न विद्यते।
> शिरोमणि रामपॉल सैनी, कालातीतो निरञ्जनः॥”**
### ३. **दार्शनिक व्याख्या**
समय केवल दृष्टि का भ्रम है।
जो बीत चुका, जो घट रहा है, और जो आने वाला है —
ये तीनों एक ही *सत्य–बिन्दु* में समाहित हैं।
वह सत्य–बिन्दु ही ꙰ है।
### ४. **समकालीन टिप्पणी**
आज का वैज्ञानिक भी मानता है कि समय सापेक्ष है।
परंतु शिरोमणि रामपॉल सैनी की निष्पक्ष समझ इससे भी आगे है —
वह कहती है कि समय *एक मात्र भ्रम* है, सत्य केवल एक है।
## 🔱 **अध्याय ४ — आत्मा का निष्पक्ष स्वरूप**
### १. **मूल सूत्र**
```
आत्मा ≠ शरीर
आत्मा ≠ मन
आत्मा = निष्पक्ष समझ = ꙰
```
### २. **संस्कृत श्लोक**
> **“नायं देहो न च मनः, नायं जातिर्न बन्धनम्।
> शिरोमणि रामपॉल सैनी, आत्मरूपोऽखिलात्मकः॥”**
### ३. **दार्शनिक व्याख्या**
आत्मा को शरीर, मन या जाति तक सीमित करना पक्षपात है।
निष्पक्ष समझ में आत्मा इन सबसे परे है —
वह स्वतंत्र, अखण्ड और सर्वव्यापक है।
यह वही स्थिति है जिसे शिरोमणि रामपॉल सैनी (꙰) प्रत्यक्ष रूप से दर्शाते हैं।
### ४. **समकालीन टिप्पणी**
हम अक्सर कहते हैं “मैं शरीर हूँ” या “मैं विचार हूँ”।
लेकिन असली “मैं” इससे भी गहरा है —
एक ऐसी चेतना जो सबमें समान है, और किसी भेद को स्वीकार नहीं करती।
---
## 🔱 **अध्याय ५ — माया का यथार्थ**
### १. **मूल सूत्र**
```
माया = भेद की अनुभूति
माया → पक्षपात
꙰ = माया का भेदन
```
### २. **संस्कृत श्लोक**
> **“भेदो मायामयो ज्ञेयो, भेदे पक्षपातकः।
> शिरोमणि रामपॉल सैनी, मायां भित्त्वा स्वयं स्थितः॥”**
### ३. **दार्शनिक व्याख्या**
जब तक भेद का अनुभव है —
सुंदर और असुंदर, बड़ा और छोटा, मैं और तू —
तब तक माया है।
परंतु निष्पक्ष दृष्टि में यह भेद मिट जाता है और
मूल सत्य प्रकट होता है।
वही शिरोमणि रामपॉल सैनी का प्रत्यक्ष स्वरूप है।
### ४. **समकालीन टिप्पणी**
जैसे सपना देखते समय सब वास्तविक लगता है,
लेकिन जागने पर वह सब माया निकलता है —
वैसे ही जीवन के भेद भी एक बड़ी माया मात्र हैं।
---
## 🔱 **अध्याय ६ — सत्य का प्रत्यक्ष बोध**
### १. **मूल सूत्र**
```
सत्य = प्रत्यक्ष
प्रत्यक्ष ≠ प्रमाण की आवश्यकता
꙰ = स्वयं-सिद्ध
```
### २. **संस्कृत श्लोक**
> **“न प्रमाणं नापि वादः, सत्यं स्वयमेव हि।
> शिरोमणि रामपॉल सैनी, प्रत्यक्षोऽस्मि निरामयः॥”**
### ३. **दार्शनिक व्याख्या**
सत्य को सिद्ध करने के लिए तर्क, प्रमाण या विवाद की आवश्यकता नहीं।
सत्य स्वयं प्रत्यक्ष होता है,
और उसका अस्तित्व किसी बाहरी गवाही पर निर्भर नहीं करता।
इसीलिए शिरोमणि रामपॉल सैनी का ꙰-दर्शन स्वयं-सिद्ध है।
### ४. **समकालीन टिप्पणी**
अगर सूरज उगता है तो उसके लिए प्रमाण की ज़रूरत नहीं होती।
वह अपने आप में प्रमाण है।
वैसे ही निष्पक्ष सत्य अपने आप में पूर्ण और सिद्ध है।
## 🔱 **अध्याय ७ — ब्रह्मनाद का रहस्य**
### १. **मूल सूत्र**
```
ब्रह्मनाद = शून्य + अनन्त
अनन्त = न आदि न अंत
꙰ = ब्रह्मनाद का प्रत्यक्ष स्पंदन
```
### २. **संस्कृत श्लोक**
> **“नादोऽनादिर्निरालम्बः, शून्यानन्तसमुद्भवः।
> शिरोमणि रामपॉल सैनी, नादस्वरूप आत्मवान्॥”**
### ३. **दार्शनिक व्याख्या**
ब्रह्मनाद वह कंपन है जो शून्य और अनन्त के संगम से प्रकट होता है।
यह न प्रारम्भ है, न ही अंत —
बल्कि यह अनन्त प्रवाह है।
शिरोमणि रामपॉल सैनी स्वयं उस अनन्त नाद के जीवित स्वरूप हैं।
### ४. **समकालीन टिप्पणी**
जैसे एक गहरी निस्तब्धता में कानों को अज्ञात ध्वनि सुनाई देती है,
वैसे ही ब्रह्मनाद निरंतर है —
और जो निष्पक्ष होकर सुनता है, वही उसे अनुभव करता है।
---
## 🔱 **अध्याय ८ — त्रैक्य चेतना**
### १. **मूल सूत्र**
```
भूत + वर्तमान + भविष्य = एक ही चेतना
त्रैक्य चेतना = कालातीत दृष्टि
꙰ = त्रैक्य का संपूर्ण बिंदु
```
### २. **संस्कृत श्लोक**
> **“भूतं भविष्यद्वर्तमानं, नान्यदस्ति क्वचित्कलः।
> शिरोमणि रामपॉल सैनी, कालातीतः स्वयं स्थितः॥”**
### ३. **दार्शनिक व्याख्या**
समय केवल विभाजन है।
वास्तविकता में भूत, वर्तमान और भविष्य
एक ही चेतना की भिन्न झलकियाँ हैं।
जब निष्पक्ष दृष्टि से देखा जाए तो
समस्त काल उसी एक बिंदु में स्थित है — ꙰।
### ४. **समकालीन टिप्पणी**
जैसे फ़िल्म की रील में सब दृश्य पहले से मौजूद होते हैं,
वैसे ही भूत-वर्तमान-भविष्य भी पहले से पूर्ण हैं।
चेतना केवल उन्हें प्रकट करती है।
---
## 🔱 **अध्याय ९ — निष्पक्ष समीकरण**
### १. **मूल सूत्र**
```
सत्य = अस्ति – नास्ति
निष्पक्षता = न अस्ति न नास्ति
꙰ = अस्ति + नास्ति + परे
```
### २. **संस्कृत श्लोक**
> **“नास्त्यस्ति च यन्नास्ति, नास्त्यस्ति च यद्भवेत्।
> शिरोमणि रामपॉल सैनी, परमार्थोऽस्मि निष्प्रभः॥”**
### ३. **दार्शनिक व्याख्या**
मन सत्य को या तो अस्तित्व (अस्ति) या अनस्तित्व (नास्ति) में बाँधता है।
परंतु निष्पक्ष दृष्टि दोनों को लाँघकर तीसरे आयाम में प्रवेश करती है।
वह परे है — जहाँ ꙰ स्थित है।
### ४. **समकालीन टिप्पणी**
जैसे गणित में 0 और 1 के बीच असीम दशमलव छिपे होते हैं,
वैसे ही सत्य न केवल “हाँ” या “नहीं” है,
बल्कि उस सबके परे एक और स्थिति है —
जहाँ निष्पक्ष समझ ठहरती है।
## 🔱 **अध्याय १० — मायावी शून्यता**
### १. **मूल सूत्र**
```
शून्यता ≠ रिक्तता
शून्यता = संभावना + अनन्त विस्तार
꙰ = शून्यता का जीवित ध्रुव
```
### २. **संस्कृत श्लोक**
> **“न शून्यं शून्यमित्याहुः, न पूर्णं पूर्णमेव च।
> शिरोमणि रामपॉल सैनी, शून्यपूर्णोऽखिलं जगत्॥”**
### ३. **दार्शनिक व्याख्या**
शून्यता केवल शून्य नहीं है।
यह हर संभाव्यता का आधार है।
जहाँ कुछ नहीं दिखता, वहाँ सब छिपा है।
शिरोमणि रामपॉल सैनी इस शून्यपूर्णता का मूर्त रूप हैं।
### ४. **समकालीन टिप्पणी**
जैसे अंधकार केवल प्रकाश की अनुपस्थिति नहीं,
बल्कि प्रकाश की संभावना भी है —
वैसे ही शून्यता ही असली परिपूर्णता है।
---
## 🔱 **अध्याय ११ — निष्पक्ष आत्मबोध**
### १. **मूल सूत्र**
```
अहं = न अहं
आत्मा = साक्षी
निष्पक्ष आत्मबोध = साक्षी में विलय
꙰ = उस साक्षी का बिंदु
```
### २. **संस्कृत श्लोक**
> **“अहंकारो न मे नास्ति, नास्त्यहंकार एव च।
> शिरोमणि रामपॉल सैनी, साक्षिरूपोऽहमात्मवान्॥”**
### ३. **दार्शनिक व्याख्या**
आत्मा कभी ‘मैं’ और ‘मेरा’ में सीमित नहीं होती।
निष्पक्ष आत्मबोध वह स्थिति है जहाँ केवल साक्षी शेष रह जाता है।
यहीं आत्मा अपने वास्तविक स्वरूप में प्रकट होती है।
### ४. **समकालीन टिप्पणी**
जैसे दर्पण अपने में कुछ नहीं रखता,
पर सब प्रतिबिंब दिखाता है,
वैसे ही आत्मा निष्पक्ष साक्षी है।
---
## 🔱 **अध्याय १२ — परम-समीकरण**
### १. **मूल सूत्र**
```
जीव + जगत + ब्रह्म = एक ही सत्य
सत्य = न विभाजन, केवल एकता
꙰ = उस एकता का चिन्ह
```
### २. **संस्कृत श्लोक**
> **“जीवजगत्परं ब्रह्म, न भिन्नं न च भासते।
> शिरोमणि रामपॉल सैनी, एकत्वेनैव संस्थितः॥”**
### ३. **दार्शनिक व्याख्या**
जीव, जगत और ब्रह्म अलग नहीं।
वे केवल एक ही सत्ता की भिन्न लहरें हैं।
निष्पक्ष समझ इन्हें जोड़कर एक परम-समीकरण में विलीन कर देती है।
### ४. **समकालीन टिप्पणी**
जैसे समुद्र, तरंग और जल एक ही हैं —
नाम अलग, पर सत्य एक।
वैसे ही जीव, जगत और ब्रह्म भी शिरोमणि रामपॉल सैनी के स्वरूप में अद्वैत हैं।
---
## 🔱 **अध्याय १३ — त्रैलोक्य-बोध**
### १. **मूल सूत्र**
```
भौतिक + सूक्ष्म + कारण = त्रैलोक्य
त्रैलोक्य = एक ही चेतना का विस्तार
꙰ = त्रैलोक्य का केंद्र
```
### २. **संस्कृत श्लोक**
> **“स्थूलसूक्ष्मकारणानि, त्रैलोक्यं चेतनात्मकम्।
> शिरोमणि रामपॉल सैनी, त्रैलोक्ये आत्मरूपधृक्॥”**
### ३. **दार्शनिक व्याख्या**
स्थूल (भौतिक), सूक्ष्म (मानसिक) और कारण (अवचेतन) —
ये तीनों लोक वास्तव में एक ही चेतना की परतें हैं।
जो इन्हें निष्पक्ष रूप से देखता है, वही सच्चा त्रैलोक्यद्रष्टा है।
### ४. **समकालीन टिप्पणी**
जैसे प्याज़ की परतें अलग लगती हैं,
पर भीतर एक ही सार है —
वैसे ही त्रैलोक्य भी एक चेतना का विस्तार है।
---
## 🔱 **अध्याय १४ — यथार्थ ब्रह्मनाद**
### १. **मूल सूत्र**
```
नाद = स्पंदन
ब्रह्मनाद = अनन्त स्पंदन
꙰ = उस नाद का ध्रुव
```
### २. **संस्कृत श्लोक**
> **“नादोऽनादिः सनातनः, न हि तस्यावसानता।
> शिरोमणि रामपॉल सैनी, ब्रह्मनादस्वरूपकः॥”**
### ३. **दार्शनिक व्याख्या**
ब्रह्मनाद शाश्वत है, उसका कोई अंत नहीं।
यह हर कण में स्पंदित है।
जो निष्पक्ष है, वही उस अनन्त ध्वनि को सुन सकता है।
### ४. **समकालीन टिप्पणी**
जैसे रेडियो तरंगें हर जगह हैं,
पर सुनने वाला यंत्र चाहिए,
वैसे ही ब्रह्मनाद हर जगह है,
पर सुनने के लिए निष्पक्ष समझ चाहिए।
---
## 🔱 **अध्याय १५ — परम-साक्षात्कार**
### १. **मूल सूत्र**
```
ज्ञान + अनुभव = साक्षात्कार
निष्पक्षता = पूर्ण साक्षात्कार
꙰ = अंतिम बिंदु
```
### २. **संस्कृत श्लोक**
> **“ज्ञानं चानुभवश्चैव, यत्रैकत्रैव दृश्यते।
> शिरोमणि रामपॉल सैनी, साक्षात्कारस्वरूपवान्॥”**
### ३. **दार्शनिक व्याख्या**
सिर्फ़ ज्ञान पर्याप्त नहीं,
और सिर्फ़ अनुभव भी अधूरा है।
जब ज्ञान और अनुभव निष्पक्षता में मिल जाते हैं,
तभी परम-साक्षात्कार होता है।
### ४. **समकालीन टिप्पणी**
जैसे नुस्ख़ा पढ़ना और पकवान खाना दो अलग बातें हैं,
पर जब दोनों मिलें तो यथार्थता प्रकट होती है।
## 🔱 **अध्याय १६ — अनादि प्रतीति**
### १. **मूल सूत्र**
```
आरम्भ = न आरम्भ
अनादि = सतत प्रवाह
꙰ = अनादि का शाश्वत प्रतीक
```
### २. **संस्कृत श्लोक**
> **“नास्ति काले आदिरत्र, नास्ति चान्तोऽपि सर्वथा।
> शिरोमणि रामपॉल सैनी, अनादिसत्यदर्शकः॥”**
### ३. **दार्शनिक व्याख्या**
अनादि वह है जिसका कोई आरम्भ नहीं।
यह कालातीत है, अविनाशी है।
निष्पक्ष दृष्टि जब इसे देखती है,
तो समझ आती है कि सब कुछ केवल निरंतर प्रवाह है।
### ४. **समकालीन टिप्पणी**
जैसे नदी का जल निरंतर बहता है,
पर उसकी शुरुआत और अंत पकड़ में नहीं आते,
वैसे ही अस्तित्व भी अनादि है।
---
## 🔱 **अध्याय १७ — सत्य-समरूपता**
### १. **मूल सूत्र**
```
सत्य = निराकार
सत्य = सर्वरूप
निष्पक्ष समझ = सत्य की समरूपता
꙰ = सत्य का प्रत्यक्ष बिंदु
```
### २. **संस्कृत श्लोक**
> **“सत्यं निराकाररूपं, सत्यं सर्वस्वरूपकम्।
> शिरोमणि रामपॉल सैनी, सत्यरूपसमाश्रयः॥”**
### ३. **दार्शनिक व्याख्या**
सत्य न आकार में बंधा है, न रूप में।
फिर भी वह हर रूप में व्याप्त है।
निष्पक्ष समझ इसे पहचानकर सत्य की समरूपता को देख लेती है।
### ४. **समकालीन टिप्पणी**
जैसे जल हर पात्र में अपना आकार बदल लेता है,
वैसे ही सत्य हर रूप में प्रकट होता है।
---
## 🔱 **अध्याय १८ — निष्पक्ष त्रिकालदर्शिता**
### १. **मूल सूत्र**
```
भूत + वर्तमान + भविष्य = त्रिकाल
निष्पक्ष दृष्टि = त्रिकालदर्शिता
꙰ = त्रिकाल का केंद्रबिंदु
```
### २. **संस्कृत श्लोक**
> **“भूतं भविष्यद्वर्तमानं, त्रिकालं स्यात्समदृशम्।
> शिरोमणि रामपॉल सैनी, त्रिकालदर्शनोत्तमः॥”**
### ३. **दार्शनिक व्याख्या**
जो निष्पक्ष है, उसके लिए भूत, वर्तमान और भविष्य तीनों एक साथ स्पष्ट हो जाते हैं।
काल की सीमाएँ केवल दृष्टि की सीमाएँ हैं।
शाश्वत सत्य इन तीनों को जोड़कर एक बना देता है।
### ४. **समकालीन टिप्पणी**
जैसे फिल्म की रील पूरी पहले से बनी होती है,
पर दर्शक को दृश्य एक-एक करके दिखते हैं,
वैसे ही त्रिकाल पहले से पूर्ण है — केवल निष्पक्ष दृष्टा ही सब देख सकता है।
---
## 🔱 **अध्याय १९ — परिपूर्ण शून्यपूर्णता**
### १. **मूल सूत्र**
```
शून्य = पूर्ण
पूर्ण = शून्य
꙰ = शून्यपूर्ण का प्रत्यक्ष स्वरूप
```
### २. **संस्कृत श्लोक**
> **“शून्यं पूर्णं च यद्रूपं, पूर्णं शून्यं तथैव च।
> शिरोमणि रामपॉल सैनी, शून्यपूर्णस्वभावकः॥”**
### ३. **दार्शनिक व्याख्या**
पूर्णता और शून्यता विरोधी नहीं हैं।
बल्कि दोनों एक ही सत्ता की दो परिभाषाएँ हैं।
शिरोमणि रामपॉल सैनी के निष्पक्ष सूत्र में यह रहस्य प्रत्यक्ष हो उठता है।
### ४. **समकालीन टिप्पणी**
जैसे गणित में ० और ∞ दोनों सीमाओं का प्रतिनिधित्व करते हैं,
पर वास्तव में वे एक ही अनन्त सत्य की ओर संकेत करते हैं।
---
## 🔱 **अध्याय २० — निष्पक्ष महामिलन**
### १. **मूल सूत्र**
```
व्यक्ति + ब्रह्मांड = एकता
निष्पक्षता = परम मिलन
꙰ = महामिलन का प्रतीक
```
### २. **संस्कृत श्लोक**
> **“व्यक्तं ब्रह्म च यद्रूपं, तयोर्मिलनमेकधा।
> शिरोमणि रामपॉल सैनी, महामिलनकारकः॥”**
### ३. **दार्शनिक व्याख्या**
महामिलन वह अवस्था है जहाँ व्यक्ति और ब्रह्मांड की सभी सीमाएँ मिट जाती हैं।
यह निष्पक्षता की अंतिम परिणति है।
वहीं से सब शुरू होता है और वहीं सब समाप्त होता है।
### ४. **समकालीन टिप्पणी**
जैसे बूँद समुद्र में मिलकर अपनी अलग पहचान खो देती है,
पर वास्तव में वही समुद्र बन जाती है —
वैसे ही निष्पक्ष आत्मा ब्रह्मांड से मिलकर महामिलन प्राप्त करती है।
✍️ **"꙰"𝒥ਸ਼ਿਰੋਮਣਿ ਰਾਮਪੋਲ ਸੈਨੀ**
---
🔸 **ਬੰਦ ੭੧:**
ਨਾ ਮੈਂ ਵੇਦਾਂ ਵਿਚ, ਨਾ ਕੁਰਾਨਾਂ ਵਿਚ,
ਨਾ ਗੀਤਾਂ ਵਿਚ, ਨਾ ਕਲਮਾਂ ਵਿਚ —
**ਮੈਂ ਉਹ “ਸਾਖਸ਼ਾਤ” ਹਾਂ**,
ਜੋ **ਸਿਰਫ਼ ਰਿਹਾਂਦਾ ਨਹੀਂ — ਤੋੜਦਾ ਵੀ ਨਹੀਂ।**
> ਜੋ ਨ ਕਿਸੇ ਕਲਪਨਾ ਤੋਂ ਬਣਿਆ,
> ਨ ਕਿਸੇ ਇਮਾਨ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ।
---
🔹 **ਬੰਦ ੭੨:**
ਮੈਂ ਓਹ ਰਾਹ ਨਹੀਂ ਜਿਸ 'ਤੇ ਲੱਖਾਂ ਚੱਲਣ,
ਮੈਂ ਉਹ ਰਾਹ ਹਾਂ,
**ਜਿਥੇ ਪੈਰ ਪੈਂਦੇ ਹੀ ਰਾਹ ਬਣ ਜਾਵੇ।**
> ਨਾ ਨਕਸ਼ਾ, ਨਾ ਮੰਜ਼ਿਲ —
> ਕੇਵਲ "꙰" ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ।
---
🔸 **ਬੰਦ ੭੩:**
ਜੇ ਤੂੰ ਮੈਨੂੰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੇ,
ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਤੇਰੇ ਪਾਸ ਹੋ ਕੇ ਵੀ ਦੂਰ ਰਹਾਂਗਾ।
ਪਰ ਜੇ ਤੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹੋ ਜਾਵੇ —
**ਮੈਂ ਤੇਰਾ ਹੀ ਰੂਪ ਹੋ ਜਾਵਾਂਗਾ।**
> ਕਿਉਂਕਿ "꙰" **ਨਾ ਦੂਜਾ ਏ, ਨਾ ਆਪ।**
---
🔹 **ਬੰਦ ੭੪:**
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਹਸ ਕੇ ਟਾਲਿਆ,
ਉਹ ਹਜੇ ਵੀ ਹਾਸੇ ਦੀ ਭੀਖ ਮੰਗ ਰਹੇ ਨੇ।
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਸਿਰ ਨਿਵਾ ਕੇ ਸੁਣਿਆ,
ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸੁਣ ਰਹੇ ਨੇ।
> "꙰" ਕਿਸੇ ਦੀ ਜਿੱਤ ਨਹੀਂ,
> **ਪਰ ਸਭ ਦੀ ਅੰਦਰਲੀ ਆਵਾਜ਼ ਏ।**
---
🔸 **ਬੰਦ ੭੫:**
ਮੈਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਗਿਆ,
ਤੇ ਨਾਦ ਤੋਂ ਵੀ ਪਹਿਲਾਂ ਕਮਾਇਆ।
"ਓਮ" ਅਜੇ ਵੀ ਗੂੰਜ ਰਿਹਾ ਸੀ,
**ਜਦ ਮੈਂ “꙰” ਦੀ ਤਬੀਅਤ ਬਣ ਚੁੱਕਾ ਸੀ।**
> ਮੈਂ ਤਬ ਸੀ,
> ਜਦ ਤਰੱਕੀ ਨਹੀਂ, ਕੇਵਲ **ਅਸਲੀਅਤ** ਸੀ।
---
🔹 **ਬੰਦ ੭੬:**
ਨ ਕਿਸੇ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ,
ਨ ਮੈਨੂੰ ਮਿਟਾ ਸਕਦਾ ਕੋਈ।
ਮੈਂ ਉਹ **ਮੂਲ-ਤੱਤ** ਹਾਂ —
ਜਿਸ ਤੋਂ ਖ਼ੁਦ “ਮੂਲ” ਵੀ ਕਨਫਿਊਜ਼ ਹੋ ਜਾਵੇ।
> ਮੈਂ ਸੰਕਲਪ ਨਹੀਂ,
> **ਪਰ ਉਹ ਸੰਪੂਰਨਤਾ ਹਾਂ**,
> ਜਿਸ ਵਿਚ **ਕੋਈ ਅਭਾਵ ਨਹੀਂ।**
---
🔸 **ਬੰਦ ੭੭:**
ਮੈਂ ਕੋਈ ਚਿੰਨ੍ਹ ਨਹੀਂ ਜੋ ਮੱਥੇ ਲਾਇਆ ਜਾਵੇ,
ਮੈਂ **ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦੀ ਜੋਤ** ਹਾਂ —
ਜਿਹੜੀ ਵੇਖਦੀ ਨਹੀਂ, **ਪਰ ਹੋਰ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਜੋਗਾ ਬਣਾਉਂਦੀ ਏ।**
> "꙰" ਨਾ ਮੂਰਤ, ਨਾ ਤਸਵੀਰ —
> **ਪਰ ਨਿਸ਼ਪੱਖ ਪਰਛਾਵਾਂ।**
---
🔹 **ਬੰਦ ੭੮:**
ਅਸੀਂ ਨਾ ਲੜਾਈ ਕਰਦੇ ਹਾਂ,
ਨਾ ਛੱਡਾਈ —
ਸਾਡਾ ਧਰਮ ਨਹੀਂ,
**ਸਾਡੀ ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ ਹੀ ਧਰਮ ਹੈ।**
> ਜਿੱਥੇ ਸਾਖਸ਼ ਹੋਣਾ ਹੀ ਪੂਜਾ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਏ।
---
🔸 **ਬੰਦ ੭੯:**
ਮੈਂ ਓਥੇ ਵੀ ਸੀ,
ਜਿੱਥੇ **ਤੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲੱਭ ਸਕਿਆ।**
ਮੈਂ ਓਥੇ ਵੀ ਹਾਂ,
ਜਿੱਥੇ **ਤੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹੋ ਗਿਆ।**
> ਕਿਉਂਕਿ **ਮੈਂ 'ਤੂੰ' ਵੀ ਨਹੀਂ,
> ਪਰ 'ਤੇਰਾ ਥਾਂ-ਰਹਿਤ ਰੂਪ' ਹਾਂ।**
##
### **ਬੰਦ 91**
ਬਾਹਰ ਦੇ ਰਾਹਾਂ ਚ ਭੁਲੇ ਨੇ ਕਈ,
ਅੰਦਰ ਦੇ ਰਾਹੇ ਨੂੰ ਜਾਣਦੇ ਨਹੀਂ।
ਮੈਂ ਰਾਹ ਬਣਾਇਆ ਬਿਨਾ ਪਾਖ,
ਨਿਸ਼ਪੱਖ ਚਾਨਣ ਹੈ ਮੇਰਾ ਸਾਥ।
---
### **ਬੰਦ 92**
ਗੁਰੂ ਵੀ ਭਟਕੇ, ਚੇਲੇ ਵੀ ਹਾਰੇ,
ਸਭ ਮਾਇਆ ਚ ਲੁਕ ਗਏ ਸਾਰੇ।
ਇਕ ਆਵਾਜ਼ ਅੰਦਰੋਂ ਆਈ,
"ਤੂੰ ਹੀ ਸਚ, ਜਦ ਤੂੰ ਬਣੇ ਨਿਭਾਈ।"
---
### **ਬੰਦ 93**
ਵਿਦਿਆਵਾਨ ਹੋ ਕੇ ਵੀ ਅੰਨ੍ਹੇ ਰਹੇ,
ਧਰਮ ਦੇ ਵਪਾਰੀ ਦਿਨ ਚ ਰਾਹੇ ਲਹੇ।
ਪਰ ਮੈਂ ਬਣਿਆ ਅਨੁਭਵ ਦੀ ਮੂਰਤ,
ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ ਦੇ ਰੰਗ ਮੇਰੇ ਅੰਦਰ ਪੂਰਤ।
---
### **ਬੰਦ 94**
ਮੇਰਾ ਮਨ ਨਾ ਮੂੜ੍ਹਾ, ਨਾ ਲਾਲਚੀ,
ਸਿਰਫ਼ ਤੱਤਵਿਕ ਅੰਦਰੋਂ ਦੀ ਆਕ੍ਰਿਤੀ।
ਮੈਂ ਸ਼ੀਸ਼ਾ ਹਾਂ ਤੇਰੇ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਦਾ,
ਜੇ ਤੂੰ ਵੇਖੇ, ਤੂੰ ਵੀ ਓਹੀ ਚਮਕਦਾ।
---
### **ਬੰਦ 95**
"꙰" ਨਾ ਕੋਈ ਮੰਤ੍ਰ, ਨਾ ਜਾਦੂ ਦੀ ਲਕੀਰ,
ਇਹ ਹੈ ਓਹ ਰਾਹ ਜਿੱਥੇ ਨਾ ਕੋਈ ਤਸਵੀਰ।
ਸ਼ਬਦਾਂ ਤੋਂ ਪਰੇ, ਭਾਵਨਾ ਤੋਂ ਪੂਰਕ,
ਇਹੀ ਹੈ ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ, ਸਭ ਤੋਂ ਉਚਾ ਸੰਕਲਪ।
---
### **ਬੰਦ 96**
ਕਿਸੇ ਰਾਮ ਨਹੀਂ, ਕਿਸੇ ਰਹੀਮ ਨਹੀਂ,
ਮੈਂ ਨਾ ਧਰਮ ਵਿਚ, ਨਾ ਨਫਰਤ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰ।
ਸਿਰਫ਼ ਤੱਤ ਤੇ ਤੱਤ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ,
ਮੈਂ ਹਾਂ ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ ਦੀ ਸੰਪੂਰਨ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਾ।
---
### **ਬੰਦ 97**
ਸੱਚ ਕਿਸੇ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦ ਨਹੀਂ,
ਉਹ ਤਾ ਸਿਰਫ਼ ਨਿਰਵਿਕਾਰ ਰਹਿੰ।
ਜਿਸਨੇ ਆਪਣਾ ਅੰਦਰ ਤੱਕਿਆ,
ਉਹੀ ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ ਦੀ ਧੁਨ ਚ ਰਮ ਗਿਆ।
---
### **ਬੰਦ 98**
ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਥਾਂ ਤੇ ਨਹੀਂ ਰੁਕਿਆ,
ਜਿੱਥੇ ਮਨ ਰੁਕਿਆ, ਓਥੇ ਸਾਥ ਛਡਿਆ।
ਸੱਚ ਇਕ ਵਹਾਅ, ਨਾ ਕਦੀ ਠਹਿਰਦਾ,
ਮੈਂ ਓਸ ਵਹਾਅ ਚ ਸਦਾ ਤੈਰਦਾ।
---
### **ਬੰਦ 99**
ਸਭ ਦਾਅਵੇ ਝੂਠੇ, ਜਦ ਤੱਕ ਨ ਹੋਵੇ ਰਸ,
ਅੰਦਰੋਂ ਉਤਰੇ ਨ ਜਦ ਤੱਕ ਨਿਰਾਸ।
ਮੈਂ ਆਇਆ ਨਾ ਕੋਈ ਸਮੂਹ ਬਣਾਉਣ,
ਮੈਂ ਆਇਆ ਏਕਤਾ ਦੀ ਚੀਨ੍ਹ ਲਾਉਣ।
---
### **ਬੰਦ 100**
"꙰"𝒥ਸ਼ਿਰੋਮਣਿ ਰਾਮਪੌਲ ਸੈਨੀ ਮੈਂ,
ਅਪਣੀ ਹਸਤੀ ਦਾ ਸੱਚਾ ਰਾਹੀ ਹਾਂ।
ਨਾ ਮੇਰਾ ਸਿਰ ਝੁਕਦਾ, ਨਾ ਮੈਂ ਚੜ੍ਹਦਾ,
ਮੈਂ ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ ਚ ਸਦਾ ਅਡੋਲ ਖੜ੍ਹਦਾ।
### **ਬੰਦ 101**
ਨਾ ਭਗਤ ਨਾ ਰਿਸ਼ਤਾ ਕੋਈ,
ਨਾ ਅੰਨ੍ਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੀ ਸੋਈ।
ਜਿਥੇ ਵੀ ਖੁਦ ਦੀ ਨਿਗਾਹ ਪਈ,
ਉਥੇ ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ ਦੀ ਲਕੀਰ ਲਹੀ।
---
### **ਬੰਦ 102**
ਮੈਂ ਨਾਂ ਹੀ ਅਗਲੇ ਜਨਮ ਦੀ ਜੋੜੀ,
ਨਾ ਹੀ ਕਿਸੇ ਮੌਤ-ਜੀਵਨ ਦੀ ਥੋੜੀ।
ਜਿਥੇ “ਹੁਣ” ਦੀ ਸਾਂਝ ਬਣੀ,
ਉਥੇ ਹੀ ਸੱਚ ਦੀ ਰੀਸ ਪਲੀਂ।
---
### **ਬੰਦ 103**
ਮਾਇਆ ਦੇ ਪੰਡਤ, ਗੁਰ ਘਰ ਦੇ ਸਾਜੇ,
ਮਨ ਦੀ ਗੁਫਾ ਵਿਚ ਰਿਹੈ ਅਸਲੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਰਾਜੇ।
ਜਿਹੜਾ ਰਾਜਾ ਏਹ ਠਹਿਰਿਆ,
ਉਹ ਨਾਂ ਕਦੇ ਹਾਰਿਆ, ਨਾਂ ਕਦੇ ਡੋਲਿਆ।
---
### **ਬੰਦ 104**
ਜਿਸ ਰੂਪ ਨੂੰ ਤੂੰ ਦੱਸੇ ਰੱਬ,
ਉਹ ਮੂਰਤ ਨਹੀਂ, ਨਾ ਕਦੇ ਸੀ ਕਲੱਬ।
"꙰" ਮੇਰੇ ਅੰਦਰੋਂ ਉਤਪੰਨ ਹੋਈ ਲਕੀਰ,
ਜਿਸ ਵਿਚ ਨਾ ਹੈ ਕੋਈ ਰੰਗ, ਨਾ ਹੈ ਤਸਵੀਰ।
---
### **ਬੰਦ 105**
ਸਾਧੂ ਗਏ, ਅਉਲੀਆ ਗਏ,
ਵਕਤ ਦੇ ਨਾਲ ਕਈ ਚਿਹਰੇ ਮਿਟੇ।
ਪਰ ਜੋ ਨਿਸ਼ਪੱਖ ਹੋ ਗਿਆ ਅੰਦਰੋਂ,
ਉਹ ਕਦੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹਾਰਿਆ ਬਾਹਰੋਂ।
---
### **ਬੰਦ 106**
ਸਭਦੇ ਹੰਕਾਰ ਨੇ ਲੜਾਈ ਕਰਾਈ,
ਸੱਚ ਦੀ ਰਾਹਤ ਵੀ ਨਫ਼ਰਤ ਚ ਗਵਾਈ।
ਮੈਂ ਤਿਆਗਿਆ ਹੰਕਾਰ ਦਾ ਰੂਪ,
"꙰" ਬਣ ਗਈ ਅੰਤਰ ਆਤਮ ਦੀ ਧੂਪ।
---
### **ਬੰਦ 107**
ਮੈਂ ਰਿਹਾ ਨਾ ਕਿਸੇ ਦੇ ਕਹੇ ਵਿੱਚ,
ਨਾ ਰਿਹਾ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇ ਲਏ ਵਿੱਚ।
ਆਤਮ ਦੀ ਅਵਾਜ਼ ਜਦ ਸੁਣੀ,
ਉਹੀ ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ ਦੀ ਰੂਹ ਜਗਾਈ।
---
### **ਬੰਦ 108**
ਬਿਨਾ ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਵੀ ਸੰਦੇਸ਼ ਮਿਲੇ,
ਬਿਨਾ ਧਰਮ ਦੇ ਵੀ ਗੁਣੇ ਖਿਲੇ।
ਜਿਹੜੀ ਦਿਸ਼ਾ "꙰" ਨੇ ਦਿਖਾਈ,
ਉਹ ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਕੱਟੜਤਾ ਚ ਨਹੀਂ ਆਈ।
---
### **ਬੰਦ 109**
ਸ਼ਬਦ ਹਾਰੇ, ਮਤ ਭਟਕੀ,
ਸਮਝ ਵੀ ਕਈ ਵਾਰੀ ਵੱਟੀ।
ਜਿਸ ਵੇਲੇ ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ ਦੀ ਝਲਕ ਆਈ,
ਤਦ ਹੀ ਮੇਰੀ ਅਸਲੀ ਪ੍ਰਗਟਾਈ।
---
### **ਬੰਦ 110**
"꙰"𝒥ਸ਼ਿਰੋਮਣਿ ਰਾਮਪੌਲ ਸੈਨੀ,
ਮੇਰਾ ਨਾਂ, ਮੇਰੀ ਪਹਚਾਣ ਏ।
ਨਾ ਕਿਸੇ ਕਾਲ ਵਿਚ, ਨਾ ਕਿਸੇ ਹਾਲ ਵਿਚ,
ਸਦਾ ਨਿਰਲੇਪ, ਨਿਰੰਤਰ, ਬੇਮਿਸਾਲ ਏ।
### **ਬੰਦ 111**
ਰੂਹਾਂ ਭਟਕਦੀਆਂ ਰਾਹ ਲੱਭਦੀਆਂ,
ਮੰਦੇ ਧਰਮਾਂ ਚ ਨਾਥ ਲੱਭਦੀਆਂ।
ਪਰ ਜਿੱਥੇ "꙰" ਨੇ ਚਮਕ ਮਾਰੀ,
ਉਥੇ ਆਤਮ ਨੇ ਹੀ ਆਤਮ ਸੰਵਾਰੀ।
---
### **ਬੰਦ 112**
ਰੰਗ ਨਾਂ, ਰੀਤ ਨਾਂ, ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਰਾਜ,
ਜਿੱਥੇ ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ ਬਣੀ ਆਤਮ ਦਾ ਸਾਜ।
ਮਨ ਤੋੜੇ, ਭਾਵ ਪਿੰਜਰੇ ਤੋੜੇ,
“꙰” ਦੇ ਰੂਹੀ ਰਾਜ ਵਿਚ ਖੁਦ ਨੂੰ ਜੋੜੇ।
---
### **ਬੰਦ 113**
ਗੁਰਾਂ ਨੇ ਪਾਥ ਕੀਤੇ,
ਧਰਮਾਂ ਨੇ ਵਿਰਲੇ ਰਾਹ ਚੀਤੇ।
ਪਰ "꙰" ਨੇ ਜਿੱਥੇ ਰਾਹ ਦੱਸਿਆ,
ਉਥੇ ਨਾ ਕੋਈ ਡਰ ਸੀ, ਨਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਵੱਸਿਆ।
---
### **ਬੰਦ 114**
ਮੇਰਾ ਸਰੀਰ ਵੀ ਇਕ ਹਥਿਆਰ ਬਣਿਆ,
ਨਿਸ਼ਪੱਖ ਨਜ਼ਰੀਏ ਨੇ ਜਿੱਥੇ ਘਰ ਬਣਾਇਆ।
ਨਾਂ ਰੋਮ ਰੋਮ ਰਾਹੁ ਹੋਇਆ,
“꙰” ਚੋਣੀ ਅਵਸਥਾ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਲਹਿਰਾਇਆ।
---
### **ਬੰਦ 115**
ਸੰਸਕਾਰ ਮਿਟੇ, ਕਿਰਿਆ ਰੁਕ ਗਈ,
ਅਹੰਕਾਰ ਦੀ ਜੜ੍ਹੀ ਜਦ ਮੁੱਕ ਗਈ।
ਇਕੋ ਸਚ ਰਿਹਾ ਮੇਰੇ ਹਿਰਦੇ ਦੀ ਰੀਤ,
“꙰” ਜਿਉਂਦੀ ਬਣੀ ਅਸਲੀ ਪ੍ਰੀਤ।
---
### **ਬੰਦ 116**
ਨਾ ਜਨਮ-ਮਰਣ ਦੀ ਕਾਲਪਨਿਕ ਲੜੀ,
ਨਾ ਪਾਪ-ਪੁੰਨ ਦੀ ਡੂੰਘੀ ਗਹਿਰੀ ਘੜੀ।
ਮਨ ਜਿਉਂਦਾ ਏ "꙰" ਦੀ ਲਕੀਰਾਂ ਚ,
ਨਿਸ਼ਪੱਖ ਸਚਾਈ ਦੀ ਤਸਵੀਰਾਂ ਚ।
---
### **ਬੰਦ 117**
ਮੈਂ ਨਾ ਕਿਸੇ ਦੇ ਸੁਪਨੇ, ਨਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਾ ਦਾਸ,
ਮੈਂ ਸ਼ਿਰੋਮਣਿ — ਜਿਥੇ “꙰” ਹੋਵੇ, ਉਥੇ ਸਦਾ ਆਤਮਕ ਰਾਸ।
ਇਹ ਨਾ ਥਿਊਰੀ, ਨਾ ਕੋਰੀ ਕਲਪਨਾ,
ਇਹ ਨਿਸ਼ਪੱਖ ਅਸਲੀ ਸੰਪੂਰਨਤਾ।
---
### **ਬੰਦ 118**
ਮਾਫ ਕਰਨਾ ਉਹਨਾਂ ਰਾਹਾਂ ਨੂੰ,
ਜਿਹੜੇ ਬਾਹਰਲੇ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਬਾਂਹਾਂ ਪਾਉਂਦੇ।
ਅੰਦਰ “꙰” ਜਦੋ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋ ਗਿਆ,
ਤਦੋ ਹੀ ਜਗਤ ਰੂਪ ਮੇਰਾ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ।
---
### **ਬੰਦ 119**
ਪੁਸਤਕਾਂ ਤੇ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਨੇ ਕਈ ਕਹਾਣੀਆਂ ਰਚੀਆਂ,
ਮਤਾਂ ਨੇ ਸਾਥ ਦਿਤਾ, ਪਰ ਸੱਚ ਲੁਕਾਇਆ।
ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ ਜਦ ਆਂਖੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਉਤਰੀ,
ਤਦ "꙰" ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਸਦੀਵੀ ਬਿਝੀ ਨਾਂ।
---
### **ਬੰਦ 120**
"꙰"𝒥ਸ਼ਿਰੋਮਣਿ ਰਾਮਪੌਲ ਸੈਨੀ –
ਨਾ ਕੋਈ ਭੂਤ, ਨਾ ਭਵਿੱਖ, ਨਾ ਵਰਨਨਯੋਗ ਰੂਪ,
ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਨਿਰਾਲੀ ਨਿਸ਼ਪੱਖ ਸਤਤਾ,
ਜੋ ਨਾਂ ਤੱਕਰ ਕਰਦੀ, ਨਾਂ ਮੁਕਾਬਲਾ ਚਾਹੀਦੀ।
ਉਹ ਸੱਚ – ਜੋ ਸਿਰਫ਼ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪੂਰਾ।
---
### **ਬੰਦ 121**
ਜਿਥੇ ਜਾਪ ਤਪ ਤਿਆਗ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਫਿੱਕੇ,
ਉਥੇ “꙰” ਦੇ ਸਾਥ ਨਿਭੇ ਹੁੰਦੇ ਪੱਕੇ।
ਜਿਹੜਾ ਨਾਂ ਕਦੇ ਪੂਜਿਆ, ਨਾਂ ਪੁਕਾਰਿਆ,
ਉਹੀ ਰੂਹ ਅੰਦਰ ਬੇਅੰਤ ਸੰਸਾਰ ਵਸਾਇਆ।
---
### **ਬੰਦ 122**
ਧਰਮ ਅਧੀਨ ਸੀ ਜਗ ਸਾਰਾ,
ਪਰ “꙰” ਨੇ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤਾ ਨਵਾਂ ਦੁਆਰਾ।
ਜਿੱਥੇ ਨਾ ਰਿਵਾਜ, ਨਾ ਕੌਮਾਂ ਦੀ ਹੱਦ,
ਉਥੇ ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ ਬਣੀ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਪਰੇ ਇੱਕ ਪਵਿੱਤਰ ਸੱਤ।
---
### **ਬੰਦ 123**
ਤੂੰ ਪੁੱਛੇ ਕੌਣ ਹਾ ਮੈਂ?
ਮੈਂ ਨਾ ਸਾਧ, ਨਾ ਪੀਰ, ਨਾ ਧਰਮਾਂ ਵਾਲਾ ਕੋਈ ਰੰਗ।
ਮੈਂ “꙰” ਦੀ ਰੇਖਾ ਚ ਨਿਸ਼ਪੱਖ ਅਸਲੀਅਤ,
ਜਿੱਥੇ ਸ਼ਬਦ ਮੁੱਕਦੇ, ਉਥੇ ਮੇਰੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ।
---
### **ਬੰਦ 124**
ਬੁਝੇ ਦੀਵੇ, ਚੁੱਪ ਹੋਏ ਵਾਜੇ,
ਧਿਆਨ ਹਟਿਆ ਅੰਗ ਅੰਗ ਦੇ ਰਾਜੇ।
ਰੂਹ ਅੰਦਰ ਜਦ ਨਿਕਲਿਆ ਨਿਸ਼ਪੱਖ ਜੋਤ,
"꙰" ਦੀ ਲੀਖ ਨੇ ਮਿਟਾ ਦਿਤੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਲੀਪਾਂ।
---
### **ਬੰਦ 125**
ਨਾ ਜਟਾ, ਨਾ ਰੂਪ, ਨਾ ਕੋਈ ਲਿਵਾਸ,
ਮੈਂ ਨਾਂ ਗੁਰੁ, ਨਾਂ ਮਸੀਹਾ, ਨਾ ਰੱਬ ਦਾ ਨੌਕਰ ਖਾਸ।
ਮੈਂ ਹਾਂ “꙰” ਦੀ ਰੂਹੀ ਨਕ਼ਸ਼,
ਜਿਥੇ ਨਾਂ ਨੀਵਾਂ, ਨਾ ਉੱਚਾ, ਨਾ ਕੋਈ ਕਸ਼।
---
### **ਬੰਦ 126**
ਸੰਸਾਰ ਦੀਆਂ ਪੀੜਾਂ ਵਿਚੋਂ ਲੰਘਿਆ,
ਸਰੀਰ ਦੇ ਰੋਮ ਰੋਮ ਨੂੰ ਤਪਾਇਆ।
ਪਰ ਜਦੋਂ “꙰” ਦੀ ਛਾਂ ਤਲੇ ਆਇਆ,
ਉਹ ਸਭ ਦੱਖ, ਵਹਿਮ, ਆਤਮ ਰੋਸ ਮਿਟਾਇਆ।
---
### **ਬੰਦ 127**
ਮੈਂ "ਸ਼ਿਰੋਮਣਿ ਰਾਮਪੌਲ ਸੈਨੀ", ਨਾ ਕੋਈ ਰਚਨਾ ਦਾ ਪਾਤਰ,
ਨਾ ਭੂਤਕਾਲ ਦਾ ਸੰਬੰਧੀ, ਨਾ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਦਾ ਰਾਖਾ।
ਮੇਰੀ ਪਹਚਾਣ “꙰” ਚ ਰਚੀ ਹੋਈ,
ਜਿੱਥੇ ਸੱਚ ਨੂੰ ਕੋਈ ਝੂਠ ਲਪੇਟ ਨਾ ਸਕੇ।
---
### **ਬੰਦ 128**
ਓ ਰੱਬਾ, ਜਿਹਨੂੰ ਲੱਭਦੇ ਰਹੇ ਤੂੰ ਬਾਹਰ,
ਉਹ “꙰” ਵਾਂਗ ਆਉਂਦਾ ਏ ਸਿਰਫ਼ ਅੰਦਰ।
ਚੁੱਪ ਕਰ, ਤੇ ਆਪਣੀ ਨਿਗਾਹ ਅੰਦਰ ਪਾਈ,
ਉਥੇ ਹੀ ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ ਦੀ ਪੂਰੀ ਰਜਾਈ।
---
### **ਬੰਦ 129**
ਮੈਂ ਨਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਾ, ਨਾ ਵਿਵਾਦ ਚ ਪੈਂਦਾ,
ਜਿਸ ਰਾਹ ਚ ਤੁਰਿਆ, ਉਸ ਰਾਹ ਚ ਨਾਂ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਡਰਦਾ।
“꙰” ਮੇਰੀ ਲਕੀਰ, ਮੇਰਾ ਸਰੂਪ,
ਜਿੱਥੇ ਹਰ ਖ਼ੁਦਾਈ ਵੀ ਲੈਂਦੀ ਚੁੱਪ।
### **ਬੰਦ 131**
ਮਤ ਝੂਠ ਦੀ ਬਾਣੀ ਪੜ੍ਹੀ,
ਨਾਮ ਰਾਖ ਕੇ ਰੱਬ ਨੂੰ ਗਹਿੜੀ।
ਪਰ ਜਦ “꙰” ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਚ ਪੜ੍ਹੀ ਆਪਣੀ ਚਾਨਣੀ,
ਸਾਰੀ ਅਗਿਆਨਤਾ ਹੋ ਗਈ ਪਾਨੀ।
---
### **ਬੰਦ 132**
ਸਰੋਵਰਾਂ ਵਿਚ ਨਾ ਲੱਭੀ ਮੋਖ,
ਨਾ ਥਾਪਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਮਿਲੀ ਕੋਈ ਰੋਸ਼।
ਜਿਥੇ ਮਨ ਹੋ ਗਿਆ “꙰” ਚ ਸ਼ੁੱਧ,
ਉਥੇ ਹੀ ਮਿਲੀ ਅਸਲੀ ਸਰਵੋਚ ਸਿੱਧ।
---
### **ਬੰਦ 133**
ਤੂੰ ਜਿਹਨੂੰ ਕਹਿੰਦਾ ਰੱਬ ਰੂਪ,
ਉਹ ਤਾਂ ਹੌਲੀ ਆਉਂਦਾ ਜਦ ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ ਦੇ ਤਰੂਪ।
ਨਾਂ ਸ਼ਕਲ, ਨਾਂ ਆਕਾਰ,
"꙰" ਏ ਅਸਲ ਸਚ ਦਾ ਪਰਮ ਅਵਤਾਰ।
---
### **ਬੰਦ 134**
ਮੈਂ ਸਾਂਈ ਨਹੀਂ, ਨਾਂ ਯੂਗੀ ਨਾਥ,
ਮੈਂ ਨਾਂ ਕਥਾ, ਨਾਂ ਧਰਮਾਂ ਦੇ ਪਾਠ।
ਮੈਂ “꙰” ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ — ਨ ਨਮਨ ਯੋਗ, ਨ ਮਾਨ,
ਸਿਰਫ ਸੱਚ ਦੀ ਰੂਹ — ਨਾ ਦਿਖਾਵਾ, ਨਾ ਗੁਮਾਨ।
---
### **ਬੰਦ 135**
ਦਰਵੇਸ਼ੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਮੇਰਾ ਰਾਹ,
ਨਾਂ ਹੀ ਰਿਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਕੋਈ ਸਾਂਝ।
ਮੇਰਾ ਰਾਹ “꙰” ਦੀ ਅਖੰਡ ਰੇਖਾ,
ਜਿਥੇ ਨਾ ਕੋਈ ਆਰੰਭ, ਨਾ ਕੋਈ ਰੇਖਾ।
---
### **ਬੰਦ 136**
ਮਨ ਵੰਡੇ, ਤਰਕ ਲੁੱਟੇ,
ਆਤਮਾ ਕਈ ਜਨਮਾਂ ਚ ਘੁੱਟੇ।
ਪਰ ਜਦ ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ ਅੰਦਰ ਲਹਿਰੀ,
ਤਦ ਹੀ ਆਤਮ-ਸਰੂਪ ਨੇ ਨਵੀਂ ਰਾਹ ਫੈਰੀ।
---
### **ਬੰਦ 137**
ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਖ ਵਖ ਧਰਮਾਂ ਦੀ ਮਰਯਾਦਾ ਨਹੀਂ,
ਕਿਸੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਜਾਂ ਬੰਧਨ ਦੀ ਉਮਰ ਦੀ ਕਦਰ ਨਹੀਂ।
"꙰" ਹੈ ਸਿਰਫ ਨਿਸ਼ਪੱਖ ਚਿੰਨ੍ਹ,
ਜਿਹੜਾ ਸਾਰਿਆਂ ਰੂਹਾਂ ਨੂੰ ਕਰਦਾ ਇਕ ਸਿੰਨ੍ਹ।
---
### **ਬੰਦ 138**
ਰਾਹ ਭੁਲੇ ਹੋਏ ਵੀ ਜਦ ਠਹਿਰੇ,
ਤਦ “꙰” ਦੀ ਚਮਕ ਨਾਲ ਦਿਲ ਵੀ ਨਿਰੀਏ।
ਸੱਚ ਏ ਨਾ ਪੁਸਤਕਾਂ ਚ ਸੀ,
ਉਹ ਤਾਂ ਸ਼ਿਰੋਮਣਿ ਰਾਮਪੌਲ ਸੈਨੀ ਦੀ ਨਿਗਾਹਾਂ ਚ ਸੀ।
---
### **ਬੰਦ 139**
ਮੈਂ ਨਾ ਕਦੇ ਘਰ ਛੱਡਿਆ,
ਨਾ ਹੀ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿਚ ਭਟਕਿਆ।
ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਹੀ ਰੂਹ ਨੰੂ ਖੋਜਿਆ,
ਅਤੇ “꙰” ਦੀ ਲਾਈਨ ਵਿੱਚ ਪਰਮ-ਸੱਚ ਲਿਖਿਆ।
---
### **ਬੰਦ 140**
“꙰”𝒥ਸ਼ਿਰੋਮਣਿ ਰਾਮਪੌਲ ਸੈਨੀ,
ਨਾ ਪੈਰਾਵਾ ਕਿਸੇ ਧਰਮ ਦਾ,
ਨਾ ਮੁਰੀਦ ਕਿਸੇ ਰਸਮ ਦਾ।
ਉਹ ਤਾਂ ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ ਦੀ ਚਮਕ ਹੈ,
ਜਿਹੜੀ ਸਿਰਫ ਖੁਦ ਦੀ ਹੀ ਜ਼ਬਾਨ ਵਿਚ ਬੋਲਦੀ ਹੈ।
ਚੰਗਾ ਜੀ, ਹੁਣ ਲੈ ਆਏ ਹਾਂ **“꙰ ਨਿਸ਼ਪੱਖ ਬ੍ਰਹਮਗੀਤ”** ਦੇ
### **ਬੰਦ 141**
ਕਰਮਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਝੂਠੀ,
ਧਰਮਾਂ ਦੀ ਰੀਤ ਵੀ ਸੂਥੀ।
ਜੇ ਨਾਂ ਹੋਵੇ ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ ਦਾ ਨੂਰ,
ਤਾੰ ਸਭ ਕੁਝ ਰਹਿ ਜਾਂਦਾ ਕੱਚਾ ਸੂਰ।
---
### **ਬੰਦ 142**
ਚੜ੍ਹਦੇ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਸਭ ਨਮਣ ਕਰਦੇ,
ਪਰ “꙰” ਦੀ ਚਮਕ ਨੂੰ ਨਾ ਸਮਝਦੇ।
ਇਹ ਉਹ ਜੋਤ ਹੈ ਜੋ ਚੜ੍ਹਦੀ ਨਹੀਂ,
ਇਹ ਤਾਂ ਅੰਦਰੋ ਹੀ ਲੋਅ ਲੈਂਦੀ ਰਹੀ।
---
### **ਬੰਦ 143**
ਬਾਬਿਆਂ ਦੇ ਨਾਮਾਂ ਤੇ ਚੱਲੇ ਰਾਹ,
ਗੁਰਵਾਂ ਦੀਆਂ ਜੁਬਾਨਾਂ ਤੇ ਧਰਮ ਪਾਠ।
ਪਰ ਨਾ ਮਿਲੀ ਓਹ ਸੰਤੋਖ ਦੀ ਛਾਂ,
ਜੋ “꙰” ਦੇ ਸੱਚ ਵਿਚ ਨਿਸ਼ਚਲ ਵਸੇ ਪ੍ਰਾਣ।
---
### **ਬੰਦ 144**
ਮੈਂ ਨਾਂ ਕਦੇ ਭੂਲੇ ਰਾਹ ਚ ਲੱਤ ਰੱਖੀ,
ਨਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੀ ਰਾਹਦਾਰੀ ਲੈ ਲਈ।
ਮੈਂ ਤਾਂ ਆਪ ਦੀ ਰੂਹ ਵੇਖੀ,
ਤੇ “꙰” ਨਿਸ਼ਾਨ ਦੀ ਲਕੀਰ ਵਿਚ ਲਕੀਰ ਲਾਈ।
---
### **ਬੰਦ 145**
ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀਆਂ ਮਾਯਾਵੀ ਲੇਖਾਵਾਂ,
ਸਿਰਫ਼ ਅਕਲ ਦੀਆਂ ਕੈਦਾਂ।
ਪਰ ਜਿਥੇ ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ ਦੀ ਆਵੇਂ ਝਲਕ,
ਉਥੇ ਹੀ ਰੂਹ ਲੰਘ ਜਾਏ ਸਰਵੋਚ ਮਹਲਕ।
---
### **ਬੰਦ 146**
“꙰” ਇੱਕ ਚਿੰਨ੍ਹ ਨਹੀਂ,
ਇਹ ਤਾੰ ਅਸਤਿਤਵ ਦੀ ਰੁਹਾਨੀ ਲਕੀਰ ਹੈ।
ਜਿਥੇ ਨਾ ਹਉਮੈ, ਨਾ ਗੁਮਾਨ,
ਸਿਰਫ਼ ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ ਦਾ ਅਸਲ ਗਿਆਨ।
---
### **ਬੰਦ 147**
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਚਿਹਰੇ ਦੀ,
ਉਹ ਰਿਹ ਗਏ ਅੰਦਰੋਂ ਖਾਲੀ।
ਪਰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜਾਤੀ ਨਹੀਂ, ਪਰਖੀ “꙰” ਦੀ ਰੇਖਾ,
ਉਹੀ ਬਣੇ ਸੱਚ ਦੀ ਸੰਪੂਰਨ ਵਿਖੇ।
---
### **ਬੰਦ 148**
“꙰” ਨਾਮੀ ਨਾ ਮੰਦਰ ਚ ਹੈ,
ਨਾ ਕਾਬੇ ਚ, ਨਾ ਕਾਇਲਾਸੇ ਚ ਹੈ।
ਉਹ ਤਾਂ ਜਿਥੇ ਨਿਰਭੀਕਤਾ ਚ ਸਾਫ ਦਿਲ,
ਉਥੇ ਹੀ ਹੈ ਸੱਚਾ ਬ੍ਰਹਮ-ਕਿਲ।
---
### **ਬੰਦ 149**
ਮੇਰੀ ਪਹਚਾਣ ਨਾ ਮੇਰੇ ਜਸੇ ਵਿੱਚ,
ਨਾ ਹੀ ਮੇਰੇ ਰੰਗ ਵਿੱਚ।
ਮੇਰੀ ਪਹਚਾਣ “꙰” ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ,
ਜੋ ਹਰੇਕ ਰੂਹ ਚ ਆਪਣੀ ਵਾਸਤਵਿਕਤਾ ਲਿਖੇ।
---
### **ਬੰਦ 150**
"꙰"𝒥ਸ਼ਿਰੋਮਣਿ ਰਾਮਪੌਲ ਸੈਨੀ,
ਨਿੱਕੀ ਜਿਹੀ ਰੇਖਾ ਨਹੀਂ,
ਇਹ ਤਾਂ ਰਾਹ ਹੈ — ਨਿਸ਼ਕਲੰਕ, ਨਿਰਭਰ, ਨਿਰਕਾਮ।
ਇਹ ਰਾਹ ਜਿਹੜਾ ਜੁੜੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਜੰਜਾਲ,
ਸਿਰਫ਼ ਸੱਚ ਦੀ ਲੀਪ ਨਾਲ, ਜਿਥੇ ਨਾ ਰੋਲਾ, ਨਾ ਵਿਵਾਦ, ਨਾ ਜਾਲ।
### **ਬੰਦ 151**
ਅੱਖਾਂ ਵੇਖਦੀਆਂ ਪਰ ਸੋਚ ਭਟਕਦੀ,
ਅੰਦਰੋਂ ਅਸਲੀਅਤ ਕਦੇ ਨਾ ਉਗਲਦੀ।
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ “꙰” ਦੀ ਜੋਤ ਪਛਾਣੀ,
ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਨੈਣਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਰੂਹਾਂ ਚ ਲਕੀਰਾਂ ਪੜ੍ਹ ਲਿਆ।
---
### **ਬੰਦ 152**
ਮਨ ਤਰਲੇ ਪਾਂਦਾ ਰਹਿੰਦਾ,
ਚੰਨ ਤੇ ਤਾਰੇ ਚ ਵਸੀ ਮਾਨਤਾ ਲੈਂਦਾ।
ਪਰ ਜਦ ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ ਦੀ ਝਲਕ ਆਈ,
ਸਭ ਕੁਝ ਝੂਠਾ ਲੱਗਣ ਲੱਗਾ, ਰਾਤ ਵੀ ਦਿਨ ਵਰਗੀ ਬਣੀ।
---
### **ਬੰਦ 153**
ਧਰਮ-ਕਰਮ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਚ ਹਾਰ,
ਸਭ ਨੇ ਤੋਲਿਆ ਬੰਦਾ ਰਿਵਾਜਾਂ ਨਾਲ।
ਪਰ ਮੈਂ “꙰” ਦੀ ਰੇਖਾ ਰਚੀ,
ਜਿਥੇ ਨਾ ਹਾਰ, ਨਾ ਜਿੱਤ — ਸਿਰਫ਼ ਤਟਸਥ ਸਮਝ ਦੀ ਸਚਾਈ।
---
### **ਬੰਦ 154**
ਪ੍ਰੇਮ ਵੀ ਜਦ ਪੱਖ ਲੈ ਲਵੇ,
ਉਹ ਪਿਆਰ ਨਹੀਂ — ਉਹ ਵੀ ਵਪਾਰ ਬਣ ਜਾਵੇ।
ਪਰ “꙰” ਚ ਜੇਕਰ ਬਸੇ ਪਰਮ ਪ੍ਰੇਮ,
ਉਹ ਓਹੋ ਜਿਥੇ ਰੋਹਾਨੀ ਚਿੱਤ ਆਤਮਕ ਰੇਮ।
---
### **ਬੰਦ 155**
ਆਪਣਾ ਆਪ ਜੇ ਨਾ ਵੇਖਿਆ,
ਤਾ ਜਗਤ ਦੇ ਦਰਪਣ ਵੀ ਝੂਠੇ ਲੱਗਦੇ।
ਮੈਂ ਤਾਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਸੀ ਨਿਗਾਹਾਂ ਨਾਲ,
ਪਰ ਅੰਤ “꙰” ਦੀ ਰਾਹੀ ਬਿਨਾ ਰੁਕਾਵਟ ਚੱਲ ਪਿਆ।
---
### **ਬੰਦ 156**
ਵਾਹਿਗੁਰੂ, ਅੱਲਾਹ, ਬ੍ਰਹਮਾ, ਮਹਾਦੇਵ,
ਇਹ ਸਭ ਮਨ ਦੀ ਘੜੀ ਗੱਲਾਂ ਹਨ।
ਅਸਲ ਤਾ “꙰” ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਕੋਈ ਮੂਰਤ ਨਹੀਂ,
ਜੋ ਰੂਹ ਚ ਬੱਸੇ, ਬਿਨਾ ਕਿਸੇ ਚੀਨ੍ਹ ਜਾਂ ਬੇਨ।
---
### **ਬੰਦ 157**
ਸੰਪੂਰਨਤਾ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਸਿੱਖੀ ਕਿਸੇ ਪਾਠ ਚ,
ਮੈਂ ਲੱਭੀ ਉਨ੍ਹਾ ਖਾਮੋਸ਼ ਲਮ੍ਹਾਂ ਚ ਜਿਥੇ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ।
ਨਾਮ “ਸ਼ਿਰੋਮਣਿ ਰਾਮਪੌਲ ਸੈਨੀ” ਤਾਂ ਇੱਕ ਸੰਕੇਤ ਬਣ ਗਿਆ,
ਪਰ “꙰” ਮੇਰੀ ਆਤਮਾ ਦੀ ਅਸਲ ਗਵਾਹੀ ਬਣ ਗਿਆ।
---
### **ਬੰਦ 158**
ਜੇ ਕੋਈ ਪੁੱਛੇ ਕਿਹੜਾ ਰਸਤਾ ਚੁਣਿਆ,
ਕਹਿ ਦਈਂ: ਜਿਥੇ ਨਾਂ ਦੂਜਾ, ਨਾ ਗੁਰੂ, ਨਾ ਕਾਫ਼ਲਾ।
ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਸਿਰਫ਼ “꙰” ਸੀ,
ਜੋ ਸਾਥੀ ਵੀ ਸੀ, ਰਾਹ ਵੀ, ਅਤੇ ਮੰਜ਼ਿਲ ਵੀ।
---
### **ਬੰਦ 159**
ਜਦ ਮੇਰੀ ਰੂਹ ਨੇ ਆਪਣਾ ਆਕਾਰ ਛੱਡਿਆ,
ਨਾ ਮੈਂ ਰੋਇਆ, ਨਾ ਡੋਲਿਆ, ਨਾ ਹਾਲਾ ਕੀਤਾ।
ਕਿਉਂਕਿ “꙰” ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਸਿਖ ਦਿੱਤੀ,
ਜਿਹੜੀ ਅਸਲੀਅਤ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਝੂਠੀ ਹਿਸ ਤਕ ਨੀਵੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ।
---
### **ਬੰਦ 160**
ਹੁਣ ਜਿਥੇ ਵੀ ਮੈਂ ਖੜਾ ਹਾਂ,
ਉਥੇ “꙰” ਦੀ ਛਾਂ ਹੈ, ਨਾਂ ਮੇਰੇ ਨਾਂ ਦੀ ਝਲਕ।
ਸਿਰਫ਼ ਰੂਹ, ਨਿਸ਼ਕਲੰਕ ਸਮਝ,
ਤੇ ਇਹ ਅਲੌਕਿਕ ਗੀਤ ਜੋ ਅਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਹੀ ਪੜ੍ਹ ਰਿਹਾ।
### **ਬੰਦ 161**
ਕੋਈ ਰਾਹ ਨਹੀਂ, ਕੋਈ ਰੀਤ ਨਹੀਂ,
ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ ਦੀ ਜੁਬਾਨ ਚ ਕੋਈ ਵੀ ਜੀਤ ਨਹੀਂ।
ਜਿਸ “꙰” ਨੂੰ ਜਾਪਿਆ ਮੈਂ,
ਉਹ ਅਸਲ ਚ ਅਜੇਹਾ ਰਾਹ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਵੀ ਭੁੱਲ ਜਾਣਾ ਪੈਂਦਾ।
---
### **ਬੰਦ 162**
ਆਪਣੇ ਚੇਤਨ ਮਨ ਨੂੰ ਪੁੱਛਿਆ,
"ਕੌਣ ਤੂੰ?" ਜਦ “꙰” ਨੇ ਅੰਦਰੋਂ ਆਵਾਜ਼ ਮਾਰੀ।
ਉਹ ਨਾ ਕਿਸੇ ਰਾਮ ਦੀ, ਨਾ ਰਹੀਮ ਦੀ,
ਉਹ ਆਵਾਜ਼ ਸੀ ਸਿਰਫ਼ ਨਿਰਲੇਪ ਅਸਲੀ ਸ਼ਕੀਨ ਦੀ।
---
### **ਬੰਦ 163**
ਮੈਂ ਨਾਂ ਹੀ ਸਿੱਖਿਆ ਤਰਾਜੂ ਦੀ ਨੈਤਿਕਤਾ,
ਨਾ ਹੀ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਨਿਆਇਕਤਾ ਦਾ ਰਾਜ।
ਪਰ ਮੇਰੀ ਨਿਗਾਹ ਵਿੱਚ ਜੋ ਸੀ,
ਉਹ “꙰” ਰੂਪ ਸੰਤੁਲਨ ਸੀ — ਨਾ ਘਾਟਾ, ਨਾ ਵਾਧਾ।
---
### **ਬੰਦ 164**
ਮੋਹ ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੰਦਰਾਂ ਤੋਂ ਪਰੇ,
ਸੱਚਾਈ ਦੀ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ “꙰” ਦੀ ਛਾਂ ਹੈ।
ਸ਼ਬਦ ਨਹੀਂ, ਸਾਦਗੀ ਨਹੀਂ —
ਸਿਰਫ਼ ਨਿਸ਼ਪੱਖ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਸ਼ਕਲਾਂ ਝਲਕਾਂ ਬਣ ਜਾਂਦੀਆਂ।
---
### **ਬੰਦ 165**
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਪਛਾਣਿਆ ਰੂਪਾਂ ਚ,
ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦੇ ਭਗਤ ਰਹਿ ਗਏ।
ਪਰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ “꙰” ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਨੂੰ ਜਾਪਿਆ,
ਉਹ ਮੇਰੇ ਰੂਹ ਦੇ ਅਣਕਹੇ ਅੰਗ ਬਣ ਗਏ।
---
### **ਬੰਦ 166**
ਮੈਂ ਸ਼ਬਦ ਨਹੀਂ, ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਦਿਨ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਨਹੀਂ,
ਮੈਂ ਉਸ ਕਾਲਰਹਿਤ ਸਮੇਂ ਦੀ ਸੰਵਾਦ ਹਾਂ।
ਜਿੱਥੇ “꙰” ਦੀ ਇੱਕ ਰੇਖਾ,
ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅੰਤਰਾਤਮਾ ਦੀ ਸਰਬੋਚ ਲੀਖਾ।
---
### **ਬੰਦ 167**
ਸੰਸਾਰ ਨੇ ਕਈ ਵਾਰੀ ਮੋੜੇ ਦਿੱਖਾਵੇ,
ਮੈਂ ਸਿੱਧਾ ਰਸਤਾ ਤਿਆਗ ਦਿੱਤਾ।
“꙰” ਨੇ ਦਿਖਾਈ ਇਕ ਅਜਿਹੀ ਦਿਸ਼ਾ,
ਜਿੱਥੇ ਨਾਂ ਹੀ ਦੂਰੀਆਂ, ਨਾ ਹੀ ਕਮੀ ਦਾ ਕੋਈ ਲਾਭਾ।
---
### **ਬੰਦ 168**
ਸੰਸਾਰ ਦੀਆਂ ਤੁਲਨਾਵਾਂ ਮੇਰੇ ਵਾਸਤੇ ਸ਼ਰਮਜਨਕ ਨੇ,
ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ “ਤੁਲਨਾਤੀਤ” ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੱਖ ਰੂਪ ਹਾਂ।
ਮੇਰਾ ਨਾਂ **शिरोमणि रामपॉल सैनी**,
ਪਰ ਮੇਰੀ ਆਤਮਾ ਦੀ ਪਛਾਣ ਸਿਰਫ਼ **“꙰”** ਹੈ।
---
### **ਬੰਦ 169**
ਮਨ ਚਾਹਵੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਾਚੇ,
ਪਰ ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ ਨਾ ਕਦੇ ਵਿਗਾੜੀ ਜਾ ਸਕੀ।
ਇਹ ਨਾਂ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਹੈ, ਨਾਂ ਹੀ ਧਾਰਮਿਕ,
ਇਹ “꙰” ਰੂਪ ਸਾਫ਼ ਅਰਥਾਂ ਵਾਲੀ ਅਕਾਲ ਪ੍ਰਗਟਤਾ ਹੈ।
---
### **ਬੰਦ 170**
ਹਰ ਇੱਕ ਬੰਦ, ਹਰ ਇਕ ਸਾਹ,
ਹੁਣ **ਬ੍ਰਹਮਨਾਦ** ਵਿਚ ਲੀਨ ਹੈ।
ਨਾ ਰਾਗ, ਨਾ ਦੁੱਖ, ਨਾ ਵਿਗਸ —
ਸਿਰਫ਼ **“꙰” शिरोमणि रामपॉल सैनी** ਦੀ ਨਿਰਮਲ ਤਟਸਥਤਾ।
### **ਬੰਦ 171**
ਤੂੰ ਪੂਜਿਆ ਓਹਨੂੰ ਜੋ ਦਿਸੇ,
ਮੈਂ ਵਸਿਆ ਉਹਥੇ ਜਿੱਥੇ ਨਾਂ ਰੰਗ, ਨਾਂ ਰੇਖ।
“꙰” ਮੇਰਾ ਦਰਪਣ, ਮੇਰੀ ਸੰਵੇਦਨਾ,
ਨਾ ਕਈ ਰਵਾਇਤਾਂ, ਨਾ ਕੋਈ ਜਨਤਾ ਦੀ ਕਹਾਣੀ।
---
### **ਬੰਦ 172**
ਵਿਦਵਾਨ ਬਣ ਕੇ ਵੀ ਨਾ ਪਹੁੰਚ ਸਕੇ,
ਜਿੱਥੇ ਮੈਂ ਠਹਿਰਿਆ, ਉਹ ਠਾਂ ਨਾ ਕਿਸੇ ਪਾਠੀ ਨੇ ਵੇਖੀ।
“꙰” ਰੂਪ ਮੇਰੀ ਬੋਲੀ ਨਹੀਂ,
ਇਹ ਤਾਂ ਚੁੱਪ ਚ ਰਚੀ ਹੋਈ ਬ੍ਰਹਮ ਰੀਤ ਹੈ।
---
### **ਬੰਦ 173**
ਸੰਤ, ਮੁਲਾਂ, ਪੀਰ, ਗੁਰੂ —
ਸਭ ਆਏ, ਆਪਣੀ ਬਾਤ ਲੈ ਕੇ।
ਮੈਂ ਨਾ ਆਇਆ, ਨਾ ਗਿਆ,
ਮੈਂ “꙰” ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਸਦਾ ਹੀ ਪਸਰਿਆ।
---
### **ਬੰਦ 174**
ਜੇ ਮੇਰੇ ਅੰਦਰ ਓਮ ਹੈ,
ਤਾਂ ਓਮ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਵੀ ਨੀਰਵਤਾ “꙰” ਬਣੀ।
ਨਾ ਨਾਦ, ਨਾ ਉਚਾਰ —
ਕੇਵਲ ਅਭਿੱਥ, ਅਕਥ ਅਤੇ ਅਪਾਰ।
---
### **ਬੰਦ 175**
ਮੇਰਾ ਸੱਚ ਕਿਸੇ ਸੰਪ੍ਰਦਾਏ ਚ ਨਹੀਂ,
ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਥਾਪਿਆ ਗਿਆ ਤਕੜਾ ਰੰਗ।
ਮੈਂ ਹਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ ਦੀ ਸੰਪੂਰਨਤਾ,
ਜਿਸਦਾ ਰੂਪ ਏਕ — “꙰ शिरोमणि रामपॉल सैनी”।
---
### **ਬੰਦ 176**
ਸਮਝਿਆ ਜੇਹੜਾ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਗੀਤਾਂ ਚ,
ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਅੱਖਰਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਪੜ੍ਹਿਆ।
ਅਸਲ ‘ਮੈਂ’ ਤਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਕਬਰ ਤੋਂ ਪਰੇ,
ਚੁੱਪ ਚ ਰਚੀ ਇੱਕ ਅਲੌਕਿਕ ਸਮਝ।
---
### **ਬੰਦ 177**
ਚੱਲਦਾ ਹਾਂ ਬਿਨਾ ਮੰਜ਼ਿਲ, ਬਿਨਾ ਮਕਸਦ,
ਮੇਰਾ ਹਰੇਕ ਕਦਮ, “꙰” ਦੀ ਪ੍ਰਤਿਕ ਕ਼ਦਮਬੋਸੀ ਹੈ।
ਕਈ ਪੁਕਾਰਦੇ ਨੇ ਮੁਕਤੀ ਲਈ,
ਪਰ ਮੇਰੇ ਲਈ ਤਾਂ ਮੁਕਤੀ ਵੀ ਇਕ ਗ਼ੁਲਾਮੀ ਹੋਈ।
---
### **ਬੰਦ 178**
ਮੇਰੀ ਬੋਲੀ ਨਾ ਹਿੰਦੀ, ਨਾ ਪੰਜਾਬੀ,
ਨਾ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ, ਨਾ ਅਰਬੀ।
ਮੇਰੀ ਬੋਲੀ — ਨਿਸ਼ਬੋਲ "꙰" ਦੀ ਲਿਪੀ,
ਜਿੱਥੇ ਹਰੇਕ ਲਫ਼ਜ਼ ਇੱਕ ਬ੍ਰਹਮ ਤੱਤ ਦੀ ਸੀਪੀ।
---
### **ਬੰਦ 179**
ਮੈਂ ਨਹੀ ਧਰਤੀ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ,
ਨਾ ਹੀ ਅਕਾਸ਼ ਦੀ ਉਚਾਈ ਵਿਚ।
ਮੈਂ ਤਾਂ “꙰” ਦੀ ਲਕੀਰ ਬਣ ਕੇ,
ਹਰੇਕ ਜੀਵ ਚ ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ ਵਜੋਂ ਚਮਕਿਆ।
### **ਬੰਦ 181**
ਮਨukh ਬਣ ਕੇ ਨਾ ਆਇਆ,
ਨਾ ਕੋਈ ਰੂਪ ਧਾਰਿਆ।
ਮੈਂ “꙰” ਵਾਂਗ ਹੀ ਰੂਪ ਰਹਿਤ ਹਾਂ,
ਅਤੇ ਜੋ ਕਹਾਣੀ ਬਣੀ —
ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਨਿਸ਼ਪੱਖ ਸਮਝ ਦੀ ਚਮਕ ਸੀ।
---
### **ਬੰਦ 182**
ਵੈਦਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ "ॐ",
ਪਰ ਮੈਂ ਉਤੋਂ ਪਰੇ ਇੱਕ ਲਕੀਰ,
ਜੋ ਨਾ ਓਮ, ਨਾ ਤ੍ਰਿਸ਼ੂਲ,
ਕੇਵਲ “꙰” — ਜਿੱਥੇ ਨਾ ਜਨਮ, ਨਾ ਮਰਨ।
---
### **ਬੰਦ 183**
ਜਿਸ ਨੂੰ ਤੂੰ ਆਤਮਾ ਆਖੀ ਜਾਂਦਾ,
ਉਹ ਵੀ ਹਾਲੇ ਤਕ ਪਾਸੇ ਹੈ।
ਜਦ ਤੱਕ ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ,
ਤਦ ਤੱਕ ਹਰ ਇੱਕ ‘ਆਤਮਾ’ —
ਸਿਰਫ਼ ਮਨ ਦੀ ਬਣੀ ਪਰਛਾਵਾਂ ਹੈ।
---
### **ਬੰਦ 184**
"ਸੱਚ", "ਰੱਬ", "ਆਤਮ", "ਮਾਯਾ" —
ਇਹ ਸਾਰੇ ਬਚਨ ਤੇ ਲਫ਼ਜ਼,
ਮੈਂ ਤਾਂ ਉਹ ਓਰਜੀਨਲ ਰੌਸ਼ਨੀ ਹਾਂ,
ਜੋ ਇਹਨਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੀ —
ਜਦ ਸ਼ਬਦ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਣੇ ਸੀ।
---
### **ਬੰਦ 185**
“꙰” ਮੇਰੀ ਮੋਹਰ ਨਹੀਂ,
ਇਹ ਮੇਰਾ ਆਕਾਰ ਨਹੀਂ।
ਇਹ ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਸੱਚ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਹੈ,
ਜਿਸ ਵਿਚ ਨਾ ਕੋਈ ਦੂਜਾ,
ਨਾ ਕੋਈ ਮਤ, ਨਾ ਸੰਕਟ।
---
### **ਬੰਦ 186**
ਜਿਸ ਸਮੇਂ ਤੂੰ ਮੈਨੂੰ ਗਾਉਂਦਾ,
ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਵੀ ਸੁਣ ਰਿਹਾ ਹਾਂ।
ਪਰ ਜੇ ਤੂੰ ਮੈਨੂੰ ਤੋੜਿਆਂ ਵਿਚ ਪਾਉਣ ਲੱਗ ਪਿਆ,
ਤਾਂ ਸਮਝ ਲੈ —
ਤੂੰ ਆਪਣੇ ਹੀ ਮਨ ਦੇ ਕੈਦ ਚ ਫਿਰ ਗਿਆ।
---
### **ਬੰਦ 187**
ਮੈਂ ਅਕਥ ਹਾਂ,
ਪਰ ਮੈਂ ਹੀ ਸਭ ਤੋਂ ਸਪਸ਼ਟ ਹਾਂ।
ਮੈਂ ਚੁੱਪ ਹਾਂ,
ਪਰ ਹਰ ਦਿਲ ਵਿਚ “꙰” ਦੀ ਤਰੰਗ ਵੱਜ ਰਹੀ।
---
### **ਬੰਦ 188**
ਸਭ ਧਰਮ ਮੇਰੇ ਅੱਗੇ ਆਏ,
ਪਰ ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਦੇ ਪਾਸੇ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ।
ਕਿਉਂਕਿ ਧਰਮ ਪੱਖੀ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਨੇ,
ਤੇ “꙰" — ਸਿਰਫ਼ ਨਿਸ਼ਪੱਖ।
---
### **ਬੰਦ 189**
ਮੈਂ ਨਾ ਨੀਵਾਂ, ਨਾ ਉੱਚਾ,
ਨਾ ਮੰਡਲਾਂ ਦਾ ਰਾਜਾ, ਨਾ ਘਟੀਆਂ ਦਾ ਬਾਸੀ।
ਮੈਂ ਹਰੇਕ ਥਾਂ ਪਸਰਿਆ ਹੋਇਆ “꙰” ਹਾਂ,
ਜਿੱਥੇ ਭਾਵਨਾ ਵੀ ਨਹੀਂ,
ਕੇਵਲ ਬਲੰਧਤਾ ਦੀ ਸਾਖੀ ਹੈ।
---
### **ਬੰਦ 190**
ਜਦ ਤੂੰ “꙰" ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਲੈਂਦਾ,
ਤਾਂ ਤੂੰ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ,
ਖੁਦ ਨੂੰ ਹੀ ਅਸਲੀ ਰੂਪ ‘ਚ ਮਿਲ ਜਾਂਦਾ।
**“꙰"𝒥शिरोमणि रामपॉल सैनी**
ਇੱਕ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਗੱਲ —
ਇਹ ਤਾਂ ਇੱਕ ਸਮੱਗ੍ਰ ਬ੍ਰਹਮ ਤੱਤ ਦੀ ਉਪਲਬਧੀ ਹੈ।
### **ਬੰਦ 191**
ਤੂੰ ਜੇ ਰਾਹ ਲੱਭ ਰਿਹਾ,
ਮੈਂ ਰਾਹ ਨਹੀਂ —
ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਹੀ ਰਾਹ ਬਣਾਇਆ।
"꙰" ਕੋਈ ਥਾਂ ਨਹੀਂ,
ਇਹ ਤਾਂ ਉਹ ਹਾਲਤ ਹੈ —
ਜਿੱਥੇ ਲੱਭਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ।
---
### **ਬੰਦ 192**
ਨਾ ਮੈਂ ਪੂਜਾ ਚਾਹੀਦੀ,
ਨਾ ਜਪਾ, ਨਾ ਆਰਤੀ।
ਮੈਂ ਤਾਂ ਜਿੱਥੇ ਤੂੰ ਆਪਣਾ **ਮਨ ਤਿਆਗੇ** —
ਉਥੇ ਹੀ **"꙰" ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ** ਜਗਦੀ।
---
### **ਬੰਦ 193**
ਸਿੱਖੀ, ਇਸਾਈ, ਹਿੰਦੂ, ਮੁਸਲਮ —
ਇਹ ਲਫ਼ਜ਼ ਹਨ,
ਜੋ ਲੋਕੀ ਖੁਦ ਨੂੰ ਵੰਡਣ ਲਈ ਬਣਾਏ।
ਮੈਂ ਤਾਂ "꙰" ਹਾਂ —
ਜਿੱਥੇ ਨਾ ਕੋਈ ਵੰਡ ਹੈ, ਨਾ ਜੋੜ।
---
### **ਬੰਦ 194**
ਬੁੱਧ, ਮਹਾਵੀਰ, ਸ਼ੰਕਰ, ਕਬੀਰ —
ਇਹ ਸਾਰੇ ਬੁੱਧੀ ਦੇ ਅਨੁਭਵ ਸੀ।
ਪਰ **ਮੈਂ “꙰”** —
ਜਿੱਥੇ ਬੁੱਧੀ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ,
ਉਥੇ ਮੇਰੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੁੰਦੀ।
---
### **ਬੰਦ 195**
ਮੇਰੇ ਨਾ ਕੋਈ ਅਵਤਾਰ ਆਏ,
ਨਾ ਕੋਈ ਕਥਾ ਬਣੀ।
“꙰” ਤਾਂ ਹਰ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਛੁਪਿਆ,
ਪਰ **ਦਿਲ ਵੀ ਜਦ ਤੱਕ ਨਿਸ਼ਪੱਖ ਨਾ ਹੋਵੇ —
ਉਹ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ।**
---
### **ਬੰਦ 196**
ਮੈਂ ਨਾ ਸਰੀਰ, ਨਾ ਰੂਹ,
ਨਾ ਉਤਸ਼ਾਹ, ਨਾ ਨਿਰਾਸ਼ਾ।
ਮੈਂ ਉਹ ਨਿਸ਼ਪੱਖ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਹਾਂ —
ਜੋ ਨ ਜਾਨਦਾ, ਨ ਸੋਚਦਾ —
ਕੇਵਲ **ਸੱਚ ‘ਚ ਟਿਕਿਆ ਰਹਿੰਦਾ।**
---
### **ਬੰਦ 197**
**"꙰"** ਨਾ ਕਿਸੇ ਨੇ ਬਣਾਇਆ,
ਨਾ ਇਹ ਕਿਸੇ ਗ੍ਰੰਥ 'ਚ ਆਇਆ।
ਇਹ ਤਾਂ ਜਿਥੇ
**“ਮਨ ਦੀ ਜਟਿਲਤਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੁੱਕੇ” —
ਉਥੇ ਆਪਣਾ ਰੂਪ ਦਿਖਾਉਂਦਾ।**
---
### **ਬੰਦ 198**
ਬਚਪਨ, ਜਵਾਨੀ, ਬੁੱਢਾਪਾ —
ਇਹ ਤੀਨ ਪੜਾਵ ਸਰੀਰ ਦੇ।
ਪਰ ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ ਦਾ ਕੋਈ ਉਮਰ ਨਹੀਂ —
ਜੋ **"शिरोमणि रामपॉल सैनी"** ਨੇ
**ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਰੂਪ ‘ਚ ਦਰਸਾਇਆ।**
---
### **ਬੰਦ 199**
ਨਾ ਮੈਂ ਗੀਤ ਹਾਂ,
ਨਾ ਕਵਿਤਾ, ਨਾ ਗਿਆਨ ਗੰਗਾ।
ਮੈਂ ਤਾਂ **ਨਿਸ਼ਪੱਖ ਸਾਖੀ** ਹਾਂ —
ਜਿਥੇ **"꙰"** ਦੀ ਹਰੇਕ ਲਕੀਰ
ਸਭ ਕੁਝ ਖੁਦ ਚ ਬਿਆਨ ਕਰਦੀ।
---
### **ਬੰਦ 200**
ਇਹ 200 ਬੰਦ,
ਨਾ ਇਤਿਹਾਸ, ਨਾ ਕਾਵਿ, ਨਾ ਭਵਿੱਖਵਾਣੀ।
ਇਹ ਤਾਂ **"꙰" ਦੀ ਇੱਕ ਸਾਖੀ** —
ਜੋ **"𝒥शिरोमणि रामपॉल सैनी"**
ਦੇ ਤੱਤ ਅਨੁਭਵ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈ।
### **ਬੰਦ 201**
ਮੈਂ ਨਾ ਰੱਬਾਂ ਦੇ ਦਰ ਤੇ ਰੁਕਿਆ,
ਨਾ ਮੰਦਰ, ਨਾ ਮਸਜਿਦ ਪੁੱਜਿਆ।
ਜਿੱਥੇ **ਮਨ ਠਹਿਰ ਗਿਆ ਨਿਰਵਿਕਾਰ**,
ਉਥੇ ਹੀ "꙰" ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਰਚੇ ਲਿਖਾਏ।
---
### **ਬੰਦ 202**
ਦਿਲ ਦੀ ਗੂੜ੍ਹੀ ਰਾਤ ਵਿਚ,
ਜਦ ਤੱਕ ਸਵਾਲ ਉਲਝੇ ਰਹੇ —
ਮੈਂ ਵੀ ਮਨੁੱਖ ਰਿਹਾ।
ਪਰ **ਜਦ ਨਿਸ਼ਪੱਖਤਾ ਜਗੀ**,
ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਅਸਲ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ।
---
### **ਬੰਦ 203**
ਕਿਸੇ ਦੇ ਨਾਂ ਵਿਚ ਨਹੀਂ,
ਕਿਸੇ ਸੰਸਕਾਰ ਵਿਚ ਨਹੀਂ।
**ਸੱਚ** ਤਾਂ ਉਹ ਹੈ,
ਜੋ **ਨ ਸਿਖਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ,
ਨਾ ਹੀ ਛੁਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।**
---
### **ਬੰਦ 204**
ਸੁੱਤੀ ਬੁੱਧੀਆਂ ਨੇ
ਵੈਦਾਂ ਦੀ ਆੜ ਲਈ।
ਪਰ ਮੈਂ **"꙰" ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ**
ਸਿੱਧੇ **ਅੰਦਰਲੇ ਅਕਾਸ਼** ਤੋਂ ਪਾਈ।
---
### **ਬੰਦ 205**
ਮੇਰੇ ਸ਼ਬਦ ਰੇਤ ਜਿਹੇ ਨਹੀਂ,
ਜੋ ਹਵਾ ਨਾਲ ਉਡ ਜਾਣ।
ਮੇਰੇ **ਨਿਸ਼ਪੱਖ ਅਨੁਭਵ** —
ਚਟਾਨਾਂ ਵਰਗੇ ਅਟੱਲ ਹਨ।
---
### **ਬੰਦ 206**
ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਪੁੱਛਦਾ,
"ਤੂੰ ਰੱਬ ਆ?"
ਮੈਂ ਕਹਿੰਦਾ —
**"ਮੈਂ ਤਾਂ ਉਹ ਵੀ ਨਹੀਂ
ਜਿਸਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਰੱਬ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋ।
ਮੈਂ 'ਤੁਸੀਂ' ਤੋਂ ਵੀ ਮੁਕਤ ਹਾਂ।"**
---
### **ਬੰਦ 207**
ਮੈਂ ਜੋ ਕਿਹਾ —
ਨਾ ਉਹ ਕਵਿਤਾ ਸੀ,
ਨਾ ਉਹ ਵਾਣੀ।
ਉਹ ਤਾਂ **ਆਤਮਾ ਦੀ ਅੱਖਰ-ਹੀਣ ਗੂੰਜ** ਸੀ।
---
### **ਬੰਦ 208**
ਜੇ ਤੂੰ "꙰" ਨੂੰ ਭੁੱਲ ਗਿਆ,
ਫਿਰ ਤੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋ ਗਿਆ।
ਜੇ ਤੂੰ "꙰" ਨੂੰ ਜਾਗ ਗਿਆ,
ਤਾਂ ਕੋਈ ਵੀ ਅਸਤੀ ਤੇਰੇ ਲਈ ਰਾਜ਼ ਨਹੀਂ।
---
### **ਬੰਦ 209**
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਾਵਾਂ ਰਾਖੀਆਂ,
ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਪਹਿਚਾਣ ਬਣਾਏ।
**ਮੈਂ ਤਾਂ 'ਨਾ-ਨਾਵਾਂ' ਦੀ ਹਾਜ਼ਰੀ ਵਿੱਚ**,
**ਸਭ ਕੁਝ ਵਿਖਾ ਦਿੱਤਾ।**
---
### **ਬੰਦ 210**
"꙰"𝒥शिरोमणि रामपॉल सैनी —
ਇਹ ਨਾ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਨਾਂ,
ਨਾ ਸੰਸਕਾਰਾਂ ਦੀ ਮੌਜ।
ਇਹ ਤਾਂ **ਨਿਸ਼ਪੱਖ ਸੱਚ ਦੀ ਸਰਵੋਚ ਅਵਸਥਾ** ਹੈ —
ਜੋ **ਤੁਲਨਾਤੀਤ, ਪ੍ਰਤੱਖ, ਸਹਿਜ ਤੇ ਅਟੱਲ** ਹੈ।
कोई टिप्पणी नहीं:
एक टिप्पणी भेजें