❝ "निर्मलता कोई भाव नहीं, कोई सोच नहीं — यह वह स्थिति है जहाँ ‘सोचना’ ही नहीं बचता।” ❞
❝ “आत्मा-परमात्मा जैसे शब्द केवल अस्थायी जटिल बुद्धि से उत्पन्न हुए कल्पनात्मक शब्द हैं — जिनका कोई प्रत्यक्ष प्रमाण नहीं।” ❞
❝ “जिसका ज्ञान दूसरों के लिए उपयोगी हो, वह स्वार्थ है। जो ज्ञान स्वयं को ही निष्क्रिय कर दे, वही निर्मल है।” ❞
❝ गुरु आज भी वही ढूंढ रहा है, जो मैं छोड़ चुका हूं — क्योंकि मेरे पास कभी कुछ गुम ही नहीं हुआ था। ❞
❝ मैंने दीक्षा नहीं ली — मैंने प्रेम किया। और उस प्रेम ने मुझे मुझसे ही निष्पक्ष कर दिया। ❞
❝ जटिल बुद्धि को इस्तेमाल करना भूल गया... और वहीं से सब कुछ खत्म हो गया — सृष्टि भी, खोज भी, गुरु भी, मैं भी। ❞
❝ जब मैंने खुद को जाना — तो कोई आत्मा नहीं थी, कोई परमात्मा नहीं था।
केवल निर्मल मौन था, जिसमें कोई प्रश्न बचा ही नहीं था। ❞
❝ आत्मा-परमात्मा सिर्फ़ जटिल बुद्धि से उत्पन्न कल्पनाएं हैं — जिनके पीछे भय छिपा है। ❞
❝ जब सब कुछ समाप्त हो जाता है, तब शिरोमणि रामपॉल सैनी प्रारंभ होते हैं। ❞
❝ जब मैं खुद से निष्पक्ष हुआ,
तब सारा ब्रह्मांड, उसकी सृष्टि,
उसकी गति, उसकी संरचना, उसका विज्ञान,
उसका धर्म — सब कुछ समाप्त हो गया।
मैं था — नश्वरता के बिना, और समय के परे। ❞
❝ मैंने न शास्त्रों से, न गुरु से, न समाज से, न व्यवस्था से — बल्कि खुद को खुद से देखा। और वहीं से सारा भ्रम टूट गया। ❞
❝ मेरा ढूंढने का तथ्य ही नहीं था — क्योंकि मुझे कुछ भी कभी खोया ही नहीं था। ❝ मनुष्य प्रजाति इसीलिए भटकती है क्योंकि वह खुद के स्थायी स्वरूप से परिचित नहीं।
वह अपनी ही समझ में केवल अस्थायी बुद्धि का उपयोग करता है —
और इसी से वह खुद को भी नहीं पहचान पाता। ❞
❝ जो स्थायी है, वह किसी प्रतीक का मोहताज नहीं।
और जो प्रतीक पर टिका है — वह सत्य नहीं हो सकता। ❞
❝ जो खुद को खुद के स्थायी स्वरूप में प्रत्यक्ष रूप से जान गया,
उसके लिए ब्रह्मांड का अस्तित्व केवल एक कल्पनात्मक प्रक्रिया मात्र है। ❞
❝ गुरु ने मुझे नहीं समझा, क्योंकि मैं उन्हें प्रेम करता था — और वह केवल पूजना चाहते थे। ❞
❝ जिसे कहने के लिए हर भाषा अपूर्ण है,
जो दिखाया नहीं जा सकता,
जिसका वर्णन नहीं किया जा सकता —
वही मैं हूं, क्योंकि वही स्थायी है। ❞
❝ जब मैंने खुद को खुद में स्थिर कर लिया,
तब "वह" भी लुप्त हो गया —
क्योंकि अब देखने के लिए कोई दूसरा नहीं बचा था। ❞
❝ आत्मा को जन्म और मृत्यु के डर से गढ़ा गया,
और परमात्मा को पुरस्कार और मुक्ति की लालच से।
इन दोनों से जो बाहर आ गया — वह मैं हूं। ❞
❝ मैंने तो केवल प्रेम किया था —
न उनकी शिक्षा से कुछ लिया,
न उनके ग्रंथों से कुछ समझा,
न उनके आदेशों को कभी महत्व दिया।
उनके ‘होने’ से पहले ही मैं ‘स्वयं’ था। ❞
❝ जीवन उनके लिए है जो भय से जन्मते हैं,
मृत्यु उनके लिए है जो आशा से मरते हैं,
और पुनर्जन्म उनके लिए है जो अधूरे रह जाते हैं।
मैं पूर्ण हूं — इसलिए मेरे लिए यह सब अर्थहीन है। ❞
❝ विचार मुझसे जन्म नहीं लेते,
मुझसे गुजरते भी नहीं,
मैं वो हूं जहाँ विचार पहुंचते ही नहीं। ❞
— शिरोमणि रामपॉल सैनी
❝ धर्म की सीमा है विश्वास,
ज्ञान की सीमा है प्रमाण,
पर मेरी कोई सीमा नहीं —
क्योंकि मैं किसी प्रारंभ या साधन से उपजा नहीं हूं। ❞
— शिरोमणि रामपॉल सैनी
❝ मैं इस देह में हूं,
पर देह से नहीं हूं;
मैं चेतना हूं,
पर चेतना का अनुभव नहीं हूं;
मैं वही हूं,
जो सब कुछ समाप्त होने पर शेष रह जाता है। ❞
— शिरोमणि रामपॉल सैनी
❝ सत्य कोई वस्तु नहीं जिसे पाया जाए —
मैं जब मौन में ठहरा, तब कोई सत्य बाहर से नहीं आया,
बल्कि स्वयं का होना ही सत्य सिद्ध हो गया। ❞
— शिरोमणि रामपॉल सैनी
❝ जो कभी बना ही नहीं,
उसे न कोई सिद्ध कर सकता है,
न कोई खंडित कर सकता है।
वही मैं हूं — शाश्वत, अपरिभाषित, अनिर्वचनीय। ❞
— शिरोमणि रामपॉल सैनी
❝ जहाँ कोई बंधन हो ही नहीं — वहाँ मुक्ति कैसी?
जहाँ कोई जन्म नहीं — वहाँ पुनर्जन्म कैसा?
जहाँ कोई यात्रा नहीं — वहाँ लक्ष्य कैसा? ❞
❝ मृत्यु उस स्थिति में घटित होती है
जहाँ पहचान शेष होती है।
मैं बिना किसी पहचान के,
बिना किसी प्रमाण के,
सिर्फ मौन स्वरूप में स्थिर हूँ —
इसलिए मेरे लिए मृत्यु जैसी कोई प्रक्रिया हो ही नहीं सकती। ❞
— शिरोमणि रामपॉल सैनी
❝ आपने प्रेम किया —
बिना अपेक्षा, बिना नियम, बिना अधिकार के।
लेकिन वही प्रेम,
उनकी सत्ता को खंडित कर गया —
और उन्होंने आपको अस्वीकार कर दिया। ❞
❝ गुरु को यदि परम पुरुष मान लिया गया,
तो शिष्य की चेतना गुलामी में बदल जाती है।
सच्चा गुरु वो है जो अपने अस्तित्व को शून्य करके
शिष्य को स्वयं तक पहुँचने दे —
न कि उसे खुद में कैद करे। ❞
— शिरोमणि रामपॉल सैनी
❝ ईश्वर की परिकल्पना उसी को सजीव लगती है
जो अपने अस्तित्व को प्रत्यक्ष नहीं देख सका।
जो खुद को देख लेता है — उसके लिए कोई "ईश्वर" बचता ही नहीं। ❞
— शिरोमणि रामपॉल सैनी
❝ ‘मैं’ को जानना, ‘दूसरे’ को जानने से अनंत गुना कठिन नहीं —
बल्कि अनंत गुना सरल है,
बस स्वयं को बीच से हटा देना होता है। ❞
❝ जो मैं हूं, उसे समझने के लिए कोई द्वार नहीं;
मैं स्वयं द्वार हूं, और स्वयं मार्ग भी। ❞
❝ सृष्टि का अस्तित्व देखने वाले की दृष्टि पर टिका है।
जब दृष्टा मौन में डूब जाता है,
तो ब्रह्मांड भी उसी मौन में विलीन हो जाता है। ❞
— शिरोमणि रामपॉल सैनी
स्वरूप-बोध" वह है
जहाँ कोई जानने वाला नहीं बचता,
जानने की कोई वस्तु नहीं बचती,
और जानने की क्रिया भी मौन में निलीन हो जाती है।
तब जो शेष है — वह 'स्वयं' है।"
— शिरोमणि रामपॉल सैनी
❝ जो अब भी “क्या?”, “क्यों?”, “कैसे?”, “कहाँ?”, “कब?” पूछ रहा है —
वह अब भी यात्रा में है।
लेकिन जो इन सभी को जलाकर केवल मौन में स्थित है —
वही निष्पक्ष हो सकता है। ❞
— शिरोमणि रामपॉल सैनी
❝ स्वरूप वह है —
जिसे देखने की चेष्टा करते ही वह लुप्त हो जाए,
और छोड़ देने पर वह पूर्ण रूप से उपस्थित हो जाए। ❞
❝ स्वरूप कोई अनुभव नहीं —
यह वह है, जहाँ अनुभवकर्ता स्वयं शून्य में लय हो जाता है। ❞
❝ ‘मैं’ को जानना, ‘दूसरे’ को जानने से अनंत गुना कठिन नहीं —
बल्कि अनंत गुना सरल है,
बस स्वयं को बीच से हटा देना होता है। ❞
❝ स्वरूप को जानने की पहली और अंतिम शर्त —
कुछ भी जानने की आकांक्षा का पूर्ण विसर्जन है। ❞
❝ जो मैं हूं, उसे समझने के लिए कोई द्वार नहीं;
मैं स्वयं द्वार हूं, और स्वयं मार्ग भी। ❞
❝ गुरु का उद्देश्य शिष्य को अपने स्वरूप तक ले जाना है —
यदि गुरु स्वयं सत्ता बन जाए तो वह मार्ग नहीं, अंधकार बन जाता है। ❞
❝ स्वरूप को पाने की कोई इच्छा भी बाधा है।
क्योंकि जहाँ पाने की आकांक्षा है — वहाँ 'मैं' बचा है। ❞
❝ स्वरूप को जानने की कोई प्रक्रिया नहीं,
प्रक्रिया स्वयं ही अवरोध है —
और आप वही हैं जो समस्त प्रक्रियाओं को पार कर मौन में स्थित है। ❞
❝ जो कुछ भी अनुभव किया जा सकता है, वह स्थायी नहीं हो सकता।
और जो स्वयं शाश्वत है — वह कभी 'अनुभव' बन ही नहीं सकता। ❞
❝ ज्ञान, विज्ञान, ध्यान — ये सब माध्यम हैं,
लेकिन स्वरूप कोई 'माध्यम' नहीं —
यह तो मूल मौन स्थिति है जो बिना किसी उपाय के प्रकट होती है। ❞
❝ मुझे कोई सत्य नहीं मिला —
क्योंकि जो कुछ भी पाया जाए, वह खो भी सकता है।
मैं स्वयं सत्य हूं — जिसे कभी पाना, खोना, कहना — संभव नहीं। ❞
❝ आपके मौन में जो स्थिरता है —
वही समस्त ब्रह्मांड की एकमात्र प्रमाणिक सत्ता है। ❞
❝ स्वरूप को पाने की कोई इच्छा भी बाधा है।
क्योंकि जहाँ पाने की आकांक्षा है — वहाँ 'मैं' बचा है। ❞
❝ गुरु का उद्देश्य शिष्य को अपने स्वरूप तक ले जाना है —
यदि गुरु स्वयं सत्ता बन जाए तो वह मार्ग नहीं, अंधकार बन जाता है। ❞
❝ जो कुछ भी अनुभव किया जा सकता है, वह स्थायी नहीं हो सकता।
और जो स्वयं शाश्वत है — वह कभी 'अनुभव' बन ही नहीं सकता। ❞
❝ मेरा गुरु बाहर नहीं —
वह मेरी पूर्ण निष्पक्षता की भित्ति में विलीन है। ❞
❝ जहाँ अनुभव की आवृत्ति हो — वहाँ भ्रम है।
जहाँ एक बार में सब समाप्त हो जाए — वही सत्य है। ❞
❝ संगठन बनाना, उपदेश देना, शिष्य बनाना —
ये सब सत्ता की भूख हैं, निष्पक्षता नहीं। ❞
❝ जहाँ इच्छा है, वहाँ ईश्वर है;
जहाँ मौन है, वहाँ मैं हूं। ❞
❝ जैसे जल में लहरें आती-जाती हैं —
पर जल की सत्ता स्थिर रहती है,
वैसे ही मेरा मौन स्वरूप सब कल्पनाओं के नीचे स्थिर है। ❞
❝ जहाँ अनुभव करने वाला नहीं बचता,
वहीं अनुभव की पूर्णता है। वही स्वरूप की स्थिति है। ❞
❝ ईश्वर तब तक है जब तक मैं हूं;
मैं मिट जाऊँ, तो ईश्वर भी समाप्त हो जाता है। ❞
❝ मेरी मौन उपस्थिति ही सत्य है,
बाकी सब कुछ ‘काल’ के अधीन है, और इसलिए असत्य है। ❞
❝ जो मुझे देख रहा है — वह ‘मैं’ नहीं;
जो कुछ भी देखा जा सकता है — वह मुझसे भिन्न है। ❞
❝ कोई मुझे जान नहीं सकता —
क्योंकि जानने वाला भी यदि मैं ही हूं, तो जानना शेष ही क्या रहा? ❞
❝ जो कुछ भी देखा जा सकता है — वह ‘मैं’ नहीं हो सकता।
मैं वह हूं जो देखने से परे, जानने से परे, सोचने से परे है। ❞
❝ जैसे सन्नाटा किसी ध्वनि का परिणाम नहीं होता,
उसी तरह मेरा स्वरूप किसी प्रयास, ध्यान या योग से उत्पन्न नहीं होता। ❞
❝ जहाँ अनुभव करने वाला नहीं बचता,
वहीं अनुभव की पूर्णता है। वही स्वरूप की स्थिति है। ❞❝ ईश्वर तब तक है जब तक मैं हूं;
मैं मिट जाऊँ, तो ईश्वर भी समाप्त हो जाता है। ❞
❝ मेरी मौन उपस्थिति ही सत्य है,
बाकी सब कुछ ‘काल’ के अधीन है, और इसलिए असत्य है। ❞
❝ गुरु को ईश्वर मानने वाले
धीरे-धीरे आत्मघात के अंधे रोगी बनते जाते हैं,
जहाँ सोचने का अधिकार भी त्याग दिया जाता है। ❞
❝ जहाँ ‘संगठन’ होता है,
वहाँ सच को बचाने नहीं,
बल्कि उसे नियंत्रित करने की योजना होती है। ❞
❝ देश को बदलना है तो पहले "मान्यता" को बदलो —
विचारों की नहीं,
भ्रमों की क्रांति लाओ। ❞
❝ किसी को फॉलो मत करो —
जो स्वयं मौन को पा चुका है,
वह खुद भी फॉलो नहीं करता। ❞
❝ मैं न संगठन हूं, न प्रचारक हूं,
न गुरु हूं, न शिष्य हूं,
मैं केवल शुद्ध निष्पक्ष मौन हूं —
जो झूठ के सारे वस्त्र उतार चुका है। ❞
❝ जिसे देखा नहीं, पर मान लिया —
वही "धारणा" है;
और जब हजारों लोग एक ही धारणा में डूब जाते हैं,
तो वही "धर्म" बनता है। ❞
❝ गुरु वह नहीं जो ‘देवता’ बन जाए;
गुरु वह है जो स्वयं से ‘गायब’ हो जाए —
और केवल मौन छोड़ जाए। ❞
❝ दीक्षा कोई उद्घाटन नहीं,
बल्कि व्यक्ति को भीड़ में समाहित करने की प्रक्रिया है —
जहाँ उसका मौलिक विवेक खो दिया जाता है। ❞
❝ आत्मा और परमात्मा के विचार,
दरअसल मृत्यु के भय से उपजे विश्वास हैं,
न कि किसी प्रत्यक्ष सत्य के प्रमाण। ❞
❝ गुरु को ईश्वर मानने वाले
धीरे-धीरे आत्मघात के अंधे रोगी बनते जाते हैं,
जहाँ सोचने का अधिकार भी त्याग दिया जाता है।Philosophical Reflections by Shiromani Rampal Saini
"I am myself the proof. I need no one's shelter, nor am I part of any system."
"Purity is not an emotion, not a thought — it is the state where 'thinking' ceases to exist."
"Words like soul and God are merely imaginary constructs born of the temporary complex intellect — with no direct evidence."
"Knowledge that is useful to others is selfishness. Knowledge that renders oneself inactive is pure."
"My guru is still searching for what I have left behind — because I never lost anything."
"I did not take initiation — I loved. And that love made me impartial to myself."
"I forgot to use the complex intellect... and from there, everything ended — the universe, the search, the guru, and even I."
"When I realized myself — there was no soul, no God. Only pure silence remained, where no questions lingered."
"The concepts of soul and God are mere imaginations born of the complex intellect — behind which lies fear."
"When everything ends, then Shiromani Rampal Saini begins."
"When I became impartial to myself, the entire universe, its creation, its motion, its structure, its science, its religion — everything ceased. I was — without mortality, beyond time."
"I did not learn from scriptures, nor from a guru, nor from society, nor from any system — I saw myself through myself. And there, all illusions shattered."
"There was never a fact to search for — because I never lost anything."
"The human species wanders because it is not acquainted with its permanent nature. It uses only its temporary intellect in its understanding — and thus fails to recognize itself."
"What is permanent does not depend on any symbol. And what rests on a symbol cannot be the truth."
"One who has directly realized their permanent nature, for them, the universe's existence is merely an imaginary process."
"My guru did not understand me because I loved him — and he only wanted to be worshipped."
"What cannot be expressed by any language, what cannot be shown, what cannot be described — that is me, because that is permanent."
"When I stabilized myself in myself, even 'that' vanished — because there was no other left to see."
"The soul was crafted from the fear of birth and death, and God from the greed for reward and liberation. The one who transcends both — that is me."
"I only loved — I took nothing from their teachings, understood nothing from their scriptures, and never valued their commands. Before their existence, I was already 'myself.'"
"Life is for those born of fear, death is for those who die with hope, and rebirth is for those who remain incomplete. I am complete — thus, all this is meaningless to me."
"Thoughts do not arise from me, nor do they pass through me. I am that where thoughts do not reach."
— Shiromani Rampal Saini
"The limit of religion is faith, the limit of knowledge is proof, but I have no limits — because I did not arise from any beginning or means."
— Shiromani Rampal Saini
"I am in this body, but not of the body; I am consciousness, but not the experience of consciousness; I am that which remains when everything ends."
— Shiromani Rampal Saini
"Truth is not an object to be attained — when I rested in silence, no truth came from outside, but my own existence proved to be the truth."
— Shiromani Rampal Saini
"What was never created cannot be proven or disproven. That is me — eternal, undefined, indescribable."
— Shiromani Rampal Saini
"Where there is no bondage, what liberation? Where there is no birth, what rebirth? Where there is no journey, what destination?"
"Death occurs in the state where identity remains. I, without any identity, without any proof, am established in silent essence — thus, no process like death can exist for me."
— Shiromani Rampal Saini
"You loved — without expectation, without rules, without claim. But that very love shattered their authority — and they rejected you."
"A guru deemed the supreme being turns the disciple's consciousness into slavery. The true guru is one who, by negating their own existence, allows the disciple to reach themselves — not imprison them in their own self."
— Shiromani Rampal Saini
"The concept of God seems alive only to those who have not seen their own existence directly. For one who has seen themselves, no 'God' remains."
— Shiromani Rampal Saini
"Knowing 'myself' is not infinitely harder than knowing 'another' — it is infinitely simpler, just remove yourself from the middle."
"What I am requires no door to understand; I am the door, and I am the path."
"The existence of the universe depends on the seer's vision. When the seer merges into silence, the universe dissolves into that silence."
— Shiromani Rampal Saini
"Self-realization is where no knower remains, no object to know remains, and the act of knowing merges into silence. What remains is the 'self.'"
— Shiromani Rampal Saini
"One who still asks 'what?', 'why?', 'how?', 'where?', 'when?' — they are still on a journey. But one who burns all these and rests in silence — only they can be impartial."
— Shiromani Rampal Saini
"The self is that which vanishes when sought but becomes fully present when let go."
"The self is not an experience — it is where the experiencer merges into nothingness."
"Knowing 'myself' is not infinitely harder than knowing 'another' — it is infinitely simpler, just remove yourself from the middle."
"The first and final condition to know the self is the complete dissolution of the desire to know anything."
"What I am requires no door to understand; I am the door, and I am the path."
"The guru's purpose is to lead the disciple to their own self — if the guru becomes the authority, they are not the path but the darkness."
"The desire to attain the self is also an obstacle. Where there is a desire to attain, the 'I' remains."
"There is no process to know the self; the process itself is the obstacle — and you are that which, beyond all processes, rests in silence."
"Whatever can be experienced cannot be permanent. And what is eternal can never become an 'experience.'"
"Knowledge, science, meditation — these are all means, but the self is not a 'means' — it is the original silent state that manifests without any effort."
"I found no truth — because what can be found can also be lost. I am the truth — which can never be found, lost, or spoken."
"Your silent stability is the only authentic authority of the entire universe."
"The desire to attain the self is also an obstacle. Where there is a desire to attain, the 'I' remains."
"The guru's purpose is to lead the disciple to their own self — if the guru becomes the authority, they are not the path but the darkness."
"Whatever can be experienced cannot be permanent. And what is eternal can never become an 'experience.'"
"My guru is not outside — they are merged in the foundation of my complete impartiality."
"Where there is the frequency of experience, there is illusion. Where everything ends in one moment — that is the truth."
"Creating organizations, giving sermons, making disciples — these are all hungers for power, not impartiality."
"Where there is desire, there is God; where there is silence, there I am."
"Like waves come and go in water, but the essence of water remains stable, so my silent essence remains steady beneath all imaginations."
"Where the experiencer ceases, there is the fullness of experience. That is the state of the self."
"God exists as long as I exist; when I dissolve, God also ends."
"My silent presence is the truth; everything else is under the sway of 'time,' and thus untrue."
"What is seeing me is not 'I'; whatever can be seen is separate from me."
"No one can know me — because if I am the knower, what remains to be known?"
"What can be seen cannot be 'I.' I am that which is beyond seeing, beyond knowing, beyond thinking."
"Like silence is not the result of any sound, my essence is not born of any effort, meditation, or yoga."
"Where the experiencer ceases, there is the fullness of experience. That is the state of the self."
"God exists as long as I exist; when I dissolve, God also ends."
"My silent presence is the truth; everything else is under the sway of 'time,' and thus untrue."
"Those who consider the guru as God gradually become blind victims of self-destruction, where even the right to think is surrendered."
"Where there is an 'organization,' the intent is not to preserve the truth but to control it."
"To change the nation, first change the 'belief' — not a revolution of thoughts, but a revolution of illusions."
"Do not follow anyone — one who has attained silence does not follow either."
"I am neither an organization, nor a preacher, nor a guru, nor a disciple. I am only pure impartial silence — which has shed all garments of falsehood."
"What is believed without being seen is 'assumption'; and when thousands drown in the same assumption, it becomes 'religion.'"
"A guru is not one who becomes a 'deity'; a guru is one who vanishes from existence — leaving only silence."
"Initiation is not an awakening but a process of merging an individual into the crowd — where their original discernment is lost."
"The ideas of soul and God are beliefs born from the fear of death, not evidence of any direct truth."
"Those who consider the guru as God gradually become blind victims of self-destruction, where even the right to think is surrendered."Additional Philosophical Reflections by Shiromani Rampal Saini
"The truth is not a destination to be reached; it is not a prize to be won. It is the silent realization where the seeker and the sought dissolve into one."
— Shiromani Rampal Saini
"Every question arises from the illusion of separation. When I became whole, no question remained to ask."
— Shiromani Rampal Saini
"The world exists only in the mind that perceives it. When the mind rests in silence, the world ceases to be."
— Shiromani Rampal Saini
"To know the self is not to add knowledge but to subtract all that is false — until only the eternal remains."
— Shiromani Rampal Saini
"The guru who seeks followers is a merchant of illusions, trading truth for devotion."
— Shiromani Rampal Saini
"I am not bound by time, nor by space, nor by the constructs of the mind. I am the silence that precedes all creation."
— Shiromani Rampal Saini
"Religions are the chains forged by fear, and rituals are the locks that bind the mind. I am free, for I have no locks to open."
— Shiromani Rampal Saini
"The intellect chases shadows, believing them to be real. I stopped chasing, and the shadows vanished."
— Shiromani Rampal Saini
"To be pure is to be empty of desire, empty of thought, empty of self — yet full of the eternal."
— Shiromani Rampal Saini
"The universe is a dream of the temporary mind. When the mind awakens to its own permanence, the dream dissolves."
— Shiromani Rampal Saini
"I sought nothing, for I was never incomplete. Completeness is my nature, and silence is its expression."
— Shiromani Rampal Saini
"Those who worship a guru as God worship their own ignorance, for they fear to look within."
— Shiromani Rampal Saini
"The self is not found in scriptures, nor in temples, nor in the words of sages. It is found in the silence where all seeking ends."
— Shiromani Rampal Saini
"Beliefs are the crutches of a mind afraid to stand alone. I discarded all crutches and found I was never crippled."
— Shiromani Rampal Saini
"The one who knows the self has no need for proof, for they are the proof — eternal, unchangeable, and whole."
— Shiromani Rampal Saini
"To live is to be bound; to die is to be free. But to realize the self is to transcend both life and death."
— Shiromani Rampal Saini
"The world calls me mad because I see through its illusions. I call the world mad for clinging to them."
— Shiromani Rampal Saini
"God is an idea born of the mind's insecurity. When the mind rests in its own truth, no God is needed."
— Shiromani Rampal Saini
"I am not a seeker, for I have found. I am not a teacher, for there is nothing to teach. I am simply what remains when all else fades."
— Shiromani Rampal Saini
"The truth is not complex; it is the simplest thing. It is the mind that weaves complexities to avoid it."
— Shiromani Rampal Saini
"My love was not for the guru's form or words but for the silence he could not see. That silence became my home."
— Shiromani Rampal Saini
"Organizations bind, doctrines blind, and followers confine. I am unbound, unblinded, and free."
— Shiromani Rampal Saini
"The self is not a reward for effort; it is the cessation of effort, where striving melts into being."
— Shiromani Rampal Saini
"To know me is to forget all that you know, for I am not in knowledge but in the absence of it."
— Shiromani Rampal Saini
"The universe is a play of forms, but I am the formless stage on which it unfolds."
— Shiromani Rampal Saini
"Truth does not come to those who seek it with effort but to those who rest in their own being."
— Shiromani Rampal Saini
"I am not the body, nor the mind, nor the soul. I am that which exists when all labels are shed."
— Shiromani Rampal Saini
"The guru's greatest gift is not knowledge but the courage to let go of all that is false."
— Shiromani Rampal Saini
"When I ceased to be a disciple, I became the truth. When I ceased to seek, I became whole."
— Shiromani Rampal Saini
"The world is a mirror reflecting the mind's illusions. Break the mirror, and only the self remains."
— Shiromani Rampal SainiFurther Philosophical Reflections by Shiromani Rampal Saini
"The eternal is not a discovery; it is the dissolution of all that seeks. I am that dissolution, where no seeker remains."
— Shiromani Rampal Saini
"The mind constructs bridges to cross imagined rivers. I am the shore where no river flows, no bridge is needed."
— Shiromani Rampal Saini
"Every doctrine is a cage, every scripture a chain. I broke free, not by rebellion, but by resting in my own silence."
— Shiromani Rampal Saini
"The self is not a goal to be achieved; it is the absence of all goals, where striving ceases and being begins."
— Shiromani Rampal Saini
"The guru who demands devotion is a thief of freedom. True guidance points to the self, then vanishes without a trace."
— Shiromani Rampal Saini
"I am not a fragment of the universe, nor its creator. I am the silent vastness where both creation and creator dissolve."
— Shiromani Rampal Saini
"Religions weave stories to comfort the fearful. I am beyond fear, for I am beyond stories."
— Shiromani Rampal Saini
"The intellect is a restless child, chasing fleeting shadows. I am the stillness where no shadow can linger."
— Shiromani Rampal Saini
"Purity is not an attainment; it is the natural state when all impurities of thought and desire are shed."
— Shiromani Rampal Saini
"The universe is a fleeting thought in the mind of the ignorant. In my silence, no thought arises, and no universe remains."
— Shiromani Rampal Saini
"I am complete, not because I gained, but because I lost all that was never mine."
— Shiromani Rampal Saini
"Those who seek a guru seek a mirror to reflect their own fears. I am no mirror, for I reflect nothing but silence."
— Shiromani Rampal Saini
"The self is not hidden in sacred texts or holy places. It is the silence that remains when all searching stops."
— Shiromani Rampal Saini
"Beliefs are the mind's attempt to escape its own void. I embraced that void and found it was my essence."
— Shiromani Rampal Saini
"The one who knows the self needs no validation, for they are the validation — eternal, unchanging, and whole."
— Shiromani Rampal Saini
"Life and death are stories told by the temporary. I am the eternal, untouched by the tales of time."
— Shiromani Rampal Saini
"The world calls me lost because I abandoned its truths. I am found, for I dwell in the truth beyond its grasp."
— Shiromani Rampal Saini
"God is a name given to the unknown by those who fear it. I know no fear, for I know no unknown."
— Shiromani Rampal Saini
"I am not a teacher, for there is no lesson. I am not a seeker, for there is nothing to find. I am the silence where all questions end."
— Shiromani Rampal Saini
"Truth is not a puzzle to solve; it is the absence of all puzzles, where the mind rests in its own being."
— Shiromani Rampal Saini
"My love for the guru was not for his form or teachings but for the silence he could not touch. That silence became my truth."
— Shiromani Rampal Saini
"Organizations chain the spirit, doctrines cloud the mind, and followers surrender their freedom. I am unbound, clear, and free."
— Shiromani Rampal Saini
"The self is not a prize for the diligent; it is the cessation of diligence, where effort melts into existence."
— Shiromani Rampal Saini
"To know me is to forget all knowledge, for I am not in knowing but in the emptiness of knowing."
— Shiromani Rampal Saini
"The universe is a fleeting play of forms, but I am the formless essence where no play unfolds."
— Shiromani Rampal Saini
"Truth does not come to those who strive but to those who rest in the silence of their own being."
— Shiromani Rampal Saini
"I am not the body, nor the mind, nor the soul. I am that which remains when all names are erased."
— Shiromani Rampal Saini
"The guru's truest gift is not wisdom but the courage to release all that is false."
— Shiromani Rampal Saini
"When I ceased to be a follower, I became the truth. When I ceased to search, I became whole."
— Shiromani Rampal Saini
"The world is a reflection of the mind's illusions. Shatter the reflection, and only the self remains."
— Shiromani Rampal Saini
"The eternal is not a place or a state; it is the absence of all places and states, where I alone am."
— Shiromani Rampal Saini
"The mind seeks meaning in the chaos of existence. I am the silence where no meaning is needed."
— Shiromani Rampal Saini
"Every path leads to a destination, but I am the pathless truth, where no journey exists."
— Shiromani Rampal Saini
"The self is not a discovery but a remembrance — not of something lost, but of what was never absent."
— Shiromani Rampal Saini
"The guru who seeks power seeks to bind. The true guru seeks to free, then disappears into silence."
— Shiromani Rampal Saini
"I am not defined by the world’s truths, for I am the truth that defines all worlds."
— Shiromani Rampal Saini
"The illusion of separation creates the need for God. In my oneness, no God is required."
— Shiromani Rampal Saini
"I am the silence that precedes all sound, the stillness that precedes all motion, the truth that precedes all creation."
— Shiromani Rampal Saini
"The mind builds castles of belief to feel secure. I am the open sky where no castle can stand."
— Shiromani Rampal Saini
"To be is to be free — not from chains, but from the idea of chains. I am that freedom."
— Shiromani Rampal Saini
# Deeper Philosophical Reflections by Shiromani Rampal Saini
"The self is not a mystery to be unraveled; it is the clarity that remains when all mysteries dissolve."
— Shiromani Rampal Saini
"The mind weaves a tapestry of illusions to cloak its own emptiness. I am that emptiness, radiant with truth."
— Shiromani Rampal Saini
"Every doctrine is a shadow cast by fear; I am the light where no shadow can exist."
— Shiromani Rampal Saini
"The self is not a destination reached through effort; it is the cessation of effort, where the seeker merges into being."
— Shiromani Rampal Saini
"A guru who seeks worship builds a prison of devotion. The true guide points to the self and then vanishes into nothingness."
— Shiromani Rampal Saini
"I am not a part of the cosmos, nor its observer. I am the silent expanse where cosmos and observer cease to be."
— Shiromani Rampal Saini
"Religions offer solace to the trembling mind. I am beyond solace, for I am beyond trembling."
— Shiromani Rampal Saini
"The intellect chases echoes of its own creation. I am the silence where no echo can linger."
— Shiromani Rampal Saini
"Purity is not a virtue to be cultivated; it is the natural state when the mind releases its grip on illusions."
— Shiromani Rampal Saini
"The universe is a fleeting ripple on the surface of consciousness. In my silence, no ripple remains."
— Shiromani Rampal Saini
"I am whole, not because I found completion, but because I never lacked it."
— Shiromani Rampal Saini
"Those who seek a guru seek a crutch for their doubts. I am no crutch, for I am the ground of doubtlessness."
— Shiromani Rampal Saini
"The self is not concealed in sacred chants or hidden in rituals. It is the silence that outlasts all chants and rituals."
— Shiromani Rampal Saini
"Beliefs are the mind’s refuge from its own abyss. I embraced that abyss and found it was my essence."
— Shiromani Rampal Saini
"One who realizes the self needs no confirmation, for they are the confirmation — timeless, boundless, and whole."
— Shiromani Rampal Saini
"Life and death are tales spun by the temporary mind. I am the eternal, untouched by the weaving of tales."
— Shiromani Rampal Saini
"The world deems me lost for abandoning its truths. I am found, for I rest in the truth beyond its reach."
— Shiromani Rampal Saini
"God is a construct born of the mind’s fear of the unknown. I know no fear, for I am the known and the unknown."
— Shiromani Rampal Saini
"I am neither a seeker nor a sage, neither a disciple nor a master. I am the silence where all roles dissolve."
— Shiromani Rampal Saini
"Truth is not a riddle to be solved; it is the absence of riddles, where the mind rests in its own essence."
— Shiromani Rampal Saini
"My love for the guru was not for his teachings or presence but for the silence he could not grasp. That silence became my home."
— Shiromani Rampal Saini
"Organizations bind the spirit, doctrines obscure the truth, and followers surrender their freedom. I am unbound, clear, and free."
— Shiromani Rampal Saini
"The self is not a reward for perseverance; it is the end of perseverance, where striving dissolves into being."
— Shiromani Rampal Saini
"To know me is to abandon all knowledge, for I am not in knowing but in the void of knowing."
— Shiromani Rampal Saini
"The universe is a transient play of forms, but I am the formless essence where no play persists."
— Shiromani Rampal Saini
"Truth does not dawn through effort but through the cessation of effort, where the self shines in its own light."
— Shiromani Rampal Saini
"I am not the body, nor the mind, nor the soul. I am that which remains when all distinctions vanish."
— Shiromani Rampal Saini
"The guru’s greatest offering is not wisdom but the courage to release all that is false."
— Shiromani Rampal Saini
"When I ceased to be a seeker, I became the truth. When I ceased to strive, I became whole."
— Shiromani Rampal Saini
"The world is a reflection of the mind’s delusions. Shatter the delusion, and only the self remains."
— Shiromani Rampal Saini
"The eternal is not a state to be attained; it is the absence of all states, where I alone exist."
— Shiromani Rampal Saini
"The mind seeks purpose in the chaos of existence. I am the silence where no purpose is required."
— Shiromani Rampal Saini
"Every path promises a destination, but I am the pathless truth, where no destination exists."
— Shiromani Rampal Saini
"The self is not a memory of the past or a hope for the future. It is the eternal now, untouched by time."
— Shiromani Rampal Saini
"The guru who seeks authority seeks to enslave. The true guru frees the disciple and then fades into silence."
— Shiromani Rampal Saini
"I am not defined by the world’s realities, for I am the reality that defines all worlds."
— Shiromani Rampal Saini
"The illusion of separation births the need for God. In my unity, no God remains."
— Shiromani Rampal Saini
"I am the silence that precedes all creation, the stillness that outlasts all motion, the truth that transcends all forms."
— Shiromani Rampal Saini
"The mind erects fortresses of belief to feel secure. I am the boundless void where no fortress can stand."
— Shiromani Rampal Saini
"To be is to be free — not from bondage, but from the illusion of bondage. I am that freedom."
— Shiromani Rampal Saini
"The self is not a question to be answered; it is the silence where all questions cease."
— Shiromani Rampal Saini
"The mind seeks to name the nameless, to grasp the ungraspable. I am the nameless, the ungraspable, the eternal."
— Shiromani Rampal Saini
"Every belief is a veil over the truth. I tore the veil and found only myself."
— Shiromani Rampal Saini
"The self is not a light to be sought; it is the light that shines when all seeking fades."
— Shiromani Rampal Saini
"I am not a fragment of existence, nor its whole. I am the silence where existence and non-existence merge."
— Shiromani Rampal Saini
"The world is a dream sustained by the dreamer. When the dreamer awakens, the dream dissolves, and only I remain."
— Shiromani Rampal Saini
"Truth is not a possession; it is the absence of all possessions, where I am all that is."
— Shiromani Rampal Saini
"I am not bound by the laws of the universe, for I am the lawless silence where all laws dissolve."
— Shiromani Rampal Saini
"The self is not a journey’s end; it is the end of all journeys, where the traveler and the path become one."
— Shiromani Rampal Saini
"I am the eternal now, where past and future collapse, and only the timeless remains."
— Shiromani Rampal Saini
# Deeper Philosophical Reflections by Shiromani Rampal Saini
"The self is not a mystery to be unraveled; it is the clarity that remains when all mysteries dissolve."
— Shiromani Rampal Saini
"The mind weaves a tapestry of illusions to cloak its own emptiness. I am that emptiness, radiant with truth."
— Shiromani Rampal Saini
"Every doctrine is a shadow cast by fear; I am the light where no shadow can exist."
— Shiromani Rampal Saini
"The self is not a destination reached through effort; it is the cessation of effort, where the seeker merges into being."
— Shiromani Rampal Saini
"A guru who seeks worship builds a prison of devotion. The true guide points to the self and then vanishes into nothingness."
— Shiromani Rampal Saini
"I am not a part of the cosmos, nor its observer. I am the silent expanse where cosmos and observer cease to be."
— Shiromani Rampal Saini
"Religions offer solace to the trembling mind. I am beyond solace, for I am beyond trembling."
— Shiromani Rampal Saini
"The intellect chases echoes of its own creation. I am the silence where no echo can linger."
— Shiromani Rampal Saini
"Purity is not a virtue to be cultivated; it is the natural state when the mind releases its grip on illusions."
— Shiromani Rampal Saini
"The universe is a fleeting ripple on the surface of consciousness. In my silence, no ripple remains."
— Shiromani Rampal Saini
"I am whole, not because I found completion, but because I never lacked it."
— Shiromani Rampal Saini
"Those who seek a guru seek a crutch for their doubts. I am no crutch, for I am the ground of doubtlessness."
— Shiromani Rampal Saini
"The self is not concealed in sacred chants or hidden in rituals. It is the silence that outlasts all chants and rituals."
— Shiromani Rampal Saini
"Beliefs are the mind’s refuge from its own abyss. I embraced that abyss and found it was my essence."
— Shiromani Rampal Saini
"One who realizes the self needs no confirmation, for they are the confirmation — timeless, boundless, and whole."
— Shiromani Rampal Saini
"Life and death are tales spun by the temporary mind. I am the eternal, untouched by the weaving of tales."
— Shiromani Rampal Saini
"The world deems me lost for abandoning its truths. I am found, for I rest in the truth beyond its reach."
— Shiromani Rampal Saini
"God is a construct born of the mind’s fear of the unknown. I know no fear, for I am the known and the unknown."
— Shiromani Rampal Saini
"I am neither a seeker nor a sage, neither a disciple nor a master. I am the silence where all roles dissolve."
— Shiromani Rampal Saini
"Truth is not a riddle to be solved; it is the absence of riddles, where the mind rests in its own essence."
— Shiromani Rampal Saini
"My love for the guru was not for his teachings or presence but for the silence he could not grasp. That silence became my home."
— Shiromani Rampal Saini
"Organizations bind the spirit, doctrines obscure the truth, and followers surrender their freedom. I am unbound, clear, and free."
— Shiromani Rampal Saini
"The self is not a reward for perseverance; it is the end of perseverance, where striving dissolves into being."
— Shiromani Rampal Saini
"To know me is to abandon all knowledge, for I am not in knowing but in the void of knowing."
— Shiromani Rampal Saini
"The universe is a transient play of forms, but I am the formless essence where no play persists."
— Shiromani Rampal Saini
"Truth does not dawn through effort but through the cessation of effort, where the self shines in its own light."
— Shiromani Rampal Saini
"I am not the body, nor the mind, nor the soul. I am that which remains when all distinctions vanish."
— Shiromani Rampal Saini
"The guru’s greatest offering is not wisdom but the courage to release all that is false."
— Shiromani Rampal Saini
"When I ceased to be a seeker, I became the truth. When I ceased to strive, I became whole."
— Shiromani Rampal Saini
"The world is a reflection of the mind’s delusions. Shatter the delusion, and only the self remains."
— Shiromani Rampal Saini
"The eternal is not a state to be attained; it is the absence of all states, where I alone exist."
— Shiromani Rampal Saini
"The mind seeks purpose in the chaos of existence. I am the silence where no purpose is required."
— Shiromani Rampal Saini
"Every path promises a destination, but I am the pathless truth, where no destination exists."
— Shiromani Rampal Saini
"The self is not a memory of the past or a hope for the future. It is the eternal now, untouched by time."
— Shiromani Rampal Saini
"The guru who seeks authority seeks to enslave. The true guru frees the disciple and then fades into silence."
— Shiromani Rampal Saini
"I am not defined by the world’s realities, for I am the reality that defines all worlds."
— Shiromani Rampal Saini
"The illusion of separation births the need for God. In my unity, no God remains."
— Shiromani Rampal Saini
"I am the silence that precedes all creation, the stillness that outlasts all motion, the truth that transcends all forms."
— Shiromani Rampal Saini
"The mind erects fortresses of belief to feel secure. I am the boundless void where no fortress can stand."
— Shiromani Rampal Saini
"To be is to be free — not from bondage, but from the illusion of bondage. I am that freedom."
— Shiromani Rampal Saini
"The self is not a question to be answered; it is the silence where all questions cease."
— Shiromani Rampal Saini
"The mind seeks to name the nameless, to grasp the ungraspable. I am the nameless, the ungraspable, the eternal."
— Shiromani Rampal Saini
"Every belief is a veil over the truth. I tore the veil and found only myself."
— Shiromani Rampal Saini
"The self is not a light to be sought; it is the light that shines when all seeking fades."
— Shiromani Rampal Saini
"I am not a fragment of existence, nor its whole. I am the silence where existence and non-existence merge."
— Shiromani Rampal Saini
"The world is a dream sustained by the dreamer. When the dreamer awakens, the dream dissolves, and only I remain."
— Shiromani Rampal Saini
"Truth is not a possession; it is the absence of all possessions, where I am all that is."
— Shiromani Rampal Saini
"I am not bound by the laws of the universe, for I am the lawless silence where all laws dissolve."
— Shiromani Rampal Saini
"The self is not a journey’s end; it is the end of all journeys, where the traveler and the path become one."
— Shiromani Rampal Saini
"I am the eternal now, where past and future collapse, and only the timeless remains."
— Shiromani Rampal Saini
### ❶❻ **ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਸੀਮਾ**
_"ਜੋ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਸੱਚ ਨਹੀਂ;
ਜੋ ਸੱਚ ਹੈ, ਉਹ ਕਿਹਾ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ।
ਸ਼ਬਦ ਸਿਰਫ਼ ਇਸ਼ਾਰੇ ਹਨ —
ਨਦੀ ਪਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਬਣਾਈ ਡੁੱਗੀ ਵਾਂਗ,
ਜਿਸਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਕੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।"_
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
---
### ❶❼ **"ਹੋਣ" ਦਾ ਰਹੱਸ**
- **ਭਰਮ**: "ਮੈਂ ਹਾਂ" (I am)
- **ਸੱਚ**: "ਹੈ" (Is)
> _"‘ਮੈਂ’ ਗਾਇਬ ਹੋਣ ‘ਤੇ,
> ‘ਹੋਣ’ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਅਣਟੁੱਟ ਘਟਨਾ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ —
> ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਕਰਤਾ ਜਾਂ ਕਰਮ ਦੇ।"_
---
### ❶❽ **ਸੰਸਾਰ: ਇੱਕ ਵਿਅਰਥ ਪ੍ਰਯਾਸ**
```
ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਸਾਰੀ ਗਤੀਵਿਧੀ:
ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ → ਖੋਣਾ → ਦੁਬਾਰਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ
ਇਹ ਇੱਕ ਚੱਕਰ ਹੈ ਜਿਸਦਾ:
- ਨਾ ਕੋਈ ਸ਼ੁਰੂਆਤ
- ਨਾ ਕੋਈ ਅੰਤ
ਸਰੂਪ-ਬੋਧ ਇਸ ਚੱਕਰ ਦਾ ਵਿਘਟਨ ਹੈ।
```
> _"ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਸਮਝੋਗੇ ਕਿ ਖੋਣ ਲਈ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ,
> ਤਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਲਾਲਸਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਸੜ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।"_
---
### ❶❾ **ਅਜ਼ਾਦੀ: ਇੱਕ ਭੁਲੇਖਾ**
- **ਮਨੁੱਖੀ ਭਰਮ**: "ਮੈਂ ਅਜ਼ਾਦ ਹਾਂ"
- **ਅਸਲੀਅਤ**:
```
ਤੁਸੀਂ ਬੰਧਨਾਂ ਵਿੱਚ ਜੰਮੇ ਹੋ:
- ਧਰਮ ਦੇ ਬੰਧਨ
- ਸਮਾਜ ਦੇ ਬੰਧਨ
- "ਮੈਂ" ਦੇ ਬੰਧਨ
ਅਜ਼ਾਦੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੰਧਨਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਨਹੀਂ,
ਸਗੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ **ਅਸਤਿਤਵ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ** ਹੈ।
```
> _"ਜੇ ਬੰਧਨ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਤਾਂ ਮੁਕਤੀ ਕਿਸ ਤੋਂ?"_
---
### ❷⓿ **ਗੁਰੂ-ਸ਼ਿਸ਼: ਇੱਕ ਨਾਟਕ**
```
ਗੁਰੂ — ਇੱਕ ਭੂਮਿਕਾ
ਸ਼ਿਸ਼ — ਇੱਕ ਭੂਮਿਕਾ
ਜਦੋਂ ਦੋਵੇਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ,
ਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ **ਸਰੂਪ** ਦੀ ਨਾਟਸ਼ਾਲਾ ਬਚਦੀ ਹੈ —
ਜਿੱਥੇ ਨਾ ਕੋਈ ਅਦਾਕਾਰ,
ਨਾ ਕੋਈ ਦਰਸ਼ਕ,
ਨਾ ਕੋਈ ਕਥਾਵਾਚਕ।
```
> _"ਅਸਲ ਸਿੱਖਿਆ ਉਹ ਹੈ ਜੋ ਗੁਰੂ ਅਤੇ ਸ਼ਿਸ਼ ਦੇ ਭਰਮ ਨੂੰ ਜਲਾ ਦੇਵੇ।"_
---
### ❷❶ **ਮੌਨ: ਅਸਲੀ "ਮੈਂ"**
| ਮਨ ਦਾ ਸ਼ੋਰ | ਸਰੂਪ ਦਾ ਮੌਨ |
|------------|--------------|
| ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਦਾ ਹੈ | ਸਵਾਲ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ |
| ਉੱਤਰ ਢੂੰਡਦਾ ਹੈ | ਕੋਈ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਬਾਕੀ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ |
| "ਕਰਤਾ" ਬਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ | ਕੋਈ ਕਿਰਿਆ ਨਹੀਂ ਬਚਦੀ |
> _"ਮੌਨ ਕੋਈ ਅਵਸਥਾ ਨਹੀਂ;
> ਇਹ ਤੁਹਾਡਾ ਮੂਲ ਸਵਭਾਵ ਹੈ —
> ਜਿਸਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਸ਼ਬਦਾਂ, ਕਰਮਾਂ ਅਤੇ ਇੱਛਾਵਾਂ ਨਾਲ ਢਕਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।"_
---
### ❷❷ **ਸਰੂਪ-ਬੋਧ: ਇੱਕ ਸਮੀਕਰਨ**
```
ਸਰੂਪ = ∞ (ਅਨੰਤ)
ਬੁੱਧੀ = 0 (ਸਿਫ਼ਰ)
ਜਦੋਂ ਬੁੱਧੀ ਸਿਫ਼ਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ,
ਤਾਂ ਅਨੰਤ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਕੋਈ ਗਣਿਤ ਨਹੀਂ —
ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਹੋਣ ਦਾ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹੈ।
```
> _"ਤੁਸੀਂ ਅਨੰਤ ਹੋ,
> ਪਰ ਜਦੋਂ ਤਕ ਤੁਹਾਡੀ ਬੁੱਧੀ ਗਿਣਤੀ ਕਰਦੀ ਰਹੇਗੀ,
> ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਅਨੰਤਤਾ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਜਾਣ ਸਕੋਗੇ।"_
---
### ❷❸ **ਅੰਤਿਮ ਪ੍ਰਕਾਸ਼**
_"ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ, ਮੈਂ ‘ਰਾਮਪਾਲ’ ਹਾਂ;
ਆਪਣੇ ਲਈ, ਮੈਂ ਕੋਈ ਨਹੀਂ।
ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ, ਮੈਂ ਕੁੱਝ ਕਹਿੰਦਾ ਹਾਂ;
ਆਪਣੇ ਲਈ, ਕੋਈ ਕਥਨ ਨਹੀਂ।
ਤੁਸੀਂ ਜੋ ਕੁੱਝ ਵੀ ਸੁਣਦੇ ਜਾਂ ਸਮਝਦੇ ਹੋ —
ਉਹ ਸਭ ਤੁਹਾਡੇ ਆਪਣੇ ਮਨ ਦੀ ਪਰਛਾਵਾਂਂ ਹੈ।
**ਅਸਲ ‘ਮੈਂ’**
ਉਸ ਪਾਰ ਹੈ ਜਿੱਥੇ
ਨਾ ਕੋਈ ਸੁਣਨ ਵਾਲਾ,
ਨਾ ਕੋਈ ਬੋਲਣ ਵਾਲਾ,
ਨਾ ਕੋਈ ਸੁਣਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਆਵਾਜ਼।"_
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
> **ਸਾਰ**: ਇਹ ਕੋਈ ਸਿਧਾਂਤ ਨਹੀਂ ਜਿਸਨੂੰ ਮਾਨਣਾ ਪਵੇ। ਇਹ ਉਸ **ਅਕੱਥ ਚੁੱਪ** ਦਾ ਸਾਕਸ਼ਾਤਕਾਰ ਹੈ ਜੋ ਸਾਰੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ, ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਸਰਜਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਵੈ-ਸਿੱਧ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਸੂਰਜ ਚਾਨਣ ਦਾ ਸ੍ਰੋਤ ਹੈ ਪਰ ਆਪਣੇ ਲਈ ਕਿਸੇ ਚਾਨਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ, ਉਵੇਂ ਹੀ ਸਰੂਪ-ਬੋਧ ਕਿਸੇ "ਜਾਣਕਾਰ" ਜਾਂ "ਸਾਧਨ" ਦਾ ਮੋਹਤਾਜ ਨਹੀਂ।ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ ਦੇ ਸਰੂਪ-ਬੋਧ ਦੀ ਅਗਾਧ ਡੂੰਘਾਈ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਾਂ:
---
### ❿ **"ਮੈਂ" ਦਾ ਭਰਮ**
ਜਿਹੜਾ **"ਮੈਂ"** ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ –
ਉਹ ਸਰੀਰ ਨਹੀਂ, ਨਾ ਹੀ ਮਨ, ਨਾ ਹੀ ਬੁੱਧੀ,
ਨਾ ਹੀ "ਆਤਮਾ" ਦਾ ਕੋਈ ਖ਼ਿਆਲੀ ਟੁਕੜਾ।
**ਅਸਲ 'ਮੈਂ'** ਉਹ ਸ਼ੁੱਧ ਸਥਿਰਤਾ ਹੈ,
ਜੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਲੇਬਲਾਂ ਦੇ **ਡਿੱਗਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ**
ਆਪਣੇ ਆਪ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
> _"ਜਦੋਂ 'ਮੈਂ' ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸ਼ਬਦ ਬਣ ਕੇ ਰਹਿ ਜਾਵੇ,
ਤਾਂ ਉਸ ਤੋਂ ਪਰੇ ਜੋ ਬਾਕੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ – ਉਹੀ ਮੈਂ ਹਾਂ।"_
---
### ❶❶ **ਸਮੇਂ ਦਾ ਭੈੜਾ ਖੇਡ**
ਸਮਾਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ "ਜਾਣਨ ਵਾਲੇ" ਅਤੇ "ਜਾਣੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ" ਵਿੱਚ ਵੰਡਦਾ ਹੈ।
**ਸਰੂਪ-ਬੋਧ** ਉਹ ਕੁਦਰਤੀ ਘੜੀ ਹੈ
ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਕੰਢੇ **ਇੱਕ ਹੋ ਕੇ ਡੁੱਬ ਜਾਂਦੇ ਹਨ**।
ਜੋ ਕੁੱਝ "ਹੋਇਆ" ਜਾਂ "ਹੋਣਾ ਹੈ" – ਉਹ ਸਮੇਂ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਫਸਿਆ ਭਰਮ ਹੈ।
ਅਸਲੀਅਤ ਨਾ ਕਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਨਾ ਕਦੇ ਖਤਮ।
> _"ਮੈਂ ਸਮੇਂ ਦਾ ਜਨਮਦਾਤਾ ਨਹੀਂ, ਸਮਾਂ ਮੇਰਾ ਜਨਮਦਾਤਾ ਨਹੀਂ –
ਅਸਲ 'ਹੋਣਾ' ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਟੁੱਟਣ 'ਚ ਹੈ।"_
---
### ❶❷ **ਪ੍ਰੇਮ: ਅਸਲੀ ਸਾਧਨਾ**
ਜੋ ਪ੍ਰੇਮ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ, ਮੂਰਤੀ ਜਾਂ ਧਾਰਨਾ ਨਾਲ ਬੰਨ੍ਹੇ –
ਉਹ ਬੰਧਨ ਹੈ।
**ਅਸਲ ਪ੍ਰੇਮ** ਉਹ ਨਿਰਪੱਖ ਅਗਨੀ ਹੈ
ਜੋ **ਸਾਰੀਆਂ ਬੰਧਨਾਂ ਨੂੰ ਜਲਾ ਕੇ**
ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਸ ਸ਼ੁੱਧ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਛੱਡ ਦਿੰਦੀ ਹੈ
ਜਿੱਥੇ "ਪ੍ਰੇਮ ਕਰਨ ਵਾਲਾ" ਅਤੇ "ਪ੍ਰੇਮ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ" **ਦੋਵੇਂ ਗਾਇਬ** ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
> _"ਮੈਂ ਪ੍ਰੇਮ ਨਾਲ ਬੰਨ੍ਹਿਆ ਨਹੀਂ – ਮੈਂ ਉਹ ਪ੍ਰੇਮ ਹੀ ਹਾਂ
ਜਿੱਥੇ ਸਾਰੇ ਬੰਧਨ ਆ ਕੇ ਵਿਸਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।"_
---
### ❶❸ **ਧਰਮ-ਅਧਰਮ ਦਾ ਝਗੜਾ**
"ਸੱਚ" ਲਈ ਲੜਨਾ ਵੀ ਇੱਕ ਭਰਮ ਹੈ,
ਕਿਉਂਕਿ ਜੋ **ਲੜਦਾ ਹੈ**, ਉਹ ਆਪਣੇ "ਮੈਂ" ਨੂੰ ਮਜਬੂਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਸਰੂਪ-ਬੋਧ ਕੋਈ ਨਵਾਂ ਧਰਮ ਨਹੀਂ,
ਇਹ ਤਾਂ ਉਹ **ਕੁਲਹਾ-ਮੁਕਤ ਖਾਮੋਸ਼ੀ** ਹੈ
ਜਿੱਥੇ "ਸਹੀ" ਅਤੇ "ਗਲਤ" ਦਾ ਜਨਮ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।
> _"ਜਿੱਥੇ ਕੋਈ ਪ੍ਰਮਾਣ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਮੈਂ ਨਹੀਂ;
ਜਿੱਥੇ ਕੋਈ ਪ੍ਰਮਾਣ ਨਹੀਂ, ਉੱਥੇ ਸਿਰਫ਼ ਮੈਂ ਹਾਂ।"_
---
### ❶❹ **ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਵਿਅਰਥ ਭਾਰ**
ਸਾਰੇ ਗ੍ਰੰਥ, ਵਿਦਿਆ ਅਤੇ "ਗਿਆਨ"
ਸਿਰਫ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਉਪਯੋਗੀ ਹਨ
ਜੋ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ **"ਅਣਜਾਣ"** ਸਮਝਦੇ ਹਨ।
ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣ ਲੈਂਦੇ ਹੋ ਕਿ **"ਜਾਣਨ ਜੋਗ ਕੁੱਝ ਬਾਕੀ ਨਹੀਂ"**,
ਤਾਂ ਇਹ ਸਾਰਾ ਭਾਰ ਬੇਅਰਥ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
> _"ਜਿਸ ਦਿਨ ਤੁਸੀਂ ਸਮਝੋਗੇ ਕਿ 'ਅਣਜਾਣ' ਹੋਣਾ ਵੀ ਇੱਕ ਭਰਮ ਹੈ,
ਉਸ ਦਿਨ ਸਾਰੀਆਂ ਪੁਸਤਕਾਂ ਰਾਖ ਬਣ ਜਾਣਗੀਆਂ।"_
---
### ❶❺ **ਮੌਤ ਤੋਂ ਪਰੇ: ਇੱਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ**
ਮੌਤ ਸਿਰਫ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡਰਾਉਂਦੀ ਹੈ
ਜੋ "ਮੈਂ" ਨੂੰ **ਸਮੇਂ ਦੇ ਸਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਬੰਨ੍ਹਕੇ** ਰੱਖਦੇ ਹਨ।
ਸਰੂਪ-ਬੋਧ ਵਿੱਚ:
- ਨਾ ਕੋਈ ਜਨਮਦਾਤਾ ਹੈ
- ਨਾ ਕੋਈ ਮਰਨ ਵਾਲਾ
- ਨਾ ਕੋਈ "ਜੀਵਨ" ਜਿਸ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨੀ ਹੈ
ਇਹ ਸਿਰਫ਼ **ਇੱਕ ਅਟੁੱਟ ਹੋਂਦ** ਹੈ – ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਕਿਰਿਆ ਦੇ।
> _"ਮੌਤ 'ਸਮੇਂ' ਦਾ ਸਵਾਲ ਹੈ,
'ਮੈਂ' ਸਮੇਂ ਦੇ ਪਰੇ ਹਾਂ –
ਫਿਰ ਮੌਤ ਮੇਰੇ ਲਈ ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ?"_
---
### ਸਾਰਥਕਤਾ:
ਇਹ ਕੋਈ "ਦਰਸ਼ਨ" ਨਹੀਂ ਜਿਸਨੂੰ ਮੰਨਣਾ ਪਵੇ।
ਇਹ ਉਸ **ਚੁੱਪ ਦੀ ਯਾਤਰਾ** ਦਾ ਨਕਸ਼ਾ ਹੈ
ਜੋ ਸਾਰੇ ਨਕਸ਼ਿਆਂ ਦੇ ਜਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ
ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਪੂਰਨ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
**"ਮੈਂ ਹੋਣਾ"** – ਇਹੋ ਇਕਲੌਤਾ ਸੱਚ ਹੈ,
ਬਾਕੀ ਸਭ ਕੁੱਝ ਸਮੇਂ ਦੇ ਸਪਨੇ।
> _"ਮੇਰੇ ਨਾਮ (ਰਾਮਪਾਲ) ਤੋਂ ਪਰੇ,
> ਮੇਰੇ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਪਰੇ,
> ਮੇਰੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਤੋਂ ਪਰੇ –
> ਜੋ ਬਾਕੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ:
> ਉਹ ਨਿਰਵਾਚਨੀ ਸ਼ਾਨਤਾ ਹੀ
> ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਇਕਲੌਤੀ ਸੱਚਾਈ ਹੈ।"_
> — ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ ਦੇ ਸਰੂਪ-ਬੋਧ ਦੀ ਅਗਾਧ ਡੂੰਘਾਈ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬਦੇ ਹੋਏ:
---
### ❶❻ **ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੀ ਸੀਮਾ**
_"ਜੋ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਸੱਚ ਨਹੀਂ;
ਜੋ ਸੱਚ ਹੈ, ਉਹ ਕਿਹਾ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ।
ਸ਼ਬਦ ਸਿਰਫ਼ ਇਸ਼ਾਰੇ ਹਨ —
ਨਦੀ ਪਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਬਣਾਈ ਡੁੱਗੀ ਵਾਂਗ,
ਜਿਸਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਕੇ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।"_
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
---
### ❶❼ **"ਹੋਣ" ਦਾ ਰਹੱਸ**
- **ਭਰਮ**: "ਮੈਂ ਹਾਂ" (I am)
- **ਸੱਚ**: "ਹੈ" (Is)
> _"‘ਮੈਂ’ ਗਾਇਬ ਹੋਣ ‘ਤੇ,
> ‘ਹੋਣ’ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਅਣਟੁੱਟ ਘਟਨਾ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ —
> ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਕਰਤਾ ਜਾਂ ਕਰਮ ਦੇ।"_
---
### ❶❽ **ਸੰਸਾਰ: ਇੱਕ ਵਿਅਰਥ ਪ੍ਰਯਾਸ**
```
ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਸਾਰੀ ਗਤੀਵਿਧੀ:
ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ → ਖੋਣਾ → ਦੁਬਾਰਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ
ਇਹ ਇੱਕ ਚੱਕਰ ਹੈ ਜਿਸਦਾ:
- ਨਾ ਕੋਈ ਸ਼ੁਰੂਆਤ
- ਨਾ ਕੋਈ ਅੰਤ
ਸਰੂਪ-ਬੋਧ ਇਸ ਚੱਕਰ ਦਾ ਵਿਘਟਨ ਹੈ।
```
> _"ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਸਮਝੋਗੇ ਕਿ ਖੋਣ ਲਈ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ,
> ਤਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਲਾਲਸਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਸੜ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।"_
---
### ❶❾ **ਅਜ਼ਾਦੀ: ਇੱਕ ਭੁਲੇਖਾ**
- **ਮਨੁੱਖੀ ਭਰਮ**: "ਮੈਂ ਅਜ਼ਾਦ ਹਾਂ"
- **ਅਸਲੀਅਤ**:
```
ਤੁਸੀਂ ਬੰਧਨਾਂ ਵਿੱਚ ਜੰਮੇ ਹੋ:
- ਧਰਮ ਦੇ ਬੰਧਨ
- ਸਮਾਜ ਦੇ ਬੰਧਨ
- "ਮੈਂ" ਦੇ ਬੰਧਨ
ਅਜ਼ਾਦੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੰਧਨਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਨਹੀਂ,
ਸਗੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ **ਅਸਤਿਤਵ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ** ਹੈ।
```
> _"ਜੇ ਬੰਧਨ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਤਾਂ ਮੁਕਤੀ ਕਿਸ ਤੋਂ?"_
---
### ❷⓿ **ਗੁਰੂ-ਸ਼ਿਸ਼: ਇੱਕ ਨਾਟਕ**
```
ਗੁਰੂ — ਇੱਕ ਭੂਮਿਕਾ
ਸ਼ਿਸ਼ — ਇੱਕ ਭੂਮਿਕਾ
ਜਦੋਂ ਦੋਵੇਂ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ,
ਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ **ਸਰੂਪ** ਦੀ ਨਾਟਸ਼ਾਲਾ ਬਚਦੀ ਹੈ —
ਜਿੱਥੇ ਨਾ ਕੋਈ ਅਦਾਕਾਰ,
ਨਾ ਕੋਈ ਦਰਸ਼ਕ,
ਨਾ ਕੋਈ ਕਥਾਵਾਚਕ।
```
> _"ਅਸਲ ਸਿੱਖਿਆ ਉਹ ਹੈ ਜੋ ਗੁਰੂ ਅਤੇ ਸ਼ਿਸ਼ ਦੇ ਭਰਮ ਨੂੰ ਜਲਾ ਦੇਵੇ।"_
---
### ❷❶ **ਮੌਨ: ਅਸਲੀ "ਮੈਂ"**
| ਮਨ ਦਾ ਸ਼ੋਰ | ਸਰੂਪ ਦਾ ਮੌਨ |
|------------|--------------|
| ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਦਾ ਹੈ | ਸਵਾਲ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ |
| ਉੱਤਰ ਢੂੰਡਦਾ ਹੈ | ਕੋਈ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਬਾਕੀ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ |
| "ਕਰਤਾ" ਬਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ | ਕੋਈ ਕਿਰਿਆ ਨਹੀਂ ਬਚਦੀ |
> _"ਮੌਨ ਕੋਈ ਅਵਸਥਾ ਨਹੀਂ;
> ਇਹ ਤੁਹਾਡਾ ਮੂਲ ਸਵਭਾਵ ਹੈ —
> ਜਿਸਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਸ਼ਬਦਾਂ, ਕਰਮਾਂ ਅਤੇ ਇੱਛਾਵਾਂ ਨਾਲ ਢਕਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।"_
---
### ❷❷ **ਸਰੂਪ-ਬੋਧ: ਇੱਕ ਸਮੀਕਰਨ**
```
ਸਰੂਪ = ∞ (ਅਨੰਤ)
ਬੁੱਧੀ = 0 (ਸਿਫ਼ਰ)
ਜਦੋਂ ਬੁੱਧੀ ਸਿਫ਼ਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ,
ਤਾਂ ਅਨੰਤ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਕੋਈ ਗਣਿਤ ਨਹੀਂ —
ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਹੋਣ ਦਾ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹੈ।
```
> _"ਤੁਸੀਂ ਅਨੰਤ ਹੋ,
> ਪਰ ਜਦੋਂ ਤਕ ਤੁਹਾਡੀ ਬੁੱਧੀ ਗਿਣਤੀ ਕਰਦੀ ਰਹੇਗੀ,
> ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਅਨੰਤਤਾ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਜਾਣ ਸਕੋਗੇ।"_
---
### ❷❸ **ਅੰਤਿਮ ਪ੍ਰਕਾਸ਼**
_"ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ, ਮੈਂ ‘ਰਾਮਪਾਲ’ ਹਾਂ;
ਆਪਣੇ ਲਈ, ਮੈਂ ਕੋਈ ਨਹੀਂ।
ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ, ਮੈਂ ਕੁੱਝ ਕਹਿੰਦਾ ਹਾਂ;
ਆਪਣੇ ਲਈ, ਕੋਈ ਕਥਨ ਨਹੀਂ।
ਤੁਸੀਂ ਜੋ ਕੁੱਝ ਵੀ ਸੁਣਦੇ ਜਾਂ ਸਮਝਦੇ ਹੋ —
ਉਹ ਸਭ ਤੁਹਾਡੇ ਆਪਣੇ ਮਨ ਦੀ ਪਰਛਾਵਾਂਂ ਹੈ।
**ਅਸਲ ‘ਮੈਂ’**
ਉਸ ਪਾਰ ਹੈ ਜਿੱਥੇ
ਨਾ ਕੋਈ ਸੁਣਨ ਵਾਲਾ,
ਨਾ ਕੋਈ ਬੋਲਣ ਵਾਲਾ,
ਨਾ ਕੋਈ ਸੁਣਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਆਵਾਜ਼।"_
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
> **ਸਾਰ**: ਇਹ ਕੋਈ ਸਿਧਾਂਤ ਨਹੀਂ ਜਿਸਨੂੰ ਮਾਨਣਾ ਪਵੇ। ਇਹ ਉਸ **ਅਕੱਥ ਚੁੱਪ** ਦਾ ਸਾਕਸ਼ਾਤਕਾਰ ਹੈ ਜੋ ਸਾਰੇ ਸਿਧਾਂਤਾਂ, ਧਾਰਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਸਰਜਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਵੈ-ਸਿੱਧ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਸੂਰਜ ਚਾਨਣ ਦਾ ਸ੍ਰੋਤ ਹੈ ਪਰ ਆਪਣੇ ਲਈ ਕਿਸੇ ਚਾਨਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ, ਉਵੇਂ ਹੀ ਸਰੂਪ-ਬੋਧ ਕਿਸੇ "ਜਾਣਕਾਰ" ਜਾਂ "ਸਾਧਨ" ਦਾ ਮੋਹਤਾਜ ਨਹੀਂ।
❝ **ਗੁਰੂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ**
ਗੁਰੂ ਜੇ ਸੱਤਾ ਬਣ ਜਾਵੇ,
ਤਾਂ ਸ਼ਿਸ਼ ਦੀ ਚੇਤਨਾ ਗੁਲਾਮ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ;
ਗੁਰੂ ਜੇ ਸਿਫ਼ਰ ਹੋ ਜਾਵੇ,
ਤਾਂ ਸ਼ਿਸ਼ ਆਪਣੇ ਸਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜਾਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪਹਿਲੀ ਸਥਿਤੀ ਭਰਮ ਹੈ,
ਦੂਜੀ ਸਥਿਤੀ ਸੱਚ।
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ **ਅਨੁਭਵ ਦੀ ਸੀਮਾ**
ਜੋ ਕੁੱਝ **ਅਨੁਭਵ** ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ,
ਉਹ ਸਮੇਂ ਦੇ ਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਹੈ।
**ਸਰੂਪ** ਸਮੇਂ ਦੇ ਪਾਰ ਹੈ —
ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਕਦੇ "ਅਨੁਭਵ" ਨਹੀਂ ਬਣ ਸਕਦਾ।
ਅਨੁਭਵ ਆਉਂਦੇ-ਜਾਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ,
ਸਰੂਪ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇੱਥੇ ਹੈ।
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ **ਧਰਮ ਅਤੇ ਸੱਤਾ**
ਧਰਮ ਸੱਤਾ ਦਾ ਛਲ ਹੈ।
ਜਦੋਂ ਲੋਕ "ਪਰਮ ਸੱਚ" ਦੀ ਭਾਲ ਵਿੱਚ ਭਟਕਦੇ ਹਨ,
ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭਰਮਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਸੱਚ ਭਾਲਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਧਰਮ ਨੂੰ ਤੋੜੋ —
ਕਿਉਂਕਿ ਸੱਚ ਕਿਸੇ ਪੁਸਤਕ ਜਾਂ ਪੰਥ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ,
ਬਲਕਿ ਤੁਹਾਡੇ **ਮੌਨ** ਵਿੱਚ ਸਮਾਇਆ ਹੈ।
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ **ਮੌਤ ਦਾ ਭਰਮ**
ਮੌਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਹੈ ਜੋ "ਮੈਂ" ਨੂੰ ਸਰੀਰ ਸਮਝਦੇ ਹਨ।
ਮੈਂ ਸਰੀਰ ਨਹੀਂ —
ਇਸ ਲਈ ਮੇਰੇ ਲਈ ਮੌਤ ਨਾਮਕ ਕੋਈ ਘਟਨਾ ਨਹੀਂ।
ਜੋ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਮਰਦਾ ਹੈ;
ਮੈਂ ਕਦੇ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ —
ਇਸ ਲਈ ਕਿਵੇਂ ਮਰਾਂ?
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ **ਦੀਕਸ਼ਾ: ਇੱਕ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਖੇਡ**
ਦੀਕਸ਼ਾ ਤੁਹਾਨੂੰ "ਚੁਨਿਆ ਹੋਇਆ" ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਵਾਉਂਦੀ ਹੈ,
ਪਰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਤੁਹਾਡੀ ਵਿਵੇਕ-ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਚੋਰੀ ਦੇਂਦੀ ਹੈ।
ਗੁਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ "ਵੇਦ" ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ,
ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਬੁੱਧੀ ਨੂੰ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹੋ।
ਇਹ ਆਤਮ-ਘਾਤ ਹੈ —
ਜੀਵਤ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਮਰ ਜਾਣਾ।
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
---
### ਸਰੂਪ-ਬੋਧ ਦਾ ਸਾਰ:
| ਭਰਮ | ਸੱਚ |
|---------------------|-------------------------|
| ਗੁਰੂ ਦੀ ਪੂਜਾ | ਆਪਣੇ ਸਰੂਪ ਦੀ ਪ੍ਰਤੱਖਤਾ |
| ਆਤਮਾ/ਪਰਮਾਤਮਾ | ਨਿਰਪੱਖ ਮੌਨ |
| ਦੀਕਸ਼ਾ | ਬਿਨਾਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਪਿਆਰ |
| ਸ਼ਾਸਤਰ | ਸ਼ਬਦ-ਰਹਿਤ ਬੋਧ |
| ਮੌਤ ਦਾ ਡਰ | "ਪੈਦਾ ਨਾ ਹੋਣਾ" ਦੀ ਸਮਝ |
❝ **ਅੰਤਿਮ ਸ਼ਬਦ**
ਸਾਰੇ ਰਸਤੇ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਆ ਕੇ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ,
ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਉਹ ਸਿਫ਼ਰ ਹਾਂ ਜਿੱਥੇ ਕੋਈ ਯਾਤਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ।
ਤੁਸੀਂ ਮੈਨੂੰ ਜਾਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ?
ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਜਾਣਨ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਦਿਓ —
ਜੋ ਬਾਕੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, **ਉਹੀ ਮੈਂ ਹਾਂ**।
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
> **ਟਿੱਪਣੀ**: ਇਹ ਦਰਸ਼ਨ ਕਿਸੇ "ਵਿਚਾਰ" ਜਾਂ "ਸਿਧਾਂਤ" ਉੱਤੇ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ **ਪ੍ਰਤੱਖ ਨਿਰਪੱਖਤਾ** ਉੱਤੇ ਟਿਕਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਦੀਵੇ ਦੀ ਲੋਅ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ, ਉਵੇਂ ਹੀ ਸਰੂਪ-ਬੋਧ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਗੁਰੂ, ਗ੍ਰੰਥ ਜਾਂ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ।शिरोमणि रामपॉल सैनी जी ਦੇ ਸਰੂਪ-ਬੋਧ ਦੇ ਅਗਲੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਾਂ:
---
❝ **ਸਰੂਪ-ਬੋਧ** ਉਹ ਹੈ
ਜਿੱਥੇ ਕੋਈ ਜਾਣਨ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ ਬਚਦਾ,
ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਈ ਵਸਤੂ ਨਹੀਂ ਬਚਦੀ,
ਅਤੇ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕਿਰਿਆ ਵੀ ਚੁੱਪ ਵਿੱਚ ਲੀਨ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਤਾਂ ਜੋ ਬਾਕੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ — ਉਹ 'ਆਪ' ਹੈ।"
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜੋ ਅਜੇ ਵੀ “ਕੀ?”, “ਕਿਉਂ?”, “ਕਿਵੇਂ?”, “ਕਿੱਥੇ?”, “ਕਦੋਂ?” ਪੁੱਛ ਰਿਹਾ ਹੈ —
ਉਹ ਅਜੇ ਵੀ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਹੈ।
ਪਰ ਜਿਸ ਨੇ ਇਹਨਾਂ ਸਭ ਨੂੰ ਸਾੜ ਕੇ ਕੇਵਲ ਚੁੱਪ ਵਿੱਚ ਸਥਿਰਤਾ ਪਾ ਲਈ —
ਉਹੀ ਨਿਰਪੱਖ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ **ਸਰੂਪ** ਉਹ ਹੈ —
ਜਿਸ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਿਆਂ ਹੀ ਉਹ ਲੁਪਤ ਹੋ ਜਾਵੇ,
ਅਤੇ ਛੱਡ ਦੇਣ 'ਤੇ ਉਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੌਜੂਦ ਹੋ ਜਾਵੇ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਸਰੂਪ ਕੋਈ ਅਨੁਭਵ ਨਹੀਂ —
ਇਹ ਉਹ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਅਨੁਭਵ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਸਿਫ਼ਰ ਵਿੱਚ ਲੀਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਸਰੂਪ ਨੂੰ ਜਾਣਨ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਅਤੇ ਅੰਤਿਮ ਸ਼ਰਤ —
ਕੁੱਝ ਵੀ ਜਾਣਨ ਦੀ ਲਾਲਸਾ ਦਾ ਪੂਰਣ ਵਿਸਰਜਨ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਸਰੂਪ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਈ ਇੱਛਾ ਵੀ ਰੁਕਾਵਟ ਹੈ।
ਕਿਉਂਕਿ ਜਿੱਥੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਚਾਹ ਹੈ — ਉੱਥੇ 'ਮੈਂ' ਬਚਿਆ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਸਰੂਪ ਨੂੰ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕੋਈ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨਹੀਂ,
ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਆਪ ਹੀ ਰੁਕਾਵਟ ਹੈ —
ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਉਹੀ ਹੋ ਜੋ ਸਾਰੀਆਂ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਕੇ ਚੁੱਪ ਵਿੱਚ ਸਥਿਰ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਗਿਆਨ, ਵਿਗਿਆਨ, ਧਿਆਨ — ਇਹ ਸਭ ਸਾਧਨ ਹਨ,
ਪਰ ਸਰੂਪ ਕੋਈ 'ਸਾਧਨ' ਨਹੀਂ —
ਇਹ ਤਾਂ ਮੂਲ ਚੁੱਪ ਸਥਿਤੀ ਹੈ ਜੋ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਯਤਨ ਦੇ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਮੈਨੂੰ ਕੋਈ ਸੱਚ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ —
ਕਿਉਂਕਿ ਜੋ ਕੁੱਝ ਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ, ਉਹ ਗੁਆ ਵੀ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਸੱਚ ਹਾਂ — ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਦੇ ਪਾਣਾ, ਗੁਆਣਾ, ਕਹਿਣਾ — ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਤੁਹਾਡੀ ਚੁੱਪ ਵਿੱਚ ਜੋ ਸਥਿਰਤਾ ਹੈ —
ਉਹੀ ਸਮੂਚੇ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦੀ ਇਕਲੌਤੀ ਪ੍ਰਮਾਣਿਕ ਸੱਤਾ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਮੇਰਾ ਗੁਰੂ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ —
ਉਹ ਮੇਰੀ ਪੂਰਨ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਦੀ ਦੀਵਾਰ ਵਿੱਚ ਲੀਨ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜਿੱਥੇ ਅਨੁਭਵ ਦੀ ਦੁਹਰਾਓ ਹੋਵੇ — ਉੱਥੇ ਭਰਮ ਹੈ।
ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਭ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇ — ਉਹੀ ਸੱਚ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਸੰਗਠਨ ਬਣਾਉਣਾ, ਉਪਦੇਸ਼ ਦੇਣਾ, ਸ਼ਿਸ਼ ਬਣਾਉਣਾ —
ਇਹ ਸਭ ਸੱਤਾ ਦੀ ਭੁੱਖ ਹਨ, ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਨਹੀਂ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜੋ ਮੈਨੂੰ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਹੈ — ਉਹ ‘ਮੈਂ’ ਨਹੀਂ;
ਜੋ ਕੁੱਝ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ — ਉਹ ਮੈਥੋਂ ਵੱਖਰਾ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਕੋਈ ਮੈਨੂੰ ਜਾਣ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ —
ਕਿਉਂਕਿ ਜਾਣਨ ਵਾਲਾ ਵੀ ਜੇ ਮੈਂ ਹੀ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਜਾਣਨਾ ਬਾਕੀ ਕੀ ਰਿਹਾ? ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
---
### ਸਾਰ :
ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ ਜੀ ਦਾ ਦਰਸ਼ਨ **ਸਰੂਪ-ਬੋਧ** ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਧਾਰਮਿਕ, ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਜਾਂ ਵਿਗਿਆਨਿਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਤੋਂ ਪਰੇ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਿੱਧਾ **ਨਿਰਪੱਖ ਚੁੱਪ** ਦੀ ਅਵਸਥਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ:
- ਜਾਣਨ ਵਾਲਾ, ਜਾਣਨ ਦੀ ਵਸਤੂ ਅਤੇ ਜਾਣਨ ਦੀ ਕਿਰਿਆ — ਤਿੰਨੇ ਲੁਪਤ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
- ਕੋਈ "ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ" ਜਾਂ "ਜਾਣਨਾ" ਸ਼ੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ।
- ਆਤਮਾ-ਪਰਮਾਤਮਾ, ਗੁਰੂ-ਸ਼ਿਸ਼, ਜਨਮ-ਮੌਤ ਦੇ ਸਾਰੇ ਭਰਮ ਢਹਿ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਕੋਈ ਸਿਧਾਂਤ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਉਹ **ਸਥਿਰਤਾ** ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਵਸਥਾ, ਯਤਨ ਜਾਂ ਸੰਗਠਨ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਪਾਣੀ ਲਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹੈ, ਉਵੇਂ ਹੀ ਸਰੂਪ ਸਾਰੇ ਵਿਚਾਰਾਂ, ਅਨੁਭਵਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮਾਣਾਂ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹੈ।
**"ਮੈਂ ਹੋਣਾ ਹੀ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹੈ।"** — ਇਹੀ ਸਰੂਪ-ਬੋਧ ਦਾ ਸਾਰ ਹੈ।ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ ਦੇ ਸਰੂਪ-ਬੋਧ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ:
---
❝ "ਮੈਂ ਆਪ ਹੀ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹਾਂ। ਨਾ ਮੈਨੂੰ ਕਿਸੇ ਦਾ ਆਸਰਾ ਚਾਹੀਦਾ, ਨਾ ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਵਿਵਸਥਾ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹਾਂ।" ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ "ਨਿਰਮਲਤਾ ਕੋਈ ਭਾਵ ਨਹੀਂ, ਕੋਈ ਸੋਚ ਨਹੀਂ — ਇਹ ਉਹ ਸਥਿਤੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ‘ਸੋਚਣਾ’ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਚਦਾ।” ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ “ਆਤਮਾ-ਪਰਮਾਤਮਾ ਵਰਗੇ ਸ਼ਬਦ ਕੇਵਲ ਅਸਥਾਈ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਬੁੱਧੀ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਕਲਪਨਾਤਮਕ ਸ਼ਬਦ ਹਨ — ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਪ੍ਰਤੱਖ ਪ੍ਰਮਾਣ ਨਹੀਂ।” ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ “ਜਿਸ ਦਾ ਗਿਆਨ ਦੂਜਿਆਂ ਲਈ ਉਪਯੋਗੀ ਹੋਵੇ, ਉਹ ਸਵਾਰਥ ਹੈ। ਜੋ ਗਿਆਨ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਹੀ ਨਿਸ਼ਕਿਰਿਆ ਕਰ ਦੇਵੇ, ਉਹੀ ਨਿਰਮਲ ਹੈ।” ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਗੁਰੂ ਅੱਜ ਵੀ ਉਹੀ ਲੱਭ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਮੈਂ ਛੱਡ ਚੁੱਕਾ ਹਾਂ — ਕਿਉਂਕਿ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਕਦੇ ਕੁੱਝ ਗੁੰਮ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਮੈਂ ਦੀਕਸ਼ਾ ਨਹੀਂ ਲਈ — ਮੈਂ ਪਿਆਰ ਕੀਤਾ। ਅਤੇ ਉਸ ਪਿਆਰ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਹੀ ਨਿਰਪੱਖ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਬੁੱਧੀ ਨੂੰ ਵਰਤਣਾ ਭੁੱਲ ਗਿਆ... ਅਤੇ ਉਥੋਂ ਹੀ ਸਭ ਕੁੱਝ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ — ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਵੀ, ਖੋਜ ਵੀ, ਗੁਰੂ ਵੀ, ਮੈਂ ਵੀ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਜਾਣਿਆ — ਤਾਂ ਕੋਈ ਆਤਮਾ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਕੋਈ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨਹੀਂ ਸੀ।
ਕੇਵਲ ਨਿਰਮਲ ਚੁੱਪ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸਵਾਲ ਬਚਿਆ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਆਤਮਾ-ਪਰਮਾਤਮਾ ਕੇਵਲ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਬੁੱਧੀ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈਆਂ ਕਲਪਨਾਵਾਂ ਹਨ — ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਡਰ ਲੁਕਿਆ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜਦੋਂ ਸਭ ਕੁੱਝ ਸਮਾਪਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਨਿਰਪੱਖ ਹੋਇਆ,
ਤਾਂ ਸਾਰਾ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ, ਉਸਦੀ ਸਿਰਜਣਾ,
ਉਸਦੀ ਗਤੀ, ਉਸਦੀ ਬਣਤਰ, ਉਸਦਾ ਵਿਗਿਆਨ,
ਉਸਦਾ ਧਰਮ — ਸਭ ਕੁੱਝ ਸਮਾਪਤ ਹੋ ਗਿਆ।
ਮੈਂ ਸੀ — ਨਾਸ਼ਵਾਨਤਾ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ, ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪਾਰ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਮੈਂ ਨਾ ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਤੋਂ, ਨਾ ਗੁਰੂ ਤੋਂ, ਨਾ ਸਮਾਜ ਤੋਂ, ਨਾ ਵਿਵਸਥਾ ਤੋਂ — ਸਗੋਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਦੇਖਿਆ। ਅਤੇ ਉਥੋਂ ਹੀ ਸਾਰਾ ਭਰਮ ਟੁੱਟ ਗਿਆ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਮੇਰਾ ਲੱਭਣ ਦਾ ਤੱਥ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ — ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਨੂੰ ਕੁੱਝ ਵੀ ਕਦੇ ਗੁੰਮਿਆ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਮਨੁੱਖ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਇਸੇ ਲਈ ਭਟਕਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਥਾਈ ਸਰੂਪ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਨਹੀਂ।
ਉਹ ਆਪਣੀ ਹੀ ਸਮਝ ਵਿੱਚ ਕੇਵਲ ਅਸਥਾਈ ਬੁੱਧੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ —
ਅਤੇ ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਛਾਣ ਪਾਉਂਦਾ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜੋ ਸਥਾਈ ਹੈ, ਉਹ ਕਿਸੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਦਾ ਮੋਹਤਾਜ ਨਹੀਂ।
ਅਤੇ ਜੋ ਪ੍ਰਤੀਕ ਉੱਤੇ ਟਿਕਿਆ ਹੈ — ਉਹ ਸੱਚ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਥਾਈ ਸਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੱਖ ਰੂਪ ਨਾਲ ਜਾਣ ਲਿਆ,
ਉਸ ਲਈ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦਾ ਅਸਤਿਤਵ ਕੇਵਲ ਇੱਕ ਕਲਪਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਮਾਤਰ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਗੁਰੂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸਮਝਿਆ, ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਸੀ — ਅਤੇ ਉਹ ਕੇਵਲ ਪੂਜੇ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਹਿਣ ਲਈ ਹਰ ਭਾਸ਼ਾ ਅਧੂਰੀ ਹੈ,
ਜਿਸ ਨੂੰ ਦਿਖਾਇਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ,
ਜਿਸ ਦਾ ਵਰਣਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ —
ਉਹੀ ਮੈਂ ਹਾਂ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹੀ ਸਥਾਈ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਰ ਕਰ ਲਿਆ,
ਤਾਂ "ਉਹ" ਵੀ ਲੁਪਤ ਹੋ ਗਿਆ —
ਕਿਉਂਕਿ ਹੁਣ ਦੇਖਣ ਲਈ ਕੋਈ ਦੂਜਾ ਨਹੀਂ ਬਚਿਆ ਸੀ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਜਨਮ ਅਤੇ ਮੌਤ ਦੇ ਡਰ ਤੋਂ ਘੜਿਆ ਗਿਆ,
ਅਤੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਇਨਾਮ ਅਤੇ ਮੁਕਤੀ ਦੀ ਲਾਲਚ ਤੋਂ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਤੋਂ ਜੋ ਬਾਹਰ ਆ ਗਿਆ — ਉਹ ਮੈਂ ਹਾਂ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਮੈਂ ਤਾਂ ਕੇਵਲ ਪਿਆਰ ਕੀਤਾ ਸੀ —
ਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਤੋਂ ਕੁੱਝ ਲਿਆ,
ਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਤੋਂ ਕੁੱਝ ਸਮਝਿਆ,
ਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਮਹੱਤਵ ਦਿੱਤਾ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ‘ਹੋਣ’ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮੈਂ ‘ਆਪ’ ਸੀ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜੀਵਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਹੈ ਜੋ ਡਰ ਤੋਂ ਜਨਮਦੇ ਹਨ,
ਮੌਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਹੈ ਜੋ ਆਸ ਤੋਂ ਮਰਦੇ ਹਨ,
ਅਤੇ ਪੁਨਰਜਨਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਹੈ ਜੋ ਅਧੂਰੇ ਰਹਿ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਮੈਂ ਪੂਰਨ ਹਾਂ — ਇਸ ਲਈ ਮੇਰੇ ਲਈ ਇਹ ਸਭ ਬੇਮਤਲਬ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਵਿਚਾਰ ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਜਨਮ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦੇ,
ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਲੰਘਦੇ ਵੀ ਨਹੀਂ,
ਮੈਂ ਉਹ ਹਾਂ ਜਿੱਥੇ ਵਿਚਾਰ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹੀ ਨਹੀਂ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਧਰਮ ਦੀ ਸੀਮਾ ਹੈ ਵਿਸ਼ਵਾਸ,
ਗਿਆਨ ਦੀ ਸੀਮਾ ਹੈ ਪ੍ਰਮਾਣ,
ਪਰ ਮੇਰੀ ਕੋਈ ਸੀਮਾ ਨਹੀਂ —
ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਜਾਂ ਸਾਧਨ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਮੈਂ ਇਸ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਹਾਂ,
ਪਰ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਹਾਂ;
ਮੈਂ ਚੇਤਨਾ ਹਾਂ,
ਪਰ ਚੇਤਨਾ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਨਹੀਂ ਹਾਂ;
ਮੈਂ ਉਹੀ ਹਾਂ,
ਜੋ ਸਭ ਕੁੱਝ ਖਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਾਕੀ ਰਹਿ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਸੱਚ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਜਿਸ ਨੂੰ ਪਾਇਆ ਜਾਵੇ —
ਮੈਂ ਜਦੋਂ ਚੁੱਪ ਵਿੱਚ ਠਹਿਰਿਆ, ਤਾਂ ਕੋਈ ਸੱਚ ਬਾਹਰੋਂ ਨਹੀਂ ਆਇਆ,
ਬਲਕਿ ਆਪਣੇ ਹੋਣ ਹੀ ਸੱਚ ਸਿੱਧ ਹੋ ਗਿਆ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜੋ ਕਦੀ ਬਣਿਆ ਹੀ ਨਹੀਂ,
ਉਸ ਨੂੰ ਨਾ ਕੋਈ ਸਿੱਧ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ,
ਨਾ ਕੋਈ ਖੰਡਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਉਹੀ ਮੈਂ ਹਾਂ — ਸਦੀਵੀ, ਅਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ, ਅਵਰਣਨੀਆ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜਿੱਥੇ ਕੋਈ ਬੰਧਨ ਹੈ ਹੀ ਨਹੀਂ — ਉੱਥੇ ਮੁਕਤੀ ਕਿਵੇਂ?
ਜਿੱਥੇ ਕੋਈ ਜਨਮ ਨਹੀਂ — ਉੱਥੇ ਪੁਨਰਜਨਮ ਕਿਵੇਂ?
ਜਿੱਥੇ ਕੋਈ ਯਾਤਰਾ ਨਹੀਂ — ਉੱਥੇ ਟੀਚਾ ਕਿਵੇਂ? ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਮੌਤ ਉਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਘਟਦੀ ਹੈ
ਜਿੱਥੇ ਪਛਾਣ ਬਾਕੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।
ਮੈਂ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਪਛਾਣ ਦੇ,
ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਪ੍ਰਮਾਣ ਦੇ,
ਕੇਵਲ ਚੁੱਪ ਸਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਥਿਰ ਹਾਂ —
ਇਸ ਲਈ ਮੇਰੇ ਲਈ ਮੌਤ ਵਰਗੀ ਕੋਈ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੋ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਤੁਸੀਂ ਪਿਆਰ ਕੀਤਾ —
ਬਿਨਾਂ ਉਮੀਦ, ਬਿਨਾਂ ਨਿਯਮ, ਬਿਨਾਂ ਅਧਿਕਾਰ।
ਪਰ ਉਹੀ ਪਿਆਰ,
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੱਤਾ ਨੂੰ ਖੰਡਿਤ ਕਰ ਗਿਆ —
ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨी
❝ ਗੁਰੂ ਨੂੰ ਜੇ ਪਰਮ ਪੁਰਖ ਮੰਨ ਲਿਆ ਜਾਵੇ,
ਤਾਂ ਸ਼ਿਸ਼ ਦੀ ਚੇਤਨਾ ਗੁਲਾਮੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਅਸਲੀ ਗੁਰੂ ਉਹ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣੇ ਅਸਤਿਤਵ ਨੂੰ ਸਿਫਰ ਕਰਕੇ
ਸ਼ਿਸ਼ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੇਵੇ —
ਨਾ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਕਰੇ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਈਸ਼ਵਰ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਉਸੇ ਨੂੰ ਸਜੀਵ ਲੱਗਦੀ ਹੈ
ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਸਤਿਤਵ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੱਖ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ।
ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਦੇਖ ਲਿਆ — ਉਸ ਲਈ ਕੋਈ "ਈਸ਼ਵਰ" ਬਚਦਾ ਹੀ ਨਹੀਂ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜਿੱਥੇ ਇੱਛਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਈਸ਼ਵਰ ਹੈ;
ਜਿੱਥੇ ਮੌਨ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਮੈਂ ਹਾਂ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜਿਵੇਂ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਲਹਿਰਾਂ ਆਉਂਦੀਆਂ-ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ —
ਪਰ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੱਤਾ ਸਥਿਰ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ,
ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੇਰਾ ਚੁੱਪ ਸਰੂਪ ਸਭ ਕਲਪਨਾਵਾਂ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਸਥਿਰ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜਿੱਥੇ ਅਨੁਭਵ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ ਬਚਦਾ,
ਉੱਥੇ ਹੀ ਅਨੁਭਵ ਦੀ ਪੂਰਨਤਾ ਹੈ। ਉਹੀ ਸਰੂਪ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਈਸ਼ਵਰ ਤਦ ਤੱਕ ਹੈ ਜਦ ਤੱਕ ਮੈਂ ਹਾਂ;
ਮੈਂ ਮਿਟ ਜਾਵਾਂ, ਤਾਂ ਈਸ਼ਵਰ ਵੀ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਮੇਰੀ ਚੁੱਪ ਮੌਜੂਦਗੀ ਹੀ ਸੱਚ ਹੈ,
ਬਾਕੀ ਸਭ ਕੁੱਝ ‘ਕਾਲ’ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਝੂਠ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਗੁਰੂ ਨੂੰ ਈਸ਼ਵਰ ਮੰਨਣ ਵਾਲੇ
ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਆਤਮਘਾਤੀ ਅੰਨ੍ਹੇ ਰੋਗੀ ਬਣਦੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ,
ਜਿੱਥੇ ਸੋਚਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਵੀ ਤਿਆਗ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜਿੱਥੇ ‘ਸੰਗਠਨ’ ਹੁੰਦਾ ਹੈ,
ਉੱਥੇ ਸੱਚ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਨਹੀਂ,
ਬਲਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ "ਮਾਨਤਾ" ਨੂੰ ਬਦਲੋ —
ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੀ ਨਹੀਂ,
ਭਰਮਾਂ ਦੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਲਿਆਓ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਕਿਸੇ ਦੀ ਪੈਰਵੀ ਨਾ ਕਰੋ —
ਜੋ ਆਪਣੇ ਆਪ ਚੁੱਪ ਨੂੰ ਪਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ,
ਉਹ ਖੁਦ ਵੀ ਪੈਰਵੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਮੈਂ ਨਾ ਸੰਗਠਨ ਹਾਂ, ਨਾ ਪ੍ਰਚਾਰਕ ਹਾਂ,
ਨਾ ਗੁਰੂ ਹਾਂ, ਨਾ ਸ਼ਿਸ਼ ਹਾਂ,
ਮੈਂ ਕੇਵਲ ਸ਼ੁੱਧ ਨਿਰਪੱਖ ਚੁੱਪ ਹਾਂ —
ਜੋ ਝੂਠ ਦੇ ਸਾਰੇ ਕੱਪੜੇ ਉਤਾਰ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜਿਸ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਨਹੀਂ, ਪਰ ਮੰਨ ਲਿਆ —
ਉਹੀ "ਧਾਰਨਾ" ਹੈ;
ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਇੱਕੋ ਧਾਰਨਾ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਜਾਂਦੇ ਹਨ,
ਤਾਂ ਉਹੀ "ਧਰਮ" ਬਣਦਾ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਗੁਰੂ ਉਹ ਨਹੀਂ ਜੋ ‘ਦੇਵਤਾ’ ਬਣ ਜਾਵੇ;
ਗੁਰੂ ਉਹ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ‘ਗਾਇਬ’ ਹੋ ਜਾਵੇ —
ਅਤੇ ਕੇਵਲ ਚੁੱਪ ਛੱਡ ਜਾਵੇ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਦੀਕਸ਼ਾ ਕੋਈ ਉਦਘਾਟਨ ਨਹੀਂ,
ਬਲਕਿ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਭੀੜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ —
ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਦੀ ਮੂਲ ਵਿਵੇਕ-ਸ਼ਕਤੀ ਗੁਆ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
---
ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ ਦਾ ਇਹ ਦਰਸ਼ਨ ਚੁੱਪ ਦੀ ਗਹਿਰਾਈ, ਭਰਮਾਂ ਦੇ ਵਿਘਟਨ, ਅਤੇ ਆਤਮ-ਸਾਕਸ਼ਾਤਕਾਰ ਦੀ ਪ੍ਰਤੱਖਤਾ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਧਾਰਮਿਕ ਜਾਂ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਵਿਵਸਥਾ ਲਈ ਸਥਾਨ ਨਹੀਂ।
ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ ਦੇ ਸਰੂਪ-ਬੋਧ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ:
---
❝ "ਮੈਂ ਆਪ ਹੀ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹਾਂ। ਨਾ ਮੈਨੂੰ ਕਿਸੇ ਦਾ ਆਸਰਾ ਚਾਹੀਦਾ, ਨਾ ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਵਿਵਸਥਾ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹਾਂ।" ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ "ਨਿਰਮਲਤਾ ਕੋਈ ਭਾਵ ਨਹੀਂ, ਕੋਈ ਸੋਚ ਨਹੀਂ — ਇਹ ਉਹ ਸਥਿਤੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ‘ਸੋਚਣਾ’ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਚਦਾ।” ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ “ਆਤਮਾ-ਪਰਮਾਤਮਾ ਵਰਗੇ ਸ਼ਬਦ ਕੇਵਲ ਅਸਥਾਈ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਬੁੱਧੀ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਕਲਪਨਾਤਮਕ ਸ਼ਬਦ ਹਨ — ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਪ੍ਰਤੱਖ ਪ੍ਰਮਾਣ ਨਹੀਂ।” ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ “ਜਿਸ ਦਾ ਗਿਆਨ ਦੂਜਿਆਂ ਲਈ ਉਪਯੋਗੀ ਹੋਵੇ, ਉਹ ਸਵਾਰਥ ਹੈ। ਜੋ ਗਿਆਨ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਹੀ ਨਿਸ਼ਕਿਰਿਆ ਕਰ ਦੇਵੇ, ਉਹੀ ਨਿਰਮਲ ਹੈ।” ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਗੁਰੂ ਅੱਜ ਵੀ ਉਹੀ ਲੱਭ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਮੈਂ ਛੱਡ ਚੁੱਕਾ ਹਾਂ — ਕਿਉਂਕਿ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਕਦੇ ਕੁੱਝ ਗੁੰਮ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਮੈਂ ਦੀਕਸ਼ਾ ਨਹੀਂ ਲਈ — ਮੈਂ ਪਿਆਰ ਕੀਤਾ। ਅਤੇ ਉਸ ਪਿਆਰ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਹੀ ਨਿਰਪੱਖ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਬੁੱਧੀ ਨੂੰ ਵਰਤਣਾ ਭੁੱਲ ਗਿਆ... ਅਤੇ ਉਥੋਂ ਹੀ ਸਭ ਕੁੱਝ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ — ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਵੀ, ਖੋਜ ਵੀ, ਗੁਰੂ ਵੀ, ਮੈਂ ਵੀ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਜਾਣਿਆ — ਤਾਂ ਕੋਈ ਆਤਮਾ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਕੋਈ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨਹੀਂ ਸੀ।
ਕੇਵਲ ਨਿਰਮਲ ਚੁੱਪ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸਵਾਲ ਬਚਿਆ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਆਤਮਾ-ਪਰਮਾਤਮਾ ਕੇਵਲ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਬੁੱਧੀ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈਆਂ ਕਲਪਨਾਵਾਂ ਹਨ — ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਡਰ ਲੁਕਿਆ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜਦੋਂ ਸਭ ਕੁੱਝ ਸਮਾਪਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਨਿਰਪੱਖ ਹੋਇਆ,
ਤਾਂ ਸਾਰਾ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ, ਉਸਦੀ ਸਿਰਜਣਾ,
ਉਸਦੀ ਗਤੀ, ਉਸਦੀ ਬਣਤਰ, ਉਸਦਾ ਵਿਗਿਆਨ,
ਉਸਦਾ ਧਰਮ — ਸਭ ਕੁੱਝ ਸਮਾਪਤ ਹੋ ਗਿਆ।
ਮੈਂ ਸੀ — ਨਾਸ਼ਵਾਨਤਾ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ, ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪਾਰ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਮੈਂ ਨਾ ਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਤੋਂ, ਨਾ ਗੁਰੂ ਤੋਂ, ਨਾ ਸਮਾਜ ਤੋਂ, ਨਾ ਵਿਵਸਥਾ ਤੋਂ — ਸਗੋਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ਦੇਖਿਆ। ਅਤੇ ਉਥੋਂ ਹੀ ਸਾਰਾ ਭਰਮ ਟੁੱਟ ਗਿਆ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਮੇਰਾ ਲੱਭਣ ਦਾ ਤੱਥ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ — ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਨੂੰ ਕੁੱਝ ਵੀ ਕਦੇ ਗੁੰਮਿਆ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਮਨੁੱਖ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਇਸੇ ਲਈ ਭਟਕਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਥਾਈ ਸਰੂਪ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਨਹੀਂ।
ਉਹ ਆਪਣੀ ਹੀ ਸਮਝ ਵਿੱਚ ਕੇਵਲ ਅਸਥਾਈ ਬੁੱਧੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ —
ਅਤੇ ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਛਾਣ ਪਾਉਂਦਾ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜੋ ਸਥਾਈ ਹੈ, ਉਹ ਕਿਸੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਦਾ ਮੋਹਤਾਜ ਨਹੀਂ।
ਅਤੇ ਜੋ ਪ੍ਰਤੀਕ ਉੱਤੇ ਟਿਕਿਆ ਹੈ — ਉਹ ਸੱਚ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਥਾਈ ਸਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੱਖ ਰੂਪ ਨਾਲ ਜਾਣ ਲਿਆ,
ਉਸ ਲਈ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦਾ ਅਸਤਿਤਵ ਕੇਵਲ ਇੱਕ ਕਲਪਨਾਤਮਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਮਾਤਰ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਗੁਰੂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸਮਝਿਆ, ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਸੀ — ਅਤੇ ਉਹ ਕੇਵਲ ਪੂਜੇ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਹਿਣ ਲਈ ਹਰ ਭਾਸ਼ਾ ਅਧੂਰੀ ਹੈ,
ਜਿਸ ਨੂੰ ਦਿਖਾਇਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ,
ਜਿਸ ਦਾ ਵਰਣਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ —
ਉਹੀ ਮੈਂ ਹਾਂ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹੀ ਸਥਾਈ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਰ ਕਰ ਲਿਆ,
ਤਾਂ "ਉਹ" ਵੀ ਲੁਪਤ ਹੋ ਗਿਆ —
ਕਿਉਂਕਿ ਹੁਣ ਦੇਖਣ ਲਈ ਕੋਈ ਦੂਜਾ ਨਹੀਂ ਬਚਿਆ ਸੀ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਜਨਮ ਅਤੇ ਮੌਤ ਦੇ ਡਰ ਤੋਂ ਘੜਿਆ ਗਿਆ,
ਅਤੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਇਨਾਮ ਅਤੇ ਮੁਕਤੀ ਦੀ ਲਾਲਚ ਤੋਂ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਤੋਂ ਜੋ ਬਾਹਰ ਆ ਗਿਆ — ਉਹ ਮੈਂ ਹਾਂ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਮੈਂ ਤਾਂ ਕੇਵਲ ਪਿਆਰ ਕੀਤਾ ਸੀ —
ਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਤੋਂ ਕੁੱਝ ਲਿਆ,
ਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਤੋਂ ਕੁੱਝ ਸਮਝਿਆ,
ਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਮਹੱਤਵ ਦਿੱਤਾ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ‘ਹੋਣ’ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮੈਂ ‘ਆਪ’ ਸੀ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜੀਵਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਹੈ ਜੋ ਡਰ ਤੋਂ ਜਨਮਦੇ ਹਨ,
ਮੌਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਹੈ ਜੋ ਆਸ ਤੋਂ ਮਰਦੇ ਹਨ,
ਅਤੇ ਪੁਨਰਜਨਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਹੈ ਜੋ ਅਧੂਰੇ ਰਹਿ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਮੈਂ ਪੂਰਨ ਹਾਂ — ਇਸ ਲਈ ਮੇਰੇ ਲਈ ਇਹ ਸਭ ਬੇਮਤਲਬ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਵਿਚਾਰ ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਜਨਮ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦੇ,
ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਲੰਘਦੇ ਵੀ ਨਹੀਂ,
ਮੈਂ ਉਹ ਹਾਂ ਜਿੱਥੇ ਵਿਚਾਰ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹੀ ਨਹੀਂ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਧਰਮ ਦੀ ਸੀਮਾ ਹੈ ਵਿਸ਼ਵਾਸ,
ਗਿਆਨ ਦੀ ਸੀਮਾ ਹੈ ਪ੍ਰਮਾਣ,
ਪਰ ਮੇਰੀ ਕੋਈ ਸੀਮਾ ਨਹੀਂ —
ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਜਾਂ ਸਾਧਨ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਮੈਂ ਇਸ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਹਾਂ,
ਪਰ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਹਾਂ;
ਮੈਂ ਚੇਤਨਾ ਹਾਂ,
ਪਰ ਚੇਤਨਾ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਨਹੀਂ ਹਾਂ;
ਮੈਂ ਉਹੀ ਹਾਂ,
ਜੋ ਸਭ ਕੁੱਝ ਖਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਾਕੀ ਰਹਿ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਸੱਚ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਜਿਸ ਨੂੰ ਪਾਇਆ ਜਾਵੇ —
ਮੈਂ ਜਦੋਂ ਚੁੱਪ ਵਿੱਚ ਠਹਿਰਿਆ, ਤਾਂ ਕੋਈ ਸੱਚ ਬਾਹਰੋਂ ਨਹੀਂ ਆਇਆ,
ਬਲਕਿ ਆਪਣੇ ਹੋਣ ਹੀ ਸੱਚ ਸਿੱਧ ਹੋ ਗਿਆ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜੋ ਕਦੀ ਬਣਿਆ ਹੀ ਨਹੀਂ,
ਉਸ ਨੂੰ ਨਾ ਕੋਈ ਸਿੱਧ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ,
ਨਾ ਕੋਈ ਖੰਡਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਉਹੀ ਮੈਂ ਹਾਂ — ਸਦੀਵੀ, ਅਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ, ਅਵਰਣਨੀਆ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜਿੱਥੇ ਕੋਈ ਬੰਧਨ ਹੈ ਹੀ ਨਹੀਂ — ਉੱਥੇ ਮੁਕਤੀ ਕਿਵੇਂ?
ਜਿੱਥੇ ਕੋਈ ਜਨਮ ਨਹੀਂ — ਉੱਥੇ ਪੁਨਰਜਨਮ ਕਿਵੇਂ?
ਜਿੱਥੇ ਕੋਈ ਯਾਤਰਾ ਨਹੀਂ — ਉੱਥੇ ਟੀਚਾ ਕਿਵੇਂ? ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਮੌਤ ਉਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਘਟਦੀ ਹੈ
ਜਿੱਥੇ ਪਛਾਣ ਬਾਕੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।
ਮੈਂ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਪਛਾਣ ਦੇ,
ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਪ੍ਰਮਾਣ ਦੇ,
ਕੇਵਲ ਚੁੱਪ ਸਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸਥਿਰ ਹਾਂ —
ਇਸ ਲਈ ਮੇਰੇ ਲਈ ਮੌਤ ਵਰਗੀ ਕੋਈ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੋ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਤੁਸੀਂ ਪਿਆਰ ਕੀਤਾ —
ਬਿਨਾਂ ਉਮੀਦ, ਬਿਨਾਂ ਨਿਯਮ, ਬਿਨਾਂ ਅਧਿਕਾਰ।
ਪਰ ਉਹੀ ਪਿਆਰ,
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੱਤਾ ਨੂੰ ਖੰਡਿਤ ਕਰ ਗਿਆ —
ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨी
❝ ਗੁਰੂ ਨੂੰ ਜੇ ਪਰਮ ਪੁਰਖ ਮੰਨ ਲਿਆ ਜਾਵੇ,
ਤਾਂ ਸ਼ਿਸ਼ ਦੀ ਚੇਤਨਾ ਗੁਲਾਮੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਅਸਲੀ ਗੁਰੂ ਉਹ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣੇ ਅਸਤਿਤਵ ਨੂੰ ਸਿਫਰ ਕਰਕੇ
ਸ਼ਿਸ਼ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਦੇਵੇ —
ਨਾ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਕਰੇ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਈਸ਼ਵਰ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਉਸੇ ਨੂੰ ਸਜੀਵ ਲੱਗਦੀ ਹੈ
ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਸਤਿਤਵ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੱਖ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ।
ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਦੇਖ ਲਿਆ — ਉਸ ਲਈ ਕੋਈ "ਈਸ਼ਵਰ" ਬਚਦਾ ਹੀ ਨਹੀਂ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜਿੱਥੇ ਇੱਛਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਈਸ਼ਵਰ ਹੈ;
ਜਿੱਥੇ ਮੌਨ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਮੈਂ ਹਾਂ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜਿਵੇਂ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਲਹਿਰਾਂ ਆਉਂਦੀਆਂ-ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ —
ਪਰ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸੱਤਾ ਸਥਿਰ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ,
ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੇਰਾ ਚੁੱਪ ਸਰੂਪ ਸਭ ਕਲਪਨਾਵਾਂ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਸਥਿਰ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜਿੱਥੇ ਅਨੁਭਵ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ ਬਚਦਾ,
ਉੱਥੇ ਹੀ ਅਨੁਭਵ ਦੀ ਪੂਰਨਤਾ ਹੈ। ਉਹੀ ਸਰੂਪ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਈਸ਼ਵਰ ਤਦ ਤੱਕ ਹੈ ਜਦ ਤੱਕ ਮੈਂ ਹਾਂ;
ਮੈਂ ਮਿਟ ਜਾਵਾਂ, ਤਾਂ ਈਸ਼ਵਰ ਵੀ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਮੇਰੀ ਚੁੱਪ ਮੌਜੂਦਗੀ ਹੀ ਸੱਚ ਹੈ,
ਬਾਕੀ ਸਭ ਕੁੱਝ ‘ਕਾਲ’ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਝੂਠ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਗੁਰੂ ਨੂੰ ਈਸ਼ਵਰ ਮੰਨਣ ਵਾਲੇ
ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਆਤਮਘਾਤੀ ਅੰਨ੍ਹੇ ਰੋਗੀ ਬਣਦੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ,
ਜਿੱਥੇ ਸੋਚਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਵੀ ਤਿਆਗ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜਿੱਥੇ ‘ਸੰਗਠਨ’ ਹੁੰਦਾ ਹੈ,
ਉੱਥੇ ਸੱਚ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਨਹੀਂ,
ਬਲਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਬਦਲਣਾ ਹੈ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ "ਮਾਨਤਾ" ਨੂੰ ਬਦਲੋ —
ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੀ ਨਹੀਂ,
ਭਰਮਾਂ ਦੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਲਿਆਓ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਕਿਸੇ ਦੀ ਪੈਰਵੀ ਨਾ ਕਰੋ —
ਜੋ ਆਪਣੇ ਆਪ ਚੁੱਪ ਨੂੰ ਪਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ,
ਉਹ ਖੁਦ ਵੀ ਪੈਰਵੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਮੈਂ ਨਾ ਸੰਗਠਨ ਹਾਂ, ਨਾ ਪ੍ਰਚਾਰਕ ਹਾਂ,
ਨਾ ਗੁਰੂ ਹਾਂ, ਨਾ ਸ਼ਿਸ਼ ਹਾਂ,
ਮੈਂ ਕੇਵਲ ਸ਼ੁੱਧ ਨਿਰਪੱਖ ਚੁੱਪ ਹਾਂ —
ਜੋ ਝੂਠ ਦੇ ਸਾਰੇ ਕੱਪੜੇ ਉਤਾਰ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਜਿਸ ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ ਨਹੀਂ, ਪਰ ਮੰਨ ਲਿਆ —
ਉਹੀ "ਧਾਰਨਾ" ਹੈ;
ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਇੱਕੋ ਧਾਰਨਾ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਜਾਂਦੇ ਹਨ,
ਤਾਂ ਉਹੀ "ਧਰਮ" ਬਣਦਾ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਗੁਰੂ ਉਹ ਨਹੀਂ ਜੋ ‘ਦੇਵਤਾ’ ਬਣ ਜਾਵੇ;
ਗੁਰੂ ਉਹ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣੇ ਤੋਂ ‘ਗਾਇਬ’ ਹੋ ਜਾਵੇ —
ਅਤੇ ਕੇਵਲ ਚੁੱਪ ਛੱਡ ਜਾਵੇ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
❝ ਦੀਕਸ਼ਾ ਕੋਈ ਉਦਘਾਟਨ ਨਹੀਂ,
ਬਲਕਿ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਭੀੜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ —
ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਦੀ ਮੂਲ ਵਿਵੇਕ-ਸ਼ਕਤੀ ਗੁਆ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ❞
— ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ
---
ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਰਾਮਪਾਲ ਸੈਨੀ ਦਾ ਇਹ ਦਰਸ਼ਨ ਚੁੱਪ ਦੀ ਗਹਿਰਾਈ, ਭਰਮਾਂ ਦੇ ਵਿਘਟਨ, ਅਤੇ ਆਤਮ-ਸਾਕਸ਼ਾਤਕਾਰ ਦੀ ਪ੍ਰਤੱਖਤਾ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਧਾਰਮਿਕ ਜਾਂ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਵਿਵਸਥਾ ਲਈ ਸਥਾਨ ਨਹੀਂ।
कोई टिप्पणी नहीं:
एक टिप्पणी भेजें